Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đang ở Iran, có các cuộc gặp với người đồng cấp nước chủ nhà Hassan Rouhani và Lãnh tụ tối cao, Đại giáo chủ Ali Khamenei để thảo luận về việc thúc đẩy quan hệ song phương cũng như những vấn đề khu vực và quốc tế.

Sau các cuộc gặp, cả hai bên nhất trí phối hợp đối phó với diễn biến ở Iraq và Syria nhằm làm giảm căng thẳng trong khu vực vốn bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng này. Iran và Thổ Nhĩ Kỳ vốn là hai đối thủ truyền kiếp trong nhiều thế kỷ ở khu vực Trung Đông. Nhưng gần đây, họ đã tìm cách để tạo ra mối quan hệ nồng ấm hơn, nhất là sau cuộc đảo chính bất thành hồi năm ngoái ở Thổ Nhĩ Kỳ. Vì sao Iran và Thổ Nhĩ Kỳ sát cánh cùng nhau như vậy?

Tất cả là do vấn đề người Kurd, nhóm dân tộc đã tổ chức trưng cầu về độc lập gây tranh cãi ở Iraq. Thực tế, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đang đứng cùng một mặt trận thống nhất trong việc chống lại các nguyện vọng của người Kurd ở Iraq đối với nền độc lập và rất mong muốn hợp tác với chính phủ liên bang ở Baghdad để ngăn chặn nó. Bởi cả hai chính phủ này đều lo sợ việc người Kurd ở Iraq ly khai sẽ gây ra hiệu ứng domino cho các nhóm thiểu số người Kurd lớn hơn tại đất nước họ.

Khi người Kurd vẫn đang say sưa trong chiến thắng, cả Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đã tổ chức các cuộc diễn tập quân sự gần biên giới với Iraq nhằm gia tăng áp lực lên các nhà lãnh đạo khu vực này. Những cuộc tập trận này cũng có sự tham gia của các lực lượng của chính phủ Iraq, vốn đã không chấp nhận cuộc trưng cầu dân ý mang về kết quả 92,7% muốn độc lập. Động thái này rõ ràng là nhằm cảnh báo đến lực lượng người Kurd về khả năng “sẵn sàng tấn công” bất kỳ lúc nào.

 Iraq cũng đang nỗ lực trấn áp mạnh mẽ phe người Kurd khi ngừng việc bán USD cho các ngân hàng tại khu vực người Kurd và cấm việc giao dịch ngoại tệ với khu tự trị này, qua đó đẩy mạnh việc trả đũa đối với cuộc bỏ phiếu về vấn đề độc lập của người Kurd. Các biện pháp trừng phạt tài chính được đưa ra sau lệnh cấm các chuyến bay quốc tế trực tiếp tới khu vực này mà chính quyền trung ương Iraq áp đặt hôm 29-9.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng vào cuộc khi đe dọa sẽ đóng cửa biên giới trên đất liền và ngừng xuất khẩu dầu từ khu vực người Kurd ở Iraq tới cảng Ceyhan, một đường dây kinh tế quan trọng.

THANH VĂN