Ngày 30-8 (sáng 31-8, giờ Việt Nam), những máy bay quân sự cuối cùng của Mỹ chở theo binh sĩ và nhân viên ngoại giao rời Afghanistan, khép lại cuộc chiến kéo dài suốt 20 năm qua.

Lầu Năm Góc thông báo hoàn tất chiến dịch di tản khỏi Afghanistan trong cuộc họp báo chiều 30-8 (sáng 31-8, giờ Việt Nam). Ảnh: Getty

Lầu Năm Góc thông báo quân đội Mỹ đã hoàn tất kế hoạch rút toàn bộ lực lượng khỏi Afghanistan, kết thúc cuộc chiến kéo dài 20 năm tại quốc gia Trung Nam Á này. Phát biểu trước báo giới tại Lầu Năm Góc, tướng Kenneth McKenzie - Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm (CENTCOM) của quân đội Mỹ nhấn mạnh: “Tôi có mặt ở đây để thông báo rằng chúng tôi đã hoàn thành kế hoạch rút quân khỏi Afghanistan”. Kế hoạch này kết thúc sớm hơn 1 ngày so với thời hạn 31-8 mà Tổng thống Mỹ Joe Biden đặt ra.

Theo thông báo, máy bay vận tải C-17 cuối cùng rời sân bay Kabul lúc 15 giờ 29 ngày 30-8 (sáng 31-8, giờ Việt Nam). Tướng Kenneth McKenzie nhấn mạnh: "Tất cả quân nhân Mỹ đều đã di tản khỏi Afghanistan, tôi có thể khẳng định chắc chắn 100%", ông McKenzie nói.

“Việc rút quân vừa cho thấy sự kết thúc của chiến dịch di tản lực lượng quân sự, nhưng cũng vừa là kết thúc sứ mệnh kéo dài gần 20 năm qua ở Afghanistan, sứ mệnh bắt đầu ngay sau vụ khủng bố 11-9-2001. Đây là sứ mệnh kết liễu trùm khủng bố Osama bin Laden cùng với nhiều thuộc cấp của hắn trong al-Qaeda. Đó là sứ mệnh vô cùng tốn kém. 2.461 binh sĩ Mỹ và dân thường đã thiệt mạng, hơn 20.000 người bị thương. Đau buồn nữa là, 13 quân nhân của chúng ta đã thiệt mạng trong một vụ đánh bom liều chết của ISIS-K hồi tuần trước”, ông nhấn mạnh trong bài phát biểu.

Tướng McKenzie đánh giá Taliban rất hợp tác và hữu ích trong tiến trình triển khai chiến dịch sơ tán và những chuyến bay cuối cùng. Theo ông McKenzie, quân đội Mỹ đã tiến hành chiến dịch không vận lớn nhất trong lịch sử để sơ tán khỏi Afghanistan. Ngoài ra, tướng McKenzie cũng cho biết các công dân Mỹ cuối cùng đã rời khỏi Kabul 12 giờ trước đó, đồng thời khẳng định các chuyến bay của Mỹ và liên quân đã sơ tán được 123.000 dân thường. Ông McKenzie cũng cảnh báo nguy cơ tấn công khủng bố ở mức cao tại thủ đô Kabul trong những ngày sắp tới.

Ông McKenzie cho biết thêm, mặc dù chiến dịch di tản lực lượng quân sự đã hoàn tất, nhưng Mỹ sẽ tiếp tục sứ mệnh di tản các nhân viên ngoại giao, công dân Mỹ và công dân Afghanistan có nguyện vọng sơ tán. Theo ông McKenzie, 5 chuyến bay sơ tán cuối cùng không có dân thường của Mỹ mà chỉ có binh sĩ và nhân viên ngoại giao. Lý giải điều này, ông nói: "Chúng tôi nỗ lực đến phút cuối cùng nhưng không có công dân Mỹ nào đến sân bay khi đó". Ông khẳng định, thời điểm những máy bay cuối cùng của Mỹ cất cánh, không còn người di tản nào bị bỏ lại ở sân bay.

Ngoại trưởng Antony Blinken tuyên bố kể từ ngày 30-8, Mỹ sẽ bắt đầu một chương mới liên quan đến Afghanistan và chuyển các hoạt động ngoại giao sang Qatar, đồng thời bảy tỏ cam kết tiếp tục hỗ trợ mọi công dân Mỹ muốn rời khỏi quốc gia bị chiến tranh tàn phá này.

Binh sĩ Mỹ chuyển trực thăng CH-47 lên vận tải cơ C-17 ở sân bay Kabul hôm 28-8 chuẩn bị rút quân hoàn toàn. Ảnh: USAF

Trong một tuyên bố trên Kênh truyền hình Al-Jazeera, người phát ngôn Taliban Qari Yusuf  xác nhận: “Người lính cuối cùng của Mỹ đã rời khỏi sân bay Kabul và đất nước chúng tôi đã giành được độc lập hoàn toàn”. Trong khi đó, một người phát ngôn của Taliban - Bilal Karimi xác nhận: "Tất cả những binh sĩ Mỹ đã rời Afghanistan. Chúng tôi rất hạnh phúc. Bạn có thể ngay thấy tiếng súng bắn chào mừng".

Những động thái này đã giúp chấm hấm dứt 20 năm hiện diện quân sự của Mỹ tại Afghanistan trong cuộc chiến kéo dài nhất lịch sử nước Mỹ. Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 30-8 đã gửi lời cảm ơn đến lực lượng quân sự Mỹ Afghanistan đã thực hiện và hoàn tất sứ mệnh nguy hiểm ở Afghanistan đúng kế hoạch đề ra. "17 ngày qua, các binh sĩ của chúng ta đã thực hiện một chiến dịch không vận lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ, sơ tán hơn 120.000 công dân của Mỹ, của các đồng minh và người dân Afghanistan. Họ hoàn thành sứ mệnh đó với sự quả cảm, chuyên nghiệp và lòng quyết tâm cao", ông Biden cho biết trong thông cáo phát đi cuối ngày.

Ngày 11-9-2001, nước Mỹ hứng chịu vụ tấn công khủng bố đẫm máu. Vụ khủng bố 11-9 đã khiến 2.996 người thiệt mạng và là vụ tấn công đẫm máu nhất do thế lực bên ngoài gây ra tại Mỹ. Ngoài ra, còn khoảng gần 10.000 người bị thương hoặc ảnh hưởng sức khoẻ nghiêm trọng sau chuỗi sự kiện kinh hoàng này. Không mất nhiều thời gian, Tổ chức khủng bố Al-Qaeda sau đó nhanh chóng xác nhận và bị xác nhận là những kẻ chủ mưu tiến hành các vụ tấn công nhằm vào Mỹ

Mỹ ngay sau đó quyết định đem quân tấn công Afghanistan cùng với các đồng minh để tiêu diệt hòan toàn những kẻ khủng bố. Tuy nhiên, Mỹ sa lầy trong cuộc chiến ở Afghanistan suốt gần 20 năm, một cuộc chiến khiến gần 2.000 binh sĩ thiệt mạng, tiêu tốn khoảng hơn 2.000 tỷ USD.

KHẢ ANH