Ukraine tuyên bố sẽ tiến hành tập trận với NATO trong vài tháng tới, dù Nga đã đưa ra cảnh báo cứng rắn chưa từng có đối với hành động này.

Binh sĩ thuộc lực lượng Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng tại Đông Ukraine. Ảnh: Reuters

Đáp trả cuộc tập trận của Nga

Trên trang Facebook ngày 3-4, các lực lượng vũ trang Ukraine thông báo cuộc tập trận chung với binh sĩ thuộc NATO sẽ bắt đầu diễn ra trong vài tháng tới. Theo thông báo, cuộc tập trận trên sẽ có sự tham gia của hơn 1.000 quân nhân từ ít nhất 5 quốc gia thành viên NATO. Thông báo còn nhấn mạnh: “Đặc biệt, các hành động phòng thủ sẽ được thực hiện, sau đó là một cuộc tấn công nhằm khôi phục biên giới và toàn vẹn lãnh thổ của một quốc gia bị một trong những quốc gia láng giềng thù địch xâm lược”. Tuy nhiên, thông báo không nêu chính xác thời điểm diễn ra cuộc tập trận.

Trước đó, theo thông tin được Sputnik đăng ngày 2-4, Phó Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Roman Masoves đã đề xuất tổ chức một cuộc tập trận chung Ukraine-NATO trong cuộc gặp với Đại sứ Canada tại Ukraine. Ông Roman Masoves cho rằng, cuộc tập trận này nhằm đáp trả cuộc tập trận “Phương Tây-2021” giữa Nga và Belarus, trong bối cảnh tình hình xấu đi ở Donbass. Cuộc gặp với Đại sứ Canada tại Ukraine được tổ chức vào ngày 2-4, trong đó hai bên thảo luận về sự leo thang của tình hình ở Donbass và vấn đề cải cách các các cơ quan an ninh, quốc phòng của Ukraine.

Đại sứ Canada tại Ukraine tuyên bố rằng, cuộc tập trận quy mô lớn giữa Nga-Belarus “Phương Tây - 2021” dự kiến tổ chức vào tháng 9 năm nay đã gây ra mối đe dọa đối với an ninh của Châu Âu và Đại Tây Dương. Một trong những cách để cải thiện tình hình an ninh là các hoạt động chung, bao gồm tổ chức các cuộc tập trận chung giữa Ukraine và NATO.

Nga cảnh báo

Bước đi này của Ukraine có thể gây căng thẳng với Nga. Phản ứng trước tuyên bố trên, người phát ngôn của Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov cùng ngày cho biết, Nga sẽ tăng cường các biện pháp đảm bảo an ninh quốc gia trong trường hợp NATO triển khai quân tới Ukraine.

Ông Peskov nhấn mạnh, những động thái của NATO sẽ làm gia tăng căng thẳng tại khu vực biên giới giáp Nga và nước này sẽ buộc phải có các biện pháp bổ sung để đảm bảo an ninh quốc gia. Quan chức Điện Kremlin nhấn mạnh “việc coi Nga là kẻ thù là không thể chấp nhận được và không phù hợp.” Ông khẳng định Nga không đe dọa và chưa bao giờ đe dọa bất kỳ bên nào.

Nga quan ngại khi tình hình Donbass đang rất căng thẳng trong khi Ukraine tiếp tục có động thái nhằm vào bán đảo Crimea. Trước khi đưa ra đề xuất tập trận cùng NATO, Ukraine đã tập trận với Thổ Nhĩ Kỳ. Theo đó, các máy bay không người lái (UAV) của Ukraine đã bay đến đảo Tendrovskaya Spit, nằm ở Biển Đen. Căn cứ chính trên đảo này là nơi huấn luyện của Hải quân Ukraine. Theo báo chí Ukraine, không rõ hiện đã có bao nhiêu UAV tham gia vào cuộc tập trận.

Tình hình càng lúc càng căng

Tuy nhiên, xung đột mới nhất giữa Nga và Ukraine diễn ra liên tiếp từ ngày 26 đến 31-3. Tin tức tuần này xoáy vào các hoạt động của binh sĩ Nga và tình trang leo thang đụng độ có vũ trang, mặc dù Moscow và các đồng minh phương Tây của Kiev đã đưa ra những cảnh báo về phía đối phương.

Những vụ nổ súng đã diễn ra ở Donetsk, trong đó nổi bật là giao tranh tại Shumy - vi phạm nghiêm trọng thỏa thuận ngừng bắn đang triển khai. Bình luận về những bất ổn này, Kiev và Moscow đều chỉ trích lẫn nhau. Lực lượng đòi ly khai được Nga hậu thuẫn cáo buộc quân đội Ukraine sát hại một trẻ em trong vụ tấn công bằng máy bay không người lái ngày 3-4, trong bối cảnh Kiev ghi nhận một binh sĩ Ukraine thiệt mạng trong vụ nổ mìn. Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng cho biết một đứa trẻ 5 tuổi đã thiệt mạng và một phụ nữ bị thương trong vụ tấn công bằng máy bay không người lái do Ukraine thực hiện hôm 3-4. Tin tức do cơ quan thông tin của DPR công bố không cung cấp bất kỳ hình ảnh nào về hậu quả của vụ tấn công được cho là diễn ra tại làng Oleksandrivske, cách tiền tuyến 15km. Trong khi đó, một binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng khi một thiết bị phát nổ gần làng Shumy, phía Bắc Donetsk.

Hiện nay, dường như Nga đang di chuyển số lượng lớn xe tăng và các thiết bị khác tới những khu vực giáp biên giới với Ukraine. Theo các video không được xác nhận đăng trên mạng xã hội dường như Nga đang di chuyển số lượng lớn xe tăng, xe bọc thép chở quân và các thiết bị khác tới những khu vực giáp biên giới với Ukraine và bán đảo Crimea.

Mỹ và Liên minh Châu Âu đều theo đuổi quan điểm cứng rắn nhằm vào Nga, liên tiếp áp đặt lệnh trừng phạt bổ sung. Nhiều ý kiến cho rằng, bất cứ động thái quân sự nào diễn ra vào lúc này đều có thể thổi bùng căng thẳng tại miền Đông Ukraine, dẫn tới những “hậu quả tàn khốc”.

Ngày 3-4, trong một tuyên bố chung, Bộ Ngoại giao hai nước Đức và Pháp kêu gọi các bên xung đột tại Donbas giảm thiểu căng thẳng trong bối cảnh tình trạng vi phạm lệnh ngừng bắn gia tăng. Tuyên bố có đoạn: “Pháp và Đức quan ngại về sự gia tăng các vi phạm lệnh ngừng bắn, sau khi tình hình đã ổn định kể từ tháng 7-2020 ở miền Đông Ukraine”. Theo tuyên bố, với tư cách là những nhà hòa giải trong khuôn khổ định dạng Normandy, Pháp và Đức đang tiếp tục nỗ lực hướng tới việc thực hiện đầy đủ các thỏa thuận hòa bình Minsk về Ukraine. Bộ Ngoại giao Đức và Pháp nhấn mạnh: “Chúng tôi đang theo dõi tình hình với sự cảnh giác cao độ ... và kêu gọi các bên kiềm chế và giảm leo thang căng thẳng ngay lập tức”.

AN BÌNH