Bước tiến trong quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử

Thứ hai, 28/10/2024 08:45

Chính phủ đã đề xuất sửa đổi khoản 4 Điều 42 của Luật Quản lý thuế theo hướng loại bỏ cụm từ "không có cơ sở thường trú tại Việt Nam". Đề xuất này đã thu hút sự quan tâm từ nhiều cơ quan chức năng và giới chuyên gia.

"Cơ sở thường trú" là một khái niệm quan trọng trong hệ thống pháp lý quốc tế, đặc biệt trong các Hiệp định tránh đánh thuế hai lần (DTA). Theo định nghĩa, một nhà cung cấp nước ngoài được coi là có cơ sở thường trú tại một quốc gia khi họ có một hiện diện vật lý tại quốc gia đó, chẳng hạn như văn phòng, nhà máy hoặc nhân viên. Điều này có nghĩa là họ sẽ phải thực hiện nghĩa vụ thuế tại quốc gia nơi có cơ sở thường trú. Tại Việt Nam, khái niệm này được quy định trong Luật Thuế thu nhập doanh nghệp và được sử dụng để xác định quyền tài phán về thuế giữa Việt Nam và các quốc gia khác. Thực tế, việc xác định cơ sở thường trú rất quan trọng trong việc thu thuế và quản lý tài chính quốc gia. Nếu một nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, sẽ không bị đánh thuế thu nhập tại đây theo quy định của các Hiệp định DTA.

Do đó, việc Chính phủ đề xuất loại bỏ cụm từ "không có cơ sở thường trú" tại khoản 4 Điều 42 sẽ tạo ra nhiều thay đổi trong cách thức quản lý thuế đối với các nhà cung cấp nước ngoài. Theo Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách, khái niệm "cơ sở thường trú" không chỉ là yếu tố để xác định quyền thu thuế mà còn là công cụ để bảo vệ quyền lợi của Nhà nước trong việc thu thuế từ các nhà cung cấp nước ngoài. Nếu cụm từ này bị loại bỏ, sẽ có nguy cơ gia tăng tình trạng các nhà cung cấp nước ngoài lợi dụng hiệp định thuế để trốn thuế. Vì vậy, Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách cho rằng việc giữ nguyên khái niệm này là cần thiết để bảo vệ quyền đánh thuế của Việt Nam.

Theo Tổng cục Thuế, các Hiệp định DTA đã được ký kết từ nhiều năm trước, nhưng chủ yếu áp dụng cho các hoạt động kinh doanh truyền thống có sự hiện diện vật lý. Trong khi đó, kinh doanh thương mại điện tử hoạt động chủ yếu trên không gian mạng, không có sự hiện diện vật lý, dẫn đến việc áp dụng các quy định thuế hiện hành trở nên không phù hợp. Theo thống kê từ Tổng cục Thuế, đến nay đã có 115 nhà cung cấp nước ngoài đăng ký và thực hiện nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử, với tổng số thuế nộp vào ngân sách nhà nước đạt hơn 18.000 tỷ đồng.

B.T