Chuyện về "ngôi sao" Narendra Modi

Thứ bảy, 26/12/2015 10:20

(Cadn.com.vn) - Nếu 2014 là năm Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi gây được nhiều tiếng vang, các sự kiện trong năm 2015 cho thấy nhà lãnh đạo này đang khiến cử tri ngày càng vỡ mộng. Trong khi ông Modi vẫn là nhà lãnh đạo chính trị nổi tiếng nhất của Ấn Độ, cách điều hành đáng thất vọng của chính phủ trong năm qua ảnh hưởng đến vận mệnh bầu cử của đảng Bharatiya Janata (BJP) cầm quyền.

18 tháng sau khi giành chiến thắng ngoạn mục, ông Modi và BJP không còn khả năng bất khả chiến bại. Những "kỳ vọng rất lớn" được kích hoạt khi ông Modi trở thành thủ tướng vào tháng 5-2014 đã không được thực hiện và "những ngày tươi đẹp" mà ông cam kết với cử tri Ấn Độ vẫn chưa đến. Thật vậy, khi năm 2015 sắp kết thúc, sự hưng phấn và lạc quan đối với chính phủ Thủ tướng Modi giảm xuống đáng kể.

Thủ tướng Narendra Modi. Ảnh: Guardian

Vẫn chỉ nằm trên giấy

Ông Modi lên nắm quyền trong bối cảnh nền kinh tế Ấn Độ đang phát triển mạnh. Ông hứa hẹn loạt các biện pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, khuyến khích đầu tư và tạo việc làm. Để biến Ấn Độ trở thành trung tâm sản xuất, ông kêu gọi các Cty nước ngoài thực hiện sáng kiến "Sản xuất tại Ấn Độ". Tuy nhiên, những thành tựu của ông Modi trên mặt trận kinh tế vẫn chỉ... nằm trên giấy.

Hai dự luật cải cách quan trọng - một để sắp xếp doanh thu thuế liên bang và tiểu bang của Ấn Độ và một để tạo điều kiện thu hồi đất - vẫn đang trong tình trạng lấp lửng. Chính phủ đổ lỗi cho các nghị sĩ đối lập trong Quốc hội ngăn chặn luật được thực thi. Thậm chí sáng kiến "Sản xuất tại Ấn Độ" của ông Modi cũng khiến các nhà kinh tế hoài nghi, trong đó có cả Raghuram Rajan, Thống đốc Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ. Theo ông, sáng kiến này "chỉ là sự cường điệu".

BJP lên nắm quyền trong cuộc tổng tuyển cử tháng 5-2014 sau chiến thắng lịch sử. Tuy nhiên, BJP sau đó phải gánh đòn giáng mạnh khi để thua tại các cuộc bầu cử hội đồng các bang. Thất bại lớn nhất của BJP có lẽ là cuộc bầu cử  địa phương ở Gujarat, bởi đây được xem như pháo đài bất khả xâm phạm của đảng này. Quan trọng hơn, đây là bang quê nhà của ông Modi.

Những dấu hiệu đáng lo ngại

Với vai trò thủ tướng, ông Modi khởi động rất tốt. Trong chính sách ngoại giao, ông đến các nước láng giềng của Ấn Độ, tìm cách xích lại gần hơn với các nước này. Ở trong nước, ông nhanh chóng thiết lập đội điều tra đặc biệt đưa "tiền đen" cất giấu ở nước ngoài về nước. Giữa nhiều ồn ào, ông Modi công bố loạt các biện pháp bao gồm "Sứ mệnh làm sạch Ấn Độ", theo đó nhà vệ sinh được xây dựng ở nông thôn Ấn Độ; kế hoạch làm sạch sông Hằng, cung cấp tài khoản ngân hàng cho từng hộ gia đình để "tiết kiệm tài chính"... Sau 100 ngày đầu tiên nắm quyền, ông Modi được đánh giá cao về khả năng lãnh đạo mạnh mẽ và quyết đoán. Nhà kinh tế Rajiv Kumar cho rằng, Ấn Độ cuối cùng đã có "một thủ tướng thực tế với bàn tay vững chắc trên vô lăng".

Tuy nhiên "những ngày tươi đẹp" qua nhanh khi ông Modi luôn tự mình đưa ra nhiều quyết định một cách nhanh chóng. Tất cả các quyết định liên quan đến chính sách và các chương trình của ông, hiếm khi tham khảo ý kiến các bộ trưởng. Cuộc họp với các bộ trưởng và các nghị sĩ đảng BJP là "cuộc độc thoại" của ông Modi.  Đáng báo động nhất là sự thất bại của chính phủ Modi trong việc giải quyết bạo lực chống lại người Hồi giáo đang gia tăng, tác động niềm tin của các nhà đầu tư ở Ấn Độ, và kết quả là làm suy yếu nghiêm trọng những kế hoạch kinh tế lớn của ông Modi.

Trong vòng 18 tháng kể từ khi trở thành thủ tướng, ông Modi bận rộn với việc xây dựng hình ảnh ở Ấn Độ và ở nước ngoài. Nhà bình luận chính trị Shekhar Gupta nói rằng ông cần phải "bình tĩnh hơn và lãnh đạo theo kiểu cũ". Mặc dù xếp hạng của Thủ tướng Modi trong các cuộc thăm dò vẫn ở mức cao, thất bại của BJP trong các cuộc bầu cử báo hiệu, các cử tri đang dần quay lưng với ông.

An Bình (Theo Diplomat)