Thủ đoạn mới nhất hiện nay là lừa quét 'Quishing' nhằm chiếm đoạt dữ liệu cá nhân và tiền bạc chỉ sau một cú quét tưởng chừng vô hại. “Quishing” là từ ghép giữa “QR code” và “phishing”, chỉ hình thức lừa đảo bằng cách sử dụng mã QR chứa đường dẫn độc hại, dụ người dùng truy cập vào các trang web giả mạo, tải phần mềm độc hại hoặc thực hiện các giao dịch không mong muốn. Chính sự quen thuộc và tiện lợi của mã QR khiến nhiều người dễ dàng mất cảnh giác, tạo điều kiện cho tội phạm mạng ra tay.

Để phòng ngừa thủ đoạn này, Phòng ANM khuyến cáo người dân cần kiểm tra kỹ nguồn gốc, tính hợp lệ của mã QR trước khi quét; tránh quét mã QR kèm theo các chương trình khuyến mãi quá hấp dẫn; đảm bảo địa chỉ web bắt đầu bằng "https://" và đúng tên miền của tổ chức; cẩn trọng khi cung cấp thông tin sau khi quét mã QR…

Một thủ đoạn lừa đảo khác không mới nhưng biến thể tinh vi hơn, khiến nhiều người đã mắc bẫy. Đó là giả danh nhân viên hệ thống vận chuyển (như Viettel Post) và gửi tin nhắn SMS, Facebook để thông báo nạn nhân đã vô tình chuyển tiền vào STK đăng ký thẻ hội viên shipper của trung tâm, cần hỗ trợ hủy đăng ký ngay nếu không mỗi tháng sẽ bị trừ 3.5 triệu đồng, kéo dài 3 năm (tổng cộng 126 triệu đồng).

Cụ thể, đối tượng gửi tin nhắn lạ với nội dung “chạm để tải bản xem trước” – có thể là liên kết giả mạo. Mạo danh tài khoản Facebook như “VT Post”, “Viettel Post”… để nhắn tin dọa nạn nhân rằng đã “đăng ký hội viên shipper”. Thông báo nếu không hủy sẽ bị trừ tiền hàng tháng (3.5 triệu đồng/tháng). Dẫn dụ nạn nhân truy cập đường link hoặc chuyển tiền để “hủy đăng ký”. Mục đích cuối cùng là lừa người dân bấm vào link độc hại, gửi thông tin cá nhân/tài khoản ngân hàng, hoặc chuyển tiền để “hủy” dịch vụ ảo.

Ngoài ra, một thủ đoạn lừa đảo mới khá phổ biến hiện nay, đối tượng tiếp cận người dân đã tham gia, đăng tin, bài trên các hội nhóm, website mua bán, cho thuê bất động sản sau đó dụ dỗ tham gia đầu tư tài chính, sàn chứng khoán, tiền ảo trên không gian mạng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Cụ thể, chúng sử dụng các tài khoản giả mạo tham gia vào các website, hội nhóm (group, fanpage) trên các trang mạng xã hội về lĩnh vực mua bán, cho thuê bất động sản... sau đó tương tác, quan tâm vào các bài viết của các cá nhân (đa phần là nữ giới, có điều kiện kinh tế) có nội dung cho thuê, bán bất động sản và gửi yêu cầu kết bạn để hỏi thêm thông tin, sau đó thường xuyên trao đổi, tâm sự, dẫn dụ tham gia đầu tư tài chính, tiền ảo. Chúng cho nạn nhân chơi thử và cho thắng, từ đó nạn nhân “say máu” tiếp tục đầu tư, khi số tiền đủ lớn, chúng chúng sẽ xóa liên lạc, đánh sập website và chiếm đoạt tiền của nạn nhân.

Phòng ANM khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác khi giao tiếp với người lạ trên mạng xã hội, tuyệt đối không chia sẻ thông tin cá nhân, làm theo hướng dẫn khi chưa xác định chính xác nhân thân, lai lịch của người đó; tránh đầu tư chứng khoán, đa cấp, tiền ảo... vào các sàn giao dịch trực tuyến trên mạng không rõ thông tin hoặc thông tin có dấu hiệu bị giả mạo.

HẢI QUỲNH