"Cú lội ngược dòng" của Tổng thống Peru

Thứ bảy, 23/12/2017 12:17

Tổng thống Peru Pedro Pablo Kuczynski đã giành chiến thắng bất ngờ trong phiên luận tội ngày 21-12 với những cáo buộc tham nhũng liên quan đến tập đoàn xây dựng khổng lồ Odebrecht của Brazil hiện là tâm điểm của vụ bê bối tham nhũng lớn nhất Mỹ Latinh. Kết quả này giúp ông thoát khỏi nguy cơ bị phế truất.

Tổng thống Kuczynski và các nghị sĩ vui mừng sau khi ông thoát nạn
trong phiên luận tội trước Quốc hội.

Ông Kuczynski "sống sót" nhờ 19 phiếu chống lại đề nghị phế truất ông, 21 nghị sĩ bỏ phiếu trắng và 10 nghị sĩ khác không tham gia bỏ phiếu. Hôm 15-12, với tỷ lệ 93 phiếu ủng hộ, 17 phiếu chống, Quốc hội Peru do phe đối lập kiểm soát đã nhất trí việc phế truất Tổng thống Kuczynski do ông có liên quan đến vụ bê bối tham nhũng.

Trước phiên luận tội tại Quốc hội, ông Kuczynski kêu gọi các nghị sĩ bỏ qua những khuyết điểm của ông để giúp bảo vệ nền dân chủ Peru khỏi những gì ông cho là một cuộc đảo chính "vội vã" của đảng Lực lượng Nhân dân đối lập thuộc phe cánh hữu. Tiếng vỗ tay vang lên bên trong Quốc hội và những người ủng hộ ông Kuczynski vui mừng la hét và vẫy cờ bên ngoài khi Quốc hội tuyên bố ông Kuczynski không bị phế truất. "Ngày mai, một chương mới trong lịch sử của chúng ta bắt đầu: sự hòa giải và tái thiết đất nước", ông Kuczynski viết trên Twitter sau đó.

Từ vụ bê bối Odebrecht

Nỗ lực để chống lại Tổng thống Kuczynski là chương mới nhất trong vụ bê bối hối lộ Odebrecht vốn gây rúng động chính trường cả khu vực Mỹ Latinh và chấm dứt sự nghiệp của một số chính trị gia nổi tiếng tại đây. Tập đoàn khổng lồ này thừa nhận đã hối lộ gần 800 triệu USD cho các chính trị gia, các chiến dịch của họ và các đảng chính trị để có được các hợp đồng sinh lợi. Tại Ecuador, Phó Tổng thống Jorge Glas bị kết án 6 năm tù vì liên quan đến âm mưu hối lộ của Odebrecht. Cựu Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva đang bị kết án tội tham nhũng và rửa tiền liên quan đến âm mưu này.

Tại Peru, hai cựu tổng thống cũng đang vướng lao lý do liên quan đến cuộc điều tra Odebrecht. Ông Ollanta Humala bị tạm giam hồi tháng 7, chờ xét xử, còn ông Alejandro Toledo đang bị yêu cầu dẫn độ từ Mỹ về nước. Ông Keiko Fujimori, lãnh đạo phe đối lập, cũng bị điều tra nhưng ông khẳng định không làm gì sai trái. Ông Kuczynski vướng bê bối sau khi một ủy ban điều tra do phe đối lập dẫn đầu hồi tuần trước đã công bố các tài liệu cho thấy Odebrecht đã trả 782.000 USD cho Cty tư vấn tư nhân của ông Kuczynski hơn một thập kỷ trước.

Trong bài bào chữa 30 phút trước Quốc hội hôm 21-12, ông Kuczynski cho biết, các hợp đồng mà phe đối lập đưa ra không có chữ ký của ông. Ông nói không biết gì về khoản thanh toán này và không bao giờ ủng hộ bất kỳ Cty nào trong thời gian đương chức. Ông cho rằng, các giao dịch này là một phần của hợp đồng pháp lý giữa hai Cty tư nhân và cho biết đối thủ đã cố gắng buộc ông phải từ chức mà không có thủ tục hợp pháp. "Tôi đến đây để nhìn thẳng vào mắt của các ông và nói, tôi không tham nhũng và không nói dối", ông nói, chậm rãi và quyết đoán.

Trước đó, báo giới Peru đưa tin: cách đây 10 năm, Odebrecht từng thuê Tổng thống Kuczynski làm cố vấn nhằm cải thiện mối quan hệ với ông sau khi bị ông phản đối các dự án xây dựng đường quốc lộ do chính phủ của cựu Tổng thống Alejandro Toledo cấp phép. Ông Kuczynski từng là thành viên trong nội các của cựu Tổng thống Toledo, người bị các công tố viên cáo buộc nhận hối lộ 20 triệu USD của Odebrecht trong nhiệm kỳ tổng thống

Cái kết bất ngờ

Ông Kuczynski bị yêu cầu từ chức sau khi Cty xây dựng Brazil Odebrecht, đang là tâm điểm trong bê bối tham nhũng lớn nhất Châu Mỹ Latinh, bị cho là đã hối lộ khoản tiền lên đến 4,8 triệu USD cho các Cty do ông Kuczynski sở hữu hoặc của bạn thân ông.

Hôm 14-12, ông Kuczynski cho biết, ông là chủ sở hữu, không phải quản lý Cty bị cáo buộc nhận hối lộ từ Odebrecht, khi giữ các vị trí cấp cao trong chính phủ. Ông Kuczynski cho hay, ông có cung cấp các dịch vụ tài chính cho một dự án thuộc Odebrecht, với vai trò tư vấn cho Cty của một người bạn, vào thời điểm ông không nắm giữ chức vụ công. Tổng thống Peru trước đó bác bỏ mối liên quan đến Odebrecht và khẳng định sẽ không từ chức.

Việc ông Kuczynski thoát nạn trong cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội lần này chấm dứt 8 ngày đầy lo lắng vừa qua tại Peru, một trong những quốc gia bất ổn chính trị nhất ở Nam Mỹ. Các nhà phân tích lo ngại việc buộc tội tổng thống có thể mở ra một giai đoạn không chắc chắn mới cho Peru, một điểm sáng kinh tế ở Mỹ Latinh mà trong thời gian gần đây vốn gặp nhiều rắc rối.

Dù ông Kuczynski đã tránh bị buộc tội, những rắc rối của ông vẫn chưa kết thúc. Ông sẽ phải đến thẩm vấn tại văn phòng trưởng công tố vào tuần tới, và phe đối lập chiếm đa số trong Quốc hội có thể khiến ông gặp nhiều khó khăn khi lãnh đạo đất nước trong thời gian tới.

AN BÌNH