Theo luật mới do chính phủ Thái Lan ban hành, cựu Thủ tướng Yingluck Shinawatra không còn cơ hội cuối kháng cáo bản án 5 năm tù cũng như cơ hội được quay lại chính trường.

Cựu Thủ tướng Yingluck Shinawatra chào những người ủng hộ khi bà đến Tòa án Tối cao ở Bangkok hôm 21-7.         Ảnh: AP

Theo Bangkok Post, điều luật mới này được đăng tải trên Royal Gazette, cơ quan ngôn luận của Chính phủ Hoàng gia Thái Lan vào cuối ngày 28-9 và có hiệu lực từ ngày 29-9. Theo điều 61 trong bộ luật mới, bị cáo muốn kháng cáo phải trực tiếp trình diện tại tòa. "Nếu muốn kháng cáo, bà ấy (cựu Thủ tướng Yingluck) phải trình diện trước tòa", ông Meechai Ruchupan, Chủ tịch Ủy ban soạn thảo hiến pháp Thái Lan (CDC), cho biết khi đề cập đến quy định của điều luật mới ban hành. Ông cũng cho biết thêm, bản án với bà Yingluck có hiệu lực vô thời hạn do đó bất cứ khi nào trở về nước bà cũng sẽ bị bắt. Cũng theo ông Meechai, kể cả khi bà Yingluck trở về nước để thi hành bản án 5 năm tù, bà cũng sẽ bị cấm tham gia chính trường suốt đời theo quy định hiến pháp sửa đổi năm 2017 do bà lĩnh án tù theo luật của Ủy ban chống tham nhũng quốc gia.

Đang ở UAE hay London?

Hôm 28-8, Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha cho biết, bà Yingluck đang ở Dubai thuộc Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), nơi anh trai bà, cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra, đang sống lưu vong.

Theo Thủ tướng Prayut, cảnh sát Thái Lan sẽ phối hợp với Bộ Ngoại giao tìm kiếm sự hỗ trợ từ UAE và Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) trong chiến dịch truy nã bà Yingluck. Một nguồn tin trong đảng Peau Thai của bà Yingluck  lại cho biết, bà đang ở London và tìm cách xin tị nạn chính trị ở Anh. Một nguồn tin từ UAE xác nhận với Bangkok Post, bà Yingluck đã rời Dubai để sang London từ hôm 11-9. Bộ Nội vụ Anh, cơ quan xử lý đơn xin tị nạn, tuyên bố không bình luận về những vụ việc riêng lẻ.

"Không bỏ trốn"

Những thông tin trên được đưa ra không lâu sau khi Tòa án Tối cao kết án 5 năm tù đối với bà Yingluck vì lơ là trách nhiệm trong chương trình trợ giá lúa gạo khiến chính phủ thiệt hại ít nhất 8 tỷ USD. Bà Yingluck không có mặt tại tòa để nghe bản án.

Trước đó, cựu Thủ tướng Yingluck cũng không xuất hiện tại phiên xét xử ngày 25-8. Ngay sau đó, có thông tin bà đã bỏ trốn. Hôm 5-9, Cảnh sát Thái Lan công bố các bằng chứng liên quan việc cựu Thủ tướng Yingluck trốn khỏi đất nước. Các trợ lý của bà Yingluck cũng cho biết bà đã rời khỏi Thái Lan. Bà Yingluck - bị lật đổ trong cuộc đảo chính quân sự vào năm 2014. Vào tháng 5-2014, bà Yingluck bị Tòa án Hiến pháp Thái Lan cáo buộc vi phạm hiến pháp và lạm quyền. Ủy ban chống tham nhũng Thái Lan cáo buộc bà Yingluck sao nhãng chức trách điều hành giám sát chương trình trợ giá gạo và gây thiệt hại lớn cho đất nước.

Chương trình trợ giá gạo, được đưa ra trong năm 2011, cam kết trả cho nông dân cao hơn mức giá thị trường. Tuy nhiên, các nhà chỉ trích nói rằng, nó làm lãng phí một lượng lớn các quỹ công chỉ với mục đích cố gắng làm hài lòng các cử tri ở nông thôn, qua đó ảnh hưởng xuất khẩu và để lại cho chính phủ những kho dự trữ gạo khổng lồ không thể bán được. Trong khi đó, bà Yingluck cho rằng chương trình trợ giá gạo là "có lợi cho nông dân và đất nước", tuyên bố rằng cáo buộc lãng phí là không đúng và điều này mang động cơ chính trị.

Bà Yingluck bị cấm rời khỏi Thái Lan mà không có sự chấp thuận của tòa án từ năm 2015, khi phiên tòa xét xử bà bắt đầu. Việc cựu Thủ tướng Yingluck bất ngờ rời khỏi Thái Lan một cách dễ dàng ngay trước ngày ra tòa cách đây hơn một tháng từng gây ra nhiều đồn đoán về nơi đến của bà cũng như cách thức bà ra đi. Chính quyền của Thủ tướng Prayut tuyên bố không hề có chuyện "dàn xếp" để bà Yingluck ra đi trong êm thắm. Hôm 22-9, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng, Đại tướng Prawit Wongsuwon cho biết, cảnh sát nước này đang tạm giữ để thẩm vấn 3 sĩ quan cảnh sát cùng dân thường, bị nghi ngờ giúp đỡ bà Yingluck bỏ trốn ra nước ngoài.

Trong số 3 sĩ quan bị bắt có một đại tá cảnh sát. Người này nói rằng ông ta "được lệnh" giúp bà Yingluck rời khỏi đất nước. Ông Prawit khẳng định, viên sĩ quan này đã tiết lộ tên của người đứng sau toàn bộ kế hoạch song không công bố danh tính nhân vật này.

AN BÌNH