(Cadn.com.vn) - Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, nguy cơ lớn nhất của thế giới là kinh tế. Từ cuộc khủng hoảng khu vực đồng EUR cho đến cuộc khủng hoảng nợ công của Mỹ, trong 5 năm qua, các nhà phân tích luôn lo lắng tìm ra biện pháp nhằm ngăn chặn sự sụp đổ tài chính.

Tuy nhiên, vào năm 2014, bức tranh kinh tế sẽ tương đối ổn định hơn. Nhưng yếu tố địa chính trị đang chịu ảnh hưởng rất lớn. Tác động của thế giới G-Zero - một thế giới ngày càng thiếu lãnh đạo và phối hợp toàn cầu - đang bộc lộ rất rõ. Vậy, những rủi ro chính trị hàng đầu của năm nay là gì?

Thổ Nhĩ Kỳ

Trong số các thị trường mới nổi, Thổ Nhĩ Kỳ đặc biệt dễ bị tổn thương. Nước này phải đối mặt với hiệu ứng lan tỏa từ cuộc chiến tranh dân sự của Syria, sự tái xuất hiện của lực lượng nổi dậy người Kurd, và bất ổn chính trị khi làn sóng phản đối công khai chống lại Thủ tướng Erdogan, nhất là trong bối cảnh bầu cử sắp tới.

Bất ổn lan rộng tại Trung Đông

Sau 3 năm bất ổn, Trung Đông được dự đoán sẽ càng khó khăn hơn nữa. Năm nay, bạo lực ở Iraq sẽ tăng vọt, bởi Iran sẽ ra sức gây ảnh hưởng với Baghdad nhằm làm mất tinh thần của Saudi Arabia. Với những câu hỏi xung quanh vai trò của Mỹ trong khu vực, chương trình hạt nhân của Iran, và Al-Qaeda, cũng như quá trình chuyển đổi đang diễn ra ở Ai Cập và Tunisia, khu vực có thể ngày càng nóng bỏng hơn.

Khu vực Trung Đông sẽ tiếp tục bất ổn trong năm 2014. Ảnh: Reuters

Al-Qaeda 2.0

Tình trạng hỗn loạn trong thế giới Arab giúp chủ nghĩa cực đoan Sunni và các nhánh của Al-Qaeda hồi sinh. Cuộc xung đột ở Syria trở thành nam châm hút các chiến binh thánh chiến. Mỹ vẫn an toàn sau vụ khủng bố 11-9, nhưng chính quyền địa phương và các lợi ích phương Tây trên khắp Trung Đông và Bắc Phi hiện nay có thể mất đi bất cứ lúc nào. Và đó có nguy cơ lớn.

Các quốc gia dầu mỏ

Cuộc cách mạng năng lượng độc đáo có ý nghĩa quan trọng về địa chính trị, nhưng những bất ổn ảnh hưởng xấu đến kế hoạch tăng sản lượng, hạn chế sản xuất trong những năm gần đây. Trong năm 2014, xu hướng này sẽ thay đổi, sản lượng sẽ tăng, giá cả giảm, và tăng tính cạnh tranh giữa các nhà sản xuất. Tuy nhiên, các quốc gia dầu mỏ như Nga, Nigeria, Venezuela và Saudi Arabia có thể sẽ kém hơn năm trước.

Iran

Những tiến triển trong chương trình hạt nhân của Iran có tác dụng làm tê liệt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với nước này. Và việc ông Hassan Rouhani giành chiến thắng đầy kịch tính trong cuộc bầu cử tổng thống hồi tháng 6-2013 cải tiến đáng kể cơ hội cho một giải pháp đàm phán toàn diện giữa Iran và phương Tây.

Tuy nhiên, sẽ có những rủi ro và nếu thỏa thuận sụp đổ, nguy cơ hành động quân sự sẽ tăng lên. Năm 2014 chắc chắn sẽ là năm quyết định cho các cuộc đàm phán hạt nhân của Iran.

Thị trường phân kỳ

Brazil, Colombia, Ấn Độ, Indonesia, Nam Phi và Thổ Nhĩ Kỳ - 6 trong số các thị trường mới nổi lớn nhất - nơi có các cuộc bầu cử quan trọng trong năm nay - phải đối mặt với những thách thức chính trị mới. Tăng trưởng chậm lại và nhu cầu tăng cao từ tầng lớp trung lưu mới tạo ra sự tăng trưởng không chắc. Và như các cuộc biểu tình gần đây ở Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ, Colombia, Nga và Ukraine, chỉ một thất vọng nhỏ có thể khiến người dân nhanh chóng xuống đường.

Liên minh của Mỹ gặp khó khăn

Nhận thức sai lầm về chính sách đối ngoại của Mỹ ở Trung Đông, các vụ bê bối Snowden, và rối loạn chức năng trong nước khiến các chính sách đối ngoại của Washington ngày càng trở nên khó đoán đối với cộng đồng quốc tế.

Đối với quan hệ đối tác an ninh, các đồng minh thân cận nhất của Mỹ - Israel, Anh, Nhật Bản và một số nước khác- có vài sự lựa chọn. Tuy nhiên, điều này không đúng đối với các đồng minh hạng hai của Washington, như Đức, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia, và Brazil.

An Bình

(Theo Reuters)