Điều kiện “cần và đủ”

Thứ năm, 08/06/2017 09:00

(Cadn.com.vn) - Khi rạn nứt xảy ra giữa các quốc gia Arab, thêm vào xung đột đang bùng cháy ở Trung Đông, Oman là quốc gia được kỳ vọng nhắm tới như là một bên trung gian có khả năng mở nút thắt này. Một quốc gia Vùng Vịnh nhỏ bé này được xem là bài học sống quan trọng cho sự thống nhất và khoan dung.

Tuy nhiên, một cuộc khủng hoảng khác lại bùng nổ ở Trung Đông. 4 quốc gia Arab do Saudi Arabia dẫn đầu đã cắt đứt quan hệ với Qatar với cáo buộc, vương quốc Vùng Vịnh này bảo trợ khủng bố. Rạn nứt trong nội bộ Arab xảy ra trong bối cảnh lo ngại bùng nổ xung đột vũ trang trong khu vực, căng thẳng đang diễn ra giữa Israel và Iran, và cuộc chiến chống lại các nhóm khủng bố đang rất khó khăn.

Khi những vấn đề này đổ vỡ, Trung Đông đang cần một đất nước có thể là “trung tâm bình tĩnh”, có thể đóng vai trò trung gian hòa giải. Các cường quốc bên ngoài, như Mỹ, thường thất bại trong vai trò đó. Một nước Trung Đông có lịch sử hành động như một trọng tài trung lập với một thông điệp chung sống hòa bình chính là Oman.

Đất nước nhỏ bé này chắc chắn có những lợi ích chiến lược để hành động như vậy. Nó giáp Saudi Arabia và chỉ cách eo biển Hormuz từ Iran khoảng 60km. Là quốc gia ít dầu mỏ hơn rất nhiều so với các nước láng giềng, Oman rõ ràng phải hoan nghênh mối quan hệ thương mại và thân thiết với các nước thường có mâu thuẫn với nhau. Do chính sách đối ngoại độc lập, Oman từng giúp Mỹ và Iran ngồi lại đàm phán và tìm kiếm hòa bình trong cuộc chiến hiện tại ở Yemen.

Với cuộc khủng hoảng gần đây nhất giữa Qatar và các nước thành viên khác của Hội đồng hợp tác Vùng Vịnh (GCC), Oman có thể đóng một vai trò then chốt. Kể từ những năm 1990, Oman trở thành trung tâm giúp kéo người Israel và người Arab ngồi lại cùng nhau. Tuy nhiên, ngoài các lợi ích quốc gia, Oman thực hiện “nhiệm vụ hòa bình” vì thương hiệu Hồi giáo nổi tiếng của họ gọi là Ibadhi, nằm giữa lãnh thổ tôn giáo Sunni và Shiite.

Tất cả những đặc điểm này mang lại cho họ sự tôn trọng như là một trung gian hòa giải, hoặc ít nhất là lãnh thổ trung lập cho “những kẻ chống đối” ngồi lại nói chuyện. Trong khu vực nổi tiếng vì bạo lực và xuất khẩu khủng bố, một quốc gia như vậy cần được tôn trọng và ủng hộ vì khả năng nhìn thấy xung đột và cân bằng lợi ích, mở ra cơ hội cho hòa bình. Xem ra, phần nào có thể hiểu, điều gì có thể ràng buộc Trung Đông?

Thanh Văn