Gạt bất đồng, hướng thỏa thuận
(Cadn.com.vn) - Trong mắt Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Tổng thống mới của Mỹ Donald Trump chính là “một doanh nhân, nổi tiếng, và biết cách làm thế nào để có lợi nhuận”. Và ông Trudeau sẽ có cơ hội để tự trả lời xem liệu điều này thực sự đúng hay không khi hai nhà lãnh đạo lần đầu tiên gặp nhau ở Washington vào hôm nay (13-2).
Tuần trước, ông Trudeau ra hiệu về một chương trình nghị sự bận rộn trong chuyến công du Mỹ lần này, khẳng định những ưu tiên thắt chặt mối quan hệ song phương. Nhưng trong mối quan hệ Canada-Mỹ, có những chia rẽ sâu sắc dọc theo dòng ý thức hệ giữa chính phủ Tự do của Thủ tướng Trudeau và chính quyền Cộng hòa của Tổng thống Trump về một số vấn đề khó giải quyết, gồm cả người tị nạn và thương mại.
Trên thực tế, những người xin tị nạn vượt qua biên giới phía bắc của Mỹ vào Canada sau sắc lệnh di trú gây tranh cãi của Tổng thống Trump, vốn cấm người tị nạn vào Mỹ trong vòng 120 ngày (hiện đang bị đình chỉ). Trong khi Thủ tướng Trudeau tuyên bố, Canada chào đón “những người tị nạn chạy trốn khỏi các cuộc đàn áp, khủng bố và chiến tranh”, Tổng thống Trump xem chính sách “mở rộng cửa” của Canada cho người tị nạn là đáng lo ngại. Theo ông Trump, chính sách của Canada cho phép người tị nạn vượt trở lại vào Mỹ và buộc ông thực thi các biện pháp an ninh biên giới khó khăn hơn chống lại Canada.
Tuyên bố về chính sách bảo hộ thương mại của ông Trump khiến Canada lo lắng. Tổng thống Trump đã loại bỏ Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà người tiền nhiệm Barack Obama phải rất khó khăn mới có được. Ông Trump còn dự kiến sẽ đàm phán lại Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) liên quan đến Mỹ, Canada và Mexico.
Chính phủ ông Trudeau để ngỏ việc xem xét lại NAFTA, nhưng khẳng định vẫn tham gia TPP. Tuy nhiên, khi Mỹ - đối tác thương mại lớn nhất của Canada với hơn 70% xuất khẩu của Canada sẽ đến Mỹ - rời TPP và trong tương lai có thể là của NAFTA, thách thức đặt ra cho ông Trudeau là rất lớn. Trước tiên là tránh làm đứt mạch liên kết kinh tế xuyên biên giới nhưng vẫn tái khẳng định sự phản đối với bất kỳ thuế xuất khẩu nào nhằm vào Canada.
Trước bối cảnh này, Thủ tướng Trudeau được cho là sẽ có thể tỏ ra mềm mỏng hơn trong các cuộc nói chuyện với Tổng thống Trump, và đặc biệt chú trọng mối quan tâm trong việc tạo ra công ăn việc làm – cam kết trọng tâm của ông Trump đối với người dân Mỹ.
Thanh Văn