Hàn gắn
(Cadn.com.vn) - Mối quan hệ Trung-Nhật vẫn đang rơi vào bế tắc, nhưng giờ đây, đã có 3 liều thuốc quý có thể giúp chữa lành vết thương này.
Khi Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC), dự kiến diễn ra vào đầu tháng 11 tới, đang đến gần, nhiều người hy vọng về cuộc gặp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Bởi thực tế cho thấy, suy thoái trong quan hệ Tokyo-Bắc Kinh đang khiến cả hai gã khổng lồ Châu Á mất mát rất nhiều.
Đầu tư từ Nhật vào Trung Quốc giảm đi đáng kể tại thời điểm nền kinh tế lớn nhất Châu Á đang bị bệnh, gây hậu quả lớn cho quốc gia đông dân nhất thế giới. Trong khi đó, nhiều Cty Nhật Bản đã “quá giang” tương lai sang Trung Quốc và giờ đang phải gánh chịu do hậu quả của tình trạng căng thẳng chính trị. Hơn nữa, nguy cơ xung đột quân sự bùng nổ xung quanh Điếu Ngư/Senkaku vẫn còn đáng kể.
Và Hội nghị APEC, sẽ được tổ chức tại Bắc Kinh, là cơ hội quan trọng để Chủ tịch Tập và Thủ tướng Abe bắt đầu “làm lành”. Nhưng, hai bên cần phải nỗ lực như thế nào để hàn gắn quan hệ song phương?
1. Trung Quốc phải tự sửa sai. Thực tế, quan hệ Trung-Nhật vẫn suôn sẻ trong hàng ngàn năm và chỉ có vài thập kỷ bế tắc. Cố Thủ tướng Chu Ân Lai từng mô tả mối quan hệ hai nước là “2.000 năm hữu nghị, 50 năm bất hạnh”.
Nhưng giới phân tích cho rằng, Mỹ không phải là trung tâm của xung đột Trung-Nhật hiện nay, Vì thế, “Bắc Kinh có rất nhiều việc phải làm” để đảo ngược quan hệ với Nhật và cả với Mỹ. Nói thế để thấy rằng, Trung Quốc không nên từ bỏ nỗ lực vào sự phát triển hòa bình và bỏ đi ý tưởng sai lầm về “khả năng sức mạnh kinh tế và quân sự đủ lớn để chinh phục Nhật và Mỹ”.
2. Yasukuni và Senkaku/Điếu Ngư. Thủ tướng Abe nên có tuyên bố công khai sẽ không thăm đền thờ chiến tranh Yasukuni nữa, và Trung Quốc không thực hiện những chuyến tuần tra gây tranh cãi quanh các đảo tranh chấp ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Tuyên bố gây sóng gió của Trung Quốc về Khu vực Xác định phòng không (ADIZ) trên biển Hoa Đông có thể không thể dở bỏ nhưng Bắc Kinh không nên thực thi nó. Rất khó để ông Tập và Abe đưa ra những cam kết như vậy, nhưng có thể lợi ích quốc gia sẽ vượt qua bất kỳ ván bài chính trị nào.
3. Thời gian. Vâng, thời gian sẽ giúp chữa lành mọi vết thương. Đó là vết thương mà người Trung Quốc phải chịu đựng từ thời quân phiệt Nhật và vết thương khủng hoảng trong mối quan hệ hiện nay giữa hai nước. Chủ tịch Tập và Thủ tướng Abe sẽ có đủ thông minh để biết sẽ nên làm thế nào. Và họ cũng hiểu rõ, quá khứ và hiện tại là cơ sở để đảm bảo một nền tảng vững chắc cho mối quan hệ trong tương lai.
Thanh Văn