Trung Quốc và Liên minh Châu Âu (EU) đã kết thúc hội nghị thượng đỉnh thường niên tại Brussels, Bỉ vào hôm 10-4. Trong đó, Trung Quốc và EU cuối cùng tiếp tục cam kết chung nhằm củng cố hơn nữa mối quan hệ đối tác và bảo vệ hoạt động thương mại tự do và cơ chế đa phương, nhất là trong bối cảnh cả hai vẫn tồn tại nhiều khác biệt về thương mại và đầu tư.
Tuy nhiên, để có được những cam kết này, đằng sau hậu trường cuộc họp là những khoảng thời gian thật sự gay cấn. Trên thực tế, sau nhiều năm được quyền truy cập miễn phí vào các thị trường của mình, EU cho biết đang mất dần kiên nhẫn với Bắc Kinh vì sự chậm chạp trong tự do hóa thị trường. EU cũng có mối quan tâm ngày càng tăng đối với sự thống trị của các Cty Trung Quốc tại một số thị trường EU và việc mua lại các ngành công nghiệp chiến lược. EU cũng đang ở trong tình thế “tiến thoái lưỡng nan” vì bị kẹp giữa hai đối thủ nặng Trung Quốc và Mỹ.
Và lập trường mới đầy quyết đoán đó của EU đã gây khó khăn trên bàn đàm phán và khiến hai bên rất khó đi đến một tuyên bố thượng đỉnh cuối cùng, một yếu tố chính trong các cuộc họp cấp cao như vậy, nhất là trong bối cảnh năm nay EU nhắm mục tiêu tìm kiếm một thỏa thuận để mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư Châu Âu.
Nhiều người đã dự đoán về một kết cục thất bại của hội nghị này, trong bối cảnh Bắc Kinh cũng liên tiếp kiên quyết phủ nhận những cáo buộc từ EU, như việc tìm cách thống trị các ngành công nghiệp chiến lược của Châu Âu và Bắc Kinh cũng nhiều lần nói rằng họ muốn có mối quan hệ “đôi bên cùng có lợi”.
Nhưng trái với dự đoán, sau nhiều trắc trở, một tuyên bố chung đã được đưa ra sau hội nghị do Thủ tướng Lý Khắc Cường, Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Donald Tusk và Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean-Claude Juncker đồng chủ trì. Tuyên bố có 3 nội dung chính, trong đó nhắm trọng tâm việc hai bên cùng mở cửa, các lợi ích chung lớn hơn những bất đồng và duy trì cơ chế đa phương, hoàn thành một thỏa thuận đầu tư song phương toàn diện trong năm 2020.
Đây có thể coi là chiến thắng của EU, khi nỗ lực gây áp lực và tìm kiếm mối quan hệ thương mại cân bằng hơn với Trung Quốc đã đạt được thành công với một số nhượng bộ quan trọng từ Bắc Kinh.
THANH VĂN
