Khủng hoảng nhấn chìm Vùng Vịnh
(Cadn.com.vn) - Mối quan hệ ngoại giao ở Vùng Vịnh leo thang căng thẳng khi Qatar cáo buộc các quốc gia trong khu vực, vốn đã bất ngờ tuyên bố cắt đứt quan hệ với nước này, muốn thúc đẩy chủ nghĩa cực đoan.
Trong động thái đầy bất ngờ và gây lo ngại cho khu vực Vùng Vịnh, ngày 5-6, Saudi Arabia, Bahrain, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Yemen và Ai Cập tuyên bố cắt đứt các mối quan hệ ngoại giao với Qatar, cáo buộc quốc gia này gây bất ổn khu vực. Động thái này làm rung chuyển một liên minh Vùng Vịnh 36 năm tuổi đầy mạnh mẽ và quyền lực.
Qatar phản ứng mạnh mẽ trước động thái “bị cô lập” này, tỏ ý lấy làm tiếc trước quyết định phối hợp của các nước. Kênh truyền hình Al-Jazeera TV có trụ sở ở Qatar dẫn nguồn tin từ Bộ Ngoại giao nước này nhấn mạnh: “Các biện pháp cắt đứt quan hệ nói trên là không công bằng và dựa trên những tuyên bố cũng như cáo buộc vô căn cứ”. Qatar còn tuyên bố rằng quyết định của các nước Arab nói trên là một sự “vi phạm chủ quyền”, đồng thời cam kết với người dân rằng, động thái trên sẽ “không ảnh hưởng cuộc sống bình thường của người dân”.
 |
|
Tổng thống Donald Trump gặp Tiểu vương Qatar Al-Thani trong chuyến thăm Saudi Arabia |
HIỆU ỨNG DOMINO
Quốc gia đầu tiên tuyên bố cắt đứt mối quan hệ với nhà nước Vùng Vịnh nhỏ bé chính là Bahrain.
Thông báo ngắn trên hãng tin chính thức của Bahrain cho biết, quốc gia đồng minh thân thiết của Saudi Arabia này cũng cắt đứt liên lạc trên không và trên biển với Qatar. Ngoài ra, Manama còn yêu cầu các công dân Qatar rời khỏi nước này trong vòng 14 ngày, trong khi các nhà ngoại giao Qatar chỉ có 48 giờ để rời khỏi Bahrain sau khi bị trục xuất. Ngay sau đó, Saudi Arabia cũng tuyên bố cắt đứt các quan hệ ngoại giao và toàn bộ liên lạc trên biển, đất liền và trên không với Qatar. Và như một “hiện tượng domino”, đồng loạt sau đó, Ai Cập, UAE và Yemen cũng tuyên bố cắt đứt các quan hệ với Qatar.
Saudi Arabia, UAE, Bahrain, Oman và Qatar tạo thành liên minh khu vực gọi là Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC). Liên minh này được xem là một trong những tổ chức có ảnh hưởng nhất ở Trung Đông. Hiện nay, chỉ có Kuwait và Oman vẫn là thành viên của GCC duy trì quan hệ với Qatar.
CÁO BUỘC QATAR BẢO TRỢ KHỦNG BỐ
Trong tuyên bố cắt đứt quan hệ với Qatar, Bahrain giải thích lý do phía sau quyết định trên là do Doha kích động truyền thông và ủng hộ các hoạt động khủng bố cùng các nhóm hỗ trợ tài chính liên quan Iran.
Trong khi đó, Saudi Arabia tuyên bố, việc cắt đứt quan hệ với Qatar là động thái cần thiết để bảo vệ vương quốc này khỏi cái mà họ miêu tả là chủ nghĩa khủng bố và cực đoan. Ai Cập thẳng thừng cáo buộc Qatar bảo trợ các tổ chức khủng bố, trong đó có tổ chức Anh em Hồi giáo (MB). UAE cũng cho rằng, Doha ủng hộ chủ nghĩa cực đoan và làm suy yếu sự ổn định của khu vực. UAE cho các nhà ngoại giao Qatar thời hạn 48 giờ đồng hồ để rời khỏi nước này, với lý do họ “ủng hộ, tài trợ và theo chân các tổ chức khủng bố, cực đoan và phe phái”.
LIÊN QUAN ĐẾN MỸ?
Qatar là nơi có căn cứ không quân lớn nhất của Mỹ trong khu vực, điều này rất quan trọng đối với các hoạt động chống các nhóm IS hiện nay.
Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Qatar với Mỹ và các nước Vùng Vịnh “căng như dây đàn” sau khi các hãng tin chính thức của Qatar đưa tin, Tiểu vương Al-Thani chỉ trích Tổng thống Donald Trump làm căng thẳng gia tăng trở lại với Iran; bày tỏ thấu hiểu phong trào Hamas của Palestine cũng như đồng minh Hezbollah của Tehran. Tiểu vương Al-Thani cũng đồng thời cho rằng Tổng thống Trump sẽ không cầm quyền được bao lâu nữa. Mặc dù chính quyền Doha bác bỏ thẳng thừng những tuyên bố này, cho rằng hãng tin đã bị tin tặc tấn công, nhưng vẫn còn đó nhiều hoài nghi giữa các nước trong khu vực. “Có hai lý thuyết cạnh tranh. Mỹ có quan điểm mạnh mẽ đối với Iran, quốc gia vốn được Qatar ủng hộ và một Saudi Arabia đang “hăng hái” sau chuyến thăm của ông Trump”, một chuyên gia nói về nguồn gốc của cuộc chiến lần này.
Trên thực tế, những diễn biến này bất ngờ bùng nổ chỉ 2 tuần sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thăm khu vực để nối kết mối quan hệ với Saudi Arabia. Điều này làm dấy lên nhiều nghi vấn cho rằng, Washington có thể là nguyên nhân đằng sau cuộc khủng hoảng này.
Khả Anh
