Lá cờ đặc biệt của người tù Phú Quốc

Thứ năm, 02/10/2014 08:23

(Cadn.com.vn) - Ở Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam có một lá cờ MTDTGP miền Nam Việt Nam nhỏ bằng bàn tay, màu sắc vẫn còn rất sáng. Đó là lá cờ do ông Nguyễn Văn Thắm, Bí thư chi bộ nhà tù Phú Quốc đã tự tay làm nó trong tù và nhiều lần nuốt vào bụng để qua mắt kẻ thù trong những năm 1972-1973.

Lá cờ được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.

Ông Nguyễn Văn Thắm hiện ở Hòa Tân Tây, Tây Hòa, Phú Yên. Năm 1967, ông bị địch bắt khi đang là Bí thư chi bộ xã Hòa Tân, trong người còn khẩu súng và lựu đạn nên ông bị ghép vào loại tù "cốt cán", chuyển từ trại giam Pleiku về Biên Hòa, sau đó là Phú Quốc-một trong những trại giam lớn nhất của Mỹ, ngụy ở miền Nam. Ông và đồng đội đã bị chúng tra tấn đủ loại hình tàn khốc nhất. Nhưng tra tấn cơ thể không thâm độc bằng tinh thần. Chúng lập ra Trung tâm sinh hoạt thực chất là khu chiêu hồi. Âm mưu của chúng là hủy hoại tinh thần yêu nước, lý tưởng cách mạng của những người tù, làm cho ai sống trở về cũng thành tàn phế.

Có lần anh em trong tù đấu tranh, chúng xả súng làm 27 người chết, 170 người bị thương. Trước sự đàn áp ấy, một số đảng viên đã dao động. Là ủy viên Đảng ủy kiêm Bí thư chi bộ nhà lao, ông Thắm suy nghĩ phải làm sao chiến thắng cuộc đấu tranh tư tưởng để quần chúng tin vào lý tưởng của Đảng, bảo vệ phẩm chất người cán bộ, đảng viên. Suy nghĩ nhiều đêm, ông bàn với chi bộ may một lá cờ. Sự có mặt của lá cờ sẽ mang lại niềm tin cho tù nhân. Cờ đỏ sao vàng thì ít người biết, ông sẽ may cờ Mặt trận DTGPMNVN.

Ngày bé hay đau bụng, được mẹ cho nuốt mật heo, ký ức đó theo ông vào tù để ông tính đến chuyện sẽ nuốt lá cờ vào bụng khi có nguy hiểm (mà tình huống này thường xuyên xảy ra). Ông lấy cơm nén lại thành viên, gói giấy bóng, lấy sợi mùng tuyn tước ra làm chỉ buộc lại và tập nuốt. Nuốt vào rồi lại lấy ra cả tháng trời. Nuốt không khó nhưng kéo ra đau vô cùng. Sợi chỉ trong cổ gây ngứa ngáy khó chịu, nhưng ông ráng chịu đựng vượt qua và tăng kích thước cục cơm to dần cho đến khi bằng ngón chân cái mới thôi.

Ông Thắm kể chuyện lá cờ đặc biệt của mình.

Việc nuốt cờ đã có thể làm được, nhưng may cờ bằng cách gì. Ông bí mật hỏi thăm, xin bạn tù hai mảnh vải xanh đỏ. Ông lấy sợi thép mài nhọn làm kim. Mỗi khi đi vệ sinh, ông mài sợi thép trên bệ nhà cầu cho đến khi đủ nhọn. Không thể tạo được lỗ kim, nên khi may, ông may từng mũi một. Không tìm được vải may ngôi sao, ông lấy miếng nhựa vàng khâu vào. Ngày 18-12-1972, lá cờ được ra mắt chi bộ nhân kỷ niệm 12 năm ngày thành lập Mặt trận DTGPMNVN (20-12). Sự hiện diện của lá cờ giữa nhà tù khiến nhiều người đã khóc. Họ sờ tay lên lá cờ, gương mặt ngời sáng.

Từ đó trở đi, lá cờ được sử dụng trong các buổi sinh hoạt chi bộ, các buổi học tập, ngày Tết, hoặc ngày lễ lớn. Đặc biệt lá cờ này đã được dùng để kết nạp 3 đảng viên mới... Có lá cờ, tinh thần của anh em trong tù phấn khởi dần, niềm tin tăng lên. Địch bắt đầu nghi ngờ, lục soát liên tục. Vì thế ông phải nuốt cờ thường xuyên hơn. Có lần anh em trong tù trốn trại, chúng lùa hết tất cả ra sân và lùng sục từng ngóc ngách, làm ông nuốt cờ suốt 5 tiếng đồng hồ. Nuốt cờ nhiều lần làm ông bị kiết lị, nhưng tự hứa với mình dù cực khổ, gian nguy đến mấy cũng không để mất cờ.

Ngày 24-3-1973, trước khi được trao trả cùng với hàng trăm tù nhân khác, ông Thắm nuốt lá cờ vào bụng. Địch đưa đến sông Thạch Hãn (Quảng Trị), ông mới lấy cờ ra. Cái cảm giác được thấy lá cờ trên vùng đất giải phóng làm ông rưng rưng. Khi nghe người phụ trách mời phát biểu, ông đứng lên nói về chế độ hà khắc, dã man của nhà tù Mỹ, ngụy; về niềm tin của cán bộ đảng viên với Đảng. Ông cũng kể về lá cờ đã góp phần mang lại niềm tin ấy. Nhiều anh em đã đến gặp để được nhìn lá cờ mà lâu nay họ chỉ mới nghe nói. Ở Sầm Sơn (Thanh Hóa) khi cán bộ Bảo tàng Quân đội (nay là Bảo tàng Lịch sử Quân sự) tìm đến xin lá cờ, ông vui vẻ trao lại. Từ đó đến nay hơn 40 năm, ông ao ước được nhìn lại lá cờ một lần nữa nhưng chưa có điều kiện để đi.

Bài và ảnh: Hồng Vân