Trong động thái gây bất ngờ vào ngày 8-9, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố hủy bỏ hội nghị thượng đỉnh bí mật với các nhà lãnh đạo Taliban, trong đó bàn chủ yếu về việc Mỹ rút quân đội khỏi Afghanistan. Nguyên nhân mà ông chủ Nhà Trắng đưa ra là rất thực tế: do vụ tấn công tại Kabul khiến quân nhân Mỹ thiệt mạng.
Theo các nguồn tin, sau một vụ đánh bom tối thứ 7-9 (giờ địa phương), Tổng thống Trump tiết lộ, ông đã lên kế hoạch chưa từng có về việc tổ chức các cuộc đàm phán thượng đỉnh riêng biệt với giới lãnh đạo Taliban và chính phủ Afghanistan tại một khu phức hợp tổng thống ở Trại David, bang Maryland. Tuy nhiên, theo ông, bạo lực ghê gớm, dai dẳng của Taliban khiến họ trở thành những đối tác không đáng tin và quyết định hủy. Trên mạng xã hội Twiiter, ông Trump viết: “Hầu hết mọi người không biết, các thủ lĩnh của Taliban và Tổng thống Afghanistan sẽ bí mật gặp riêng tôi tại Trại David trong ngày 8-9. Không may, họ (Taliban) đã thừa nhận gây ra vụ tấn công tại Kabul khiến một binh sĩ của chúng tôi cùng 11 người khác thiệt mạng. Tôi đã ngay lập tức hủy cuộc gặp này và hoãn các cuộc đàm phán hòa bình”.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cũng nhấn mạnh mặc dù Washington đang tìm kiếm thỏa thuận chính trị với Taliban, Washington sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào, trong bối cảnh làn sóng bạo lực đã phủ bóng đen lên các cuộc đàm phán với Mỹ. Trong một phản ứng trước quyết định của Tổng thống Mỹ, phía Kabul cũng cho rằng, hòa bình thực sự sẽ chỉ có thể có khi phiến quân Taliban chấm dứt các hành vi bạo lực của họ và hội đàm trực tiếp với chính quyền. Trong khi đó, Taliban lại tỏ ra phớt lờ khi cho biết quyết định của Tổng thống Trump sẽ dẫn đến nhiều mất mát về sinh mạng và tài sản của Mỹ hơn nữa. Trong một thông báo, người phát ngôn của nhóm phiến quân cực đoan này Zabihullah Mujahid nêu rõ: “Những người Mỹ sẽ chịu thiệt hại hơn những người khác vì đã hủy bỏ các cuộc hội đàm”. Theo phát ngôn viên Zabihullah Mujahid, các cuộc hội đàm đang diễn ra suôn sẻ cho đến ngày 7-9 và cả hai bên đã nhất trí tổ chức các cuộc hội đàm nội bộ Afghanistan vào ngày 23-9.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng như cựu Tổng thống Barack Obama đã nỗ lực trong nhiều năm nhằm giúp Taliban và Afghanistan đạt được sự hòa giải chính tri giúp chấm dứt các cuộc tấn công liên tục nhằm vào dân thường Afghanistan, quân đội Mỹ và liên minh cũng như chính phủ Afghanistan. Nhưng giờ đây, sau những hy vọng rất lớn, cánh cửa ngoại giao đột ngột bị đóng sầm. Và hòa bình cho Afghanistan lại rơi vào bế tắc.
THANH VĂN
