Những tuyên bố kêu gọi ngừng bắn, tránh leo thang căng thẳng ở Libya liên tục được đưa ra nhưng vẫn bị phớt lờ.

Các bên tham chiến ở Libya ngày 9-4 đối mặt với áp lực quốc tế phải ngừng chiến ở khu vực quanh thủ đô Tripoli, một cuộc giao tranh đã kéo dài gần 5 ngày khiến hàng ngàn người tháo chạy và hàng chục người thiệt mạng.

Lực lượng trung thành với chính phủ được LHQ công nhận bảo vệ lối vào sân bay cũ ở Tripoli, trước sức ép tấn công của phe tướng Haftar. Ảnh: AFP

Hàng ngàn người phải di tản

Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres tiếp tục lên án tình trạng leo thang quân sự ở Libya, đồng thời kêu gọi các bên ngừng giao tranh ngay lập tức, để lực lượng cứu hộ khẩn cấp có thể giải cứu những người dân còn mắc kẹt ở Tripoli.

Cho đến nay, ước tính gần 3.500 người đã phải tháo chạy khỏi khu vực giao tranh. AFP dẫn lời người phát ngôn của LHQ Stephane Dujarric nói với các phóng viên ở New York: “Các cuộc đụng độ với vũ khí hạng nặng đang ảnh hưởng đến các khu dân cư và một số thường dân không xác định đã không thể chạy trốn khỏi các địa điểm này”.

Nhà chức trách Libya đã đóng cửa sân bay Matiga - sân bay duy nhất còn hoạt động tại thủ đô Tripoli, sau một trận không kích. Các chuyến bay ra vào Tripoli tạm ngừng trong ngày 8-4 và chỉ mở cửa trở lại cho các chuyến bay đêm kể từ đêm 9-4. Cơ quan hàng không dân dụng Libya thông báo, “chỉ các chuyến bay đêm mới có thể hoạt động trở lại cho đến khi có thông báo mới”. Các chuyến bay đầu tiên nhằm đưa du khách nước ngoài bị mắc kẹt về nước. Một nguồn tin khác xác nhận việc nối lại các chuyến bay vào ban đêm từ căn cứ không quân cũ nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết.

Kể từ cuộc tấn công chớp nhoáng vào Tripoli hôm 4-4, lực lượng tự xưng Quân đội Quốc gia Libya (LNA) ở miền đông của tướng Khalifa Haftar liên tiếp tăng cường tấn công để giành quyền kiểm soát thủ đô bất chấp nỗ lực kêu gọi ngừng bắn của LHQ và các nước. Cho đến nay, Bộ Y tế của chính phủ Đoàn kết Dân tộc Libya (GNA) của      Thủ tướng Fayez al-Serraj được quốc tế công nhận cho biết, số người chết trong cuộc chiến đã tăng lên 35. Trong khi đó,  tổn thất trong lực lượng của tướng Haftar là 14 người.

Thế giới chia rẽ

Tình hình chiến sự leo thang ở Tripoli đang từng giờ đẩy quốc gia Bắc Phi vào một cuộc nội chiến toàn diện và gây chia rẽ các cường quốc thế giới về cách chấm dứt sự hỗn loạn đã tàn phá Libya kể từ năm 2011.

Các nước đang rất quan ngại về những diễn biến quân sự bất ngờ tại Libya. Trong những ngày qua, một loạt các cuộc điện thoại từ nhiều nơi đã gọi đến chính phủ của Thủ tướng Serraj ở thủ đô Tripoli để nắm rõ thông tin tình hình chiến sự và tìm cách giải quyết căng thẳng. Những tuyên bố kêu gọi ngừng bắn, tránh leo thang căng thẳng ở Libya liên tục được đưa ra nhưng vẫn bị phớt lờ. Trong ngày 9-4, Tổng thống Macron đã điện đàm với Thủ tướng Sarraj về tình hình cuộc tấn công ở thủ đô Tripoli trong bối cảnh các nước Châu Âu cáo buộc Paris can thiệp vào Libya vì lợi ích riêng. Mỹ cũng liên tục nói chuyện với chính phủ của Thủ tướng Serraj kêu gọi ngừng chiến sau khi tạm thời rút một số lực lượng khỏi Libya.  Ở phía bên kia của cuộc chiến, chính phủ được LHQ hậu thuẫn của ông Sarraj vẫn giữ được sự ủng hộ đáng kể từ Italia - quốc gia từng đô hộ Libya.

Trong khi đó, Nga không đứng về phía nào trong cuộc chiến ở Libya và đang nỗ lực kêu gọi toàn bộ lực lượng ở Libya tìm kiếm giải pháp chính trị. Đặc phái viên của Tổng thống Nga phụ trách khu vực Trung Đông và Châu Phi, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov nhấn mạnh tầm quan trọng của cuộc chiến chống khủng bố. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng lên tiếng, nói rằng, Nga kêu gọi tất cả các bên trong cuộc xung đột ở Libya cần giữ bình tĩnh sau khi gần 50 người thiệt mạng trong các cuộc giao tranh gần thủ đô Tripoli.

KHẢ ANH