Chính quyền trung ương Nhật Bản hôm 1-11 đã khởi động lại công việc cải tạo, san lấp đất để tạo điều kiện thuận lợi cho việc di dời một căn cứ quân sự gây tranh cãi của Mỹ ở Okinawa, tỉnh cực nam của nước này.

Có thể thấy, đây là một bước đi đầy thách thức của chính quyền Tokyo. Bởi động thái này diễn ra trong bối cảnh các cuộc biểu tình của các công dân địa phương và các quan chức lan rộng khi họ chỉ trích chính quyền trung ương đã phớt lờ mọi ý kiến của họ về vấn đề nhạy cảm này.

Ngoài ra, động thái này cũng đi ngược hoàn toàn với quyết định của chính quyền tỉnh Okinawa. Theo đó, trong mùa hè vừa qua, tân Thống đốc Denny Tamaki vẫn giữ nguyên quan điểm không phê duyệt xây dựng cơ sở ở huyện ven biển Henoko thuộc thành phố Nago để đặt căn cứ Futenma, sau khi di dời căn cứ này từ địa điểm hiện nay ở khu vực Ginowan đông dân hơn ở Okinawa (năm 2013, Thống đốc Okinawa khi đó là ông Hirokazu Nakaima đã phê duyệt xây dựng cơ sở ở Henoko để tái bố trí căn cứ Futenma) bất chấp phản đối của người dân ở đây.

“Chiến dịch khởi động lại này đã làm bùng nổ sự chỉ trích của Thống đốc Tamaki. “Thật đáng tiếc là công việc được tiếp tục mặc dù chúng tôi kêu gọi đối thoại với Thủ tướng Shinzo Abe”, ông Tamaki nói. Người dân cũng tức giận và kêu gọi biểu tình quy mô lớn hơn nữa. Một phụ nữ nói rằng, bà rất tức giận khi chính quyền trung ương bỏ qua mọi ý kiến của những công dân địa phương Okinawa, những người từ lâu đã kêu gọi loại bỏ gánh nặng từ căn cứ quân sự của Mỹ. Bà chỉ trích Thủ tướng Abe đã phớt lờ yêu cầu của Thống đốc Tamaki để giải quyết vấn đề này thông qua đối thoại và điều này tương đương với việc bỏ qua cảm xúc của người dân Okinawa.

Trong khi quan điểm của chính quyền trung ương về vấn đề này dường như không vững chắc, theo một thỏa thuận song phương giữa Nhật-Mỹ vào năm 1996, Tamaki nhấn mạnh, ông có thể kiến nghị Washington vì thỏa thuận này trái ngược với ý kiến của người dân Okinawa.

Rõ ràng, chính quyền trung ương Nhật đang đi theo chiến lược “lợi thì có lợi”, nhưng rất nguy hiểm. Điều này có thể có lợi cho mối quan hệ với Mỹ nhưng lại làm bùng nổ những tranh cãi gay gắt với chính người dân của họ ở Okinawa trong bối cảnh người dân ở đây thậm chí có tư tưởng muốn tách khỏi Nhật.

THANH VĂN