* Tổng thống Obama và Tổng THƯ ký NATO Rasmussen trấn an về chiến lược ở Afghanistan không thay đổi

* Bổ nhiệm tướng David Petraeus - Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm thay thế

(Cadn.com.vn) - Trong một bài viết đăng trên số mới nhất của tạp chí Rolling Stone, tướng McChrystal - Tư lệnh các lực lượng Mỹ và NATO ở Afghanistan cho rằng, các trợ lý của mình đã tỏ ý chê trách Phó Tổng thống Joe Biden là người chủ trương đường lối giải quyết vấn đề Afghanistan có tính chất hạn hẹp hơn nhiều so với đường lối mà ông ủng hộ. Tướng McChrystal cũng đích thân nói với tạp chí này rằng, ông cảm thấy bị ông Kark Eikenberry, Đại sứ Mỹ tại Afghanistan, “phản bội”.

Ông Eikenberry trước đó đã gửi một văn thư nội bộ về Washington bày tỏ nghi ngờ về sách lược của Tướng McChrystal gia tăng quân số nhằm chống lại phiến quân Taliban. Ngay lập tức, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates đã chỉ trích gay gắt Tướng McChrystal do những bình luận được đăng tải trên tạp chí Rolling Stone.

Trong một tuyên bố, ông Gates nói: “Tôi đã đọc bài báo về Tướng McChrystal. Tôi cho rằng, Tướng McChrystal đã mắc một sai lầm đáng kể và thể hiện khả năng đánh giá yếu kém trong trường hợp này. Chúng ta phải theo đuổi sứ mệnh này với sự thống nhất mục đích”. Ông Gates cho biết thêm đã triệu Tướng McChrystal về Washington để thảo luận riêng về vấn đề này.

Vài giờ sau khi có cuộc gặp trực tiếp kéo dài 31 phút với Tướng McChrystal tại Nhà Trắng, ngày 23-6, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chấp nhận đơn từ chức Tư lệnh các lực lượng Mỹ và NATO tại Afghanistan của Tướng McChrystal, đồng thời đã chỉ định Tướng David Petraeus, hiện là Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm (CENTCOM) thay thế.

Trong một thông cáo tại Nhà Trắng, Tổng thống Obama cảnh báo sẽ không dung thứ sự chia rẽ trong chính quyền của ông về vấn đề Afghanistan và lấy làm tiếc khi chấp thuận đơn từ chức của Tướng McChrystal. Tuy nhiên, ông Obama cho rằng đây là hành động cần thiết nhằm đảm bảo sự liêm chính trong việc kiểm soát dân sự đối với quân đội và một nỗ lực thống nhất để giành chiến thắng trong cuộc chiến ở Afghanistan.

Ông Obama cho biết thêm, quyết định trên không phản ánh sự thay đổi nào trong chính sách của Washington tại Afghanistan. Như vậy, Tướng Petraeus sẽ rút khỏi cương vị Tư lệnh CENTCOM để đảm trách chiến dịch đang gặp khó khăn do NATO cầm đầu tại Afghanistan. Tuy nhiên, quyết định bổ nhiệm Tướng Petraeus làm Tư lệnh các lực lượng Mỹ và NATO tại Afghanistan vẫn cần Quốc hội Mỹ chính thức phê chuẩn.

Tướng McChrystal rời Nhà Trắng ngay sau cuộc gặp với Tổng thống Obama. Ảnh: AFP

Cùng ngày, để trấn an dư luận, Tổng Thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen khẳng định chiến lược chiến tranh tại Afghanistan không thay đổi bất chấp việc Tổng thống Obama quyết định thay vị trí Tư lệnh các lực lượng Mỹ và NATO ở quốc gia Nam Á này của Tướng McChrystal. Ông Rasmussen đã ca ngợi Tướng McChrystal vì “nỗ lực to lớn” của ông trên cương vị tư lệnh lực lượng liên quân ở Afghanistan.

Tổng Thư ký Rasmussen nhấn mạnh: “Dù ông McChrystal không còn là tư lệnh, song cách tiếp cận mà ông đã góp phần thực thi là đúng đắn. Chiến lược này vẫn nhận được sự ủng hộ của NATO và lực lượng của chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện nó”. Ông Rasmussen cũng hoan nghênh quyết định chỉ định Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm (CENTCOM), Tướng Petraeus, thay thế vị trí của ông McChrystal, đồng thời cam kết “NATO sẽ tiếp tục sứ mệnh bảo vệ người dân Afghanistan và xây dựng lực lượng an ninh cho nước này.

NATO sẽ ở đây cho đến chừng nào Kabul tiếp quản được công việc của chúng tôi”. Từ Kabul, người phát ngôn Waheed Omar của Tổng thống Afghanistan cho biết, ông Hamid Karzai “mong muốn” được cộng tác với Tướng Petraeus trên cương vị mới.

Quyết định thay thế Tư lệnh chiến tranh tại Afghanistan của Tổng thống Obama đã gây chia rẽ trong các nghị sĩ Mỹ. Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Dennis Kucinich nói: “Chúng ta không thể trông đợi một kết quả khác từ một vị tướng mới với chiến lược cũ. Cách duy nhất để giải quyết mớ hỗn loạn này là rút khỏi Afghanistan. Hãy đưa những người lính của chúng ta trở về nhà”. Trong khi đó, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John Cornyn khẳng định, Tướng McChrystal đã phục vụ “xuất sắc ở Afghanistan, Iraq và trên toàn thế giới”, đồng thời ca ngợi Tướng Petraeus là vị chỉ huy đúng đắn cho cuộc chiến ngày càng mất lòng dân này.

Trước đó ngày 22-6, Thủ tướng Australia Kevin Rudd khẳng định cam kết của nước này tại Afghanistan là “rõ ràng và có giới hạn”, đồng thời cho biết chính phủ Australia đang đặt cơ sở để công bố thời gian biểu cho việc rút quân từng phần. Ông Rudd nhấn mạnh, chính phủ Australia đã khẳng định rõ ràng rằng sứ mệnh của quân đội nước này tại Afghanistan sẽ hoàn tất khi các binh sĩ Australia huấn luyện đầy đủ cho lữ đoàn 4 của Quân đội quốc gia Afghanistan tại tỉnh Oruzgan.

Dự kiến trong tuần này, Bộ trưởng Quốc phòng John Faulkner sẽ đưa ra tuyên bố của ông về tình hình Afghanistan, trong đó xác định rõ sứ mệnh huấn luyện này sẽ kéo dài trong bao lâu và thời gian biểu cụ thể cho việc rút quân.

Lê Minh Châu