Miền đông Ukraine bầu cử
(Cadn.com.vn) - Cuộc bầu cử ở đông Ukraine sẽ làm hằn sâu thêm cuộc khủng hoảng Đông-Tây nghiêm trọng nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh.
Chính quyền phe nổi dậy ở miền đông Ukraine ngày 2-11 mở cửa các điểm bỏ phiếu đón cử tri đến bầu chọn người đứng đầu chính quyền và Hội đồng Nhân dân, cuộc bầu cử mà Nga tuyên bố sẽ công nhận trong khi Kiev và phương Tây kiên quyết bác bỏ.
Thủ tướng Alexander Zakharchenko bỏ phiếu tại Cộng hòa Donetsk hôm 2-11. Ảnh: AP |
Đúng 8 giờ, người dân ồ ạt đến 364 điểm bầu cử tại Cộng hòa Nhân dân tự xưng Donetsk (DPR), 3 điểm bầu cử tại Nga dành cho người di cư, cùng 90 điểm bầu cử tại Cộng hòa Nhân dân tự xung Lugansk (DPR) và 5 điểm bầu cử di động ở Nga. Tham gia tranh cử vào cương vị người đứng đầu DPR có 3 ứng viên, gồm Thủ tướng Alexander Zakharchenko. Trong khi đó, 2 phong trào Donbass Tự do và Cộng hòa Donetsk tham gia tranh cử vào Hội đồng Nhân dân DPR. Tại Lugansk, có 4 ứng cử viên cùng tranh cử vào chức đứng đầu LPR, trong đó có người đứng đầu LPR hiện nay, ông Igor Plotnitskyi. 3 phong trào ứng cử vào Hội đồng Nhân dân gồm Thế giới người Lugansk, Liên minh Kinh tế Lugansk và Liên minh Nhân dân.
Tại Donetsk, thành phố công nghiệp chủ chốt ở miền đông Ukraine và là thành trì chính trị và quân sự của phe nổi dậy, mọi người xếp hàng chờ được bỏ phiếu. Ai ai cũng háo hức và mong chờ chuyển đổi quyền lực hợp pháp. “Hy vọng, phiếu bầu của chúng tôi sẽ thay đổi một cái gì đó. Có lẽ chúng ta cuối cùng sẽ được công nhận là đất nước độc lập”, bà Tatyana Ivanovna, 65 tuổi nói khi chờ để bỏ phiếu. Một cử tri khác tên Valery Vitaliyevich, 50 tuổi cùng bày tỏ mong muốn: “Chúng tôi cần cuộc sống bình thường. Thật khủng khiếp khi sống trong cảnh bắn phá. Bầu cử lần này sẽ giúp các nhà chức trách bảo vệ lợi ích của chúng tôi chống lại chính quyền Kiev”. Nhiều cử tri khác cùng quan điểm cho rằng, ngành công nghiệp phát triển ở Donetsk là thành quả và uy tín thời Liên Xô cũ và họ không muốn sống dưới sự cai trị của chính quyền Ukraine nữa.
Trong khi Nga thẳng thừng tuyên bố sẽ công nhận cuộc bầu cử này đồng thời bày tỏ hy vọng Ukraine sẽ thành lập chính phủ “mang tính xây dựng” để xoa dịu những căng thẳng trong nước cũng như trong các mối quan hệ với Moscow, Kiev và phương Tây lên án bất hợp pháp. Kiev nói rằng, cuộc bầu cử lần này là “tiếm quyền” và vi phạm nghị định thư Minsk, vốn là nền tảng của thỏa thuận ngừng bắn giữa phe nổi dậy và quân đội Ukraine. Washington cảnh báo, bầu cử này sẽ “hủy hoại” những nỗ lực nhằm chấm dứt cuộc chiến kéo dài nhiều tháng qua.
Trong cuộc điện đàm 4 bên hôm 31-10, các nhà lãnh đạo Ukraine, Đức và Pháp kêu gọi Tổng thống Vladimir Putin không công nhận kết quả bầu cử. Thậm chí, hôm 2-11, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) mở cuộc điều tra hình sự vào cuộc bầu cử đang diễn ra tại các nước cộng hòa tự xưng này. Tuy nhiên, phe nổi dậy khẳng định, bầu cử lần này sẽ giúp hợp pháp hóa lãnh đạo các chính quyền tự xưng và củng cố quyền lực. “Bầu cử lần này rất quan trọng vì sẽ giúp chúng tôi nắm quyền hợp pháp và độc lập tách khỏi Kiev”, Roman Lyagin, Chủ tịch ủy ban bầu cử của Cộng hòa Nhân dân Donetsk nói.
Cuộc bầu cử lần này là diễn biến mới nhất trong trận chiến giữa Điện Kremlin với phương Tây, vốn bắt đầu từ sau cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Viktor Yanukovych hồi tháng 2. Cuộc nội chiến kéo dài từ đó đến nay, giết chết hơn 4.000 người, trong đó có hơn 300 người chỉ trong 2 tuần qua, bất chấp một thỏa thuận ngừng bắn vẫn đang có hiệu lực. Một số trận pháo kích xảy ra trong khu vực chủ yếu nói tiếng Nga này, chỉ vài giờ trước khi bắt đầu bầu cử.
Và những diễn biến này chắc chắn sẽ thổi bùng căng thẳng đang gia tăng giữa hai bờ Đông-Tây.
Khả Anh