Không nhiều người kỳ vọng vào sự cải thiện trong quan hệ giữa Nga với Mỹ trong bối cảnh Quốc hội Mỹ đã phê chuẩn một dự luật siết chặt các lệnh trừng phạt Moscow vì cáo buộc Điện Kremlin can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, cũng như việc nước này sáp nhập Crimea vào năm 2014.

Ngoài những cáo buộc chưa thể giải quyết quanh việc Nga can thiệp bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, hai ông lớn này lại vướng lùm xùm quanh việc lệnh trừng phạt cứng rắn mới của Washington nhằm vào Moscow và quyết định trục xuất 755 nhà ngoại giao Mỹ của ông chủ Điện Kremlin.

Lối vào khu nhà ngoại giao Mỹ ở Moscow bị phong tỏa hôm 1-8. Ảnh: Reuters

Tranh cãi quanh khu nhà ngoại giao

Trong động thái tranh cãi mới nhất, Đại sứ quán Mỹ tại Moscow cáo buộc chính quyền Nga không cho các nhân viên ngoại giao của họ vào một tòa nhà mà họ thuê ở ngoại ô Moscow. Reuters dẫn lời Đại sứ quán Mỹ cho biết, chính phủ Nga trước đó đồng ý cấp phép cho các nhân viên chính phủ Mỹ thu dọn đồ đạc đến trưa 1-8. Tuy nhiên, khi các nhân viên đại sứ quán Mỹ đến tòa nhà thì bị chặn tại cổng.

Cũng theo Reuters, một đoàn gồm 5 xe mang biển số ngoại giao, với một xe tải chở hàng đến khu nhà này nhưng không được phép vào. Tuy nhiên, đưa tin về vấn đề này, Cơ quan thông tấn xã RIA Novosti dẫn lời một quan chức của Bộ Ngoại giao Nga cho biết, đại sứ quán Mỹ đưa xe tải đến mà không có giấy xin phép. Việc xin giấy phép là bắt buộc vì tòa nhà hiện đang nằm trong diện được theo dõi. “Việc Mỹ cáo buộc Nga ngăn cấm không cho vào tòa nhà đã dẫn đến “hành động khiêu khích có chủ ý” - RIA Novosti dẫn lời một quan chức Nga giấu tên cho biết. Theo nguồn tin, người Mỹ phải tự chịu trách nhiệm vì không có các giấy phép cần thiết.

Tòa nhà này được Đại sứ quán Mỹ thuê cho các nhân viên thư giãn và giải trí. Từ ngày 28-7, Nga tuyên bố thu hồi tòa nhà như một phần của các biện pháp trả đũa sau khi Washington thông qua loạt các lệnh trừng phạt mới đối với Moscow.

Tại sao có nhiều nhà ngoại giao Mỹ làm việc tại Nga?

Những động thái này cho thấy sự thụt lùi đáng ngạc nhiên trong quan hệ Mỹ-Nga, để lộ sự căng thẳng giữa hai nước phát sinh từ các biện pháp trừng phạt mới áp đặt lên Nga và nghi ngờ về việc Moscow can thiệp vào cuộc bầu cử ở Mỹ.  Vì vậy, không có nhiều người kỳ vọng vào sự cải thiện trong quan hệ giữa Nga với Mỹ, nhất là sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin quyết định trục xuất 755 nhân viên ngoại giao Mỹ.

Trong cuộc phỏng vấn với Kênh truyền hình Rossia-24, ông Putin đã nói: “Đang có hơn một ngàn người đã và đang làm việc” ở Đại sứ quán và các tòa lãnh sự Mỹ. 755 người phải dừng các hoạt động ở Nga”. Bộ Ngoại giao Nga cũng đã yêu cầu phía Mỹ cắt giảm số nhân viên ngoại giao ở Nga xuống còn 455 người vào tháng 9 tới, bằng con số nhân viên ngoại giao Nga ở Mỹ.

BBC dẫn các ước tính cho biết, có hơn 1.200 nhân viên ngoại giao Mỹ ở Nga. Đối với nhiều người, nó cũng đặt ra câu hỏi: Họ đang làm gì ở đó? Vì sao có nhiều nhà ngoại giao Mỹ làm việc tại Nga đến vậy? Con số trên rõ ràng là quá nhiều. Tuy nhiên, nó có ý nghĩa đối với những người đang làm việc tại Nhà Trắng và nỗ lực để quản lý một mối quan hệ đầy thách thức và luôn xáo trộn với Nga.

Mỹ và Nga có các lĩnh vực hợp tác quan trọng: bắt tay chống lại các nhóm phiến quân khủng bố, đảm bảo an ninh vũ khí hạt nhân ở cả hai nước, và giảm bạo lực ở Syria. Bên cạnh đó, Mỹ xuất khẩu hàng tỷ USD trị giá các sản phẩm sang Nga mỗi năm. Nhưng họ cũng tranh đấu về mọi thứ. Vì vậy, Mỹ cần có nhiều người ở Nga tham gia vào nhiều hoạt động khác nhau, tại các địa điểm khác nhau. Hầu hết làm việc ở Moscow, nhưng một số làm việc tại các văn phòng ở Vladivostok, St Petersburg và Yekaterinburg. Tại Moscow và các thành phố khác, họ xử lý các đơn xin cấp thị thực cho người Nga muốn đi du lịch đến Mỹ. Ngoài ra, họ còn báo cáo cho các quan chức Mỹ về nhân quyền, lao động và các vấn đề khác của Nga.

Nhưng theo các chuyên gia, hầu hết đều làm việc cho Cục tình báo Trung ương Mỹ (CIA) và các cơ quan tình báo bí mật khác của Mỹ.

KHẢ ANH