(Cadn.com.vn) - Việc chính phủ Iraq đang từng bước chiếm lại quyền kiểm soát các thành trì quan trọng vốn đã bị các chiến binh Nhà nước Hồi giáo IS nắm giữ cho thấy sự tiến bộ của quân đội non trẻ này.
Điều này cũng cho thấy sự tiến bộ trong cách đối xử của chính quyền quốc gia có đa số người Shiite này với người Sunni thiểu số khi xem họ như những công dân bình đẳng, đặc biệt là trong việc giúp người Sunni trốn chạy trong trận chiến ở Fallujah. Các chiến dịch toàn cầu để đánh bại IS và chấm dứt ảnh hưởng của nó đối với những kẻ khủng bố đơn độc phụ thuộc lớn vào mức độ "phán xét đạo đức" đối xử với người Sunni bên trong Iraq. Câu hỏi đặt ra là liệu người Hồi giáo Shiite của đất nước này đã bao giờ đối xử với người Sunni như những công dân bình đẳng hay đẩy họ vào vòng vây của IS?
Câu trả lời rõ ràng nhất cho câu hỏi này có thể được đính kèm với thành quả chính quyền Baghdad gần đây dần chiếm lại thành phố Fallujah từ nhóm chiến binh cực đoan này. Trận chiến giành lại một thành trì quan trọng của người Sunni, do lực lượng của người Shiite dẫn đầu, cho thấy sự tiến bộ của Iraq trong việc trở thành một nhà nước nhân dân mà nền dân chủ và tự hào dân tộc giúp dập tắt sự chia rẽ bè phái.
Hãy bắt đầu với hậu quả của trận chiến. Khoảng 80.000 người chạy trốn khỏi Fallujah trong cuộc giao tranh - thêm một làn sóng người di tản trong các cuộc chiến tranh ở Trung Đông. Trong khi nhiều người trong số họ được nhìn thấy là những phần tử ủng hộ IS, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi đã nỗ lực tham gia với các nhóm quốc tế nhằm cung cấp viện trợ cho người Sunni di tản.
Lòng từ bi này của chế độ chính quyền người Shiite sau một mô hình trong đó người Sunni, bị IS đuổi khỏi quê hương kể từ năm 2014, giúp họ tìm thấy nơi trú ẩn trong khu vực chủ yếu của người Shiite. Tính toàn diện này có thể giúp chính phủ trong việc lên kế hoạch chiếm lại thành phố lớn hơn và quan trọng hơn, đó là Mosul hiện còn nằm dưới sự kiểm soát của IS.
Trong cuộc chiến ở Fallujah, quân đội Iraq - bao gồm các lực lượng bộ tộc Sunni và các lực lượng dân quân Shiite - đã phối hợp cùng nhau thành công. Thủ tướng Haider al-Abadi cũng nhiều lần vào vùng Fallujah, và điều đặc biệt là cùng đi với nhiều nhà lãnh đạo người Sunni. Thêm vào đó, các nhân vật tôn giáo hàng đầu Shiite ở Iraq, Đại giáo chủ Ayatollah Ali al-Sistani, ra lời kêu gọi các lực lượng Iraq kiềm chế chống lại các cư dân Fallujah và tránh bất kỳ hành vi vi phạm nhân quyền nào.
Rõ ràng, nếu nền chính trị Iraq có thể tiếp tục mở rộng hơn quyền lợi cho người Sunni, điều này sẽ giúp đoàn kết quân đội và chắc chắn sẽ nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của người Sunni, từ đó giúp chính phủ chiếm lại nhiều lãnh thổ hơn. Nếu IS có thể bị đánh bại ở Iraq, và sớm hơn là ở Syria, một Nhà nước Hồi giáo tự xưng và tư tưởng bạo lực của IS sẽ được thay thế bởi một nhà nước Iraq dân chủ đối xử bình đẳng với tất cả các công dân.
Thanh Văn
