Một tuyên bố, nhiều mối lo
Tuyên bố từ chức của Thủ tướng Lebanon, Saad Al-Hariri vào cuối tuần qua đã cho thấy sự đối đầu ngày càng căng thẳng giữa Saudi Arabia và Iran, đối thủ lâu năm của họ, và đồng minh của Tehran ở Lebanon – nhóm Hezbollah.
Trung Đông lại một phen bất ngờ khi Thủ tướng Saad Hariri tuyên bố từ chức từ Saudi Arabia, trong đó lên án Iran, đối thủ của Riyadh ở khu vực, và lực lượng Hezbollah, đồng thời nói rằng ông lo sợ bị ám sát.Trong bài phát biểu được phát từ Saudi Arabia bởi mạng tin Al-Arabiya, ông Hariri nêu rõ: “Tôi tuyên bố từ chức. Tôi cảm thấy cái gì đó đang ngầm âm mưu nhằm vào mạng sống của tôi”.
Và Iran ngay lập tức đáp trả, bác bỏ những cáo buộc và cho rằng, việc Thủ tướng Hariri từ chức sẽ gây ra căng thẳng cho Lebanon và khu vực. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Bahram Qassemi tuyên bố việc ông Hariri nhắc lại “những cáo buộc vô căn cứ” của Israel, Saudi Arabia và Mỹ chống lại Iran cho thấy việc từ chức lần này là “kịch bản mới nhằm gây ra bất ổn tại Lebanon và khu vực”.
Thực tế cho thấy, quyết định từ chức quá đột ngột như thế này có khả năng sẽ đẩy Lebanon vào vũng lầy chính trị mới khi chính phủ liên minh mong manh của đất nước này đang chịu cú đánh mạnh mẽ và cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào tháng 5-2018 vẫn chưa chắc chắn. Thật ra, căng thẳng giữa Saudi Arabia và Iran âm ỉ trong thời gian dài và Riyadh gần đây đã cho thấy “sẽ đối đầu với Tehran và Hezbollah ở Lebanon”.
Và việc ông Hariri tuyên bố từ chức trong bài phát biểu tại Riyadh làm dấy lên nhiều câu hỏi về vai trò của Saudi Arabia trong ván bài này. Mặc dù Saudi Arabia khẳng định không liên quan, nhiều người vẫn tỏ ra hoài nghi. Bởi lẽ, trong bối cảnh vai trò của Iran ngày càng gia tăng trong khu vực, có thể Saudi Arabia cảm thấy rằng, đã đến lúc họ mở rộng cuộc chiến chống Tehran và đẩy Lebanon nhảy vào chảo lửa này.
Nhiều người cũng đã nói về áp lực của Mỹ quanh vụ việc lần này. Trong những tháng gần đây, chính quyền của Tổng thống Donald Trump liên tục gây áp lực lên Hezbollah, vốn bị Washington liệt kê vào nhóm “khủng bố” kể từ cuối những năm 1990. Tổng thống Trump cũng đã lên tiếng chống Iran và đe dọa hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân lịch sử đã ký kết giữa Tehran và các nước P5+1.
THANH VĂN