(Cadn.com.vn) - Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cáo buộc Iran "tiếp diễn những hành động khiêu khích đáng báo động" gây bất ổn ở Trung Đông đồng thời cảnh báo một Iran "không bị cản trở" có nguy cơ nối gót Triều Tiên.

Thỏa thuận hạt nhân thất bại

Ngoại trưởng Tillerson cho rằng, thỏa thuận Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA) giữa Iran và các cường quốc P5+1 nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân của Tehran đã thất bại và Iran vẫn tiếp tục là "nhà tài trợ khủng bố hàng đầu thế giới". "Thỏa thuận hạt nhân do chính quyền Tổng thống Obama và các đồng minh ủng hộ hoàn toàn bỏ qua tất cả các mối đe dọa nghiêm trọng khác mà Iran đặt ra", ông Tillerson nhận định. Theo ông Tillerson, "sự khiêu khích khủng bố và bạo lực của Iran, gây bất ổn cho nhiều quốc gia" và nếu không được kiểm soát, "Iran có tiềm năng đi theo con đường giống Triều Tiên.

Các biện pháp trừng phạt Iran được dỡ bỏ sau thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Ảnh: BBC

Tổn hại những lợi ích của Mỹ ở Trung Đông

Theo ông Tillerson, Iran tiếp tục hỗ trợ chế độ Tổng thống Assad ở Syria, kéo dài cuộc xung đột đã cướp đi mạng sống của gần 500.000 người Syria cũng như khiến hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa. Iran cung cấp vũ khí, tài trợ tiền và huấn luyện những chiến binh ngoại quốc rồi đưa vào Syria. Tehran cũng cử thành viên Lực lượng Vệ binh cách mạng Iran tham gia các hoạt động chiến đấu trực tiếp ở Syria.

Iran hỗ trợ một số nhóm phiến quân ngầm phá hoại an ninh của Iraq trong nhiều năm qua. Iran cũng tiếp tục đối đầu với Israel, cung cấp vũ khí, huấn luyện và tài trợ cho Hamas và các tổ chức khủng bố ở Palestine.

Tại Yemen, Iran tiếp tục hỗ trợ lực lượng nổi dậy Houthi lật đổ chính phủ bằng cách cung cấp thiết bị quân sự, tài trợ và huấn luyện, dẫn đến mối đe dọa cho biên giới phía nam Saudi Arab. Các tàu hải quân Iran cũng tiếp tục ngăn cản tự do hàng hải ở vịnh Ba Tư. Iran cũng tiến hành các vụ tấn công mạng chống lại Mỹ và các đối tác vùng Vịnh.

Không chỉ vậy, tham vọng hạt nhân của Iran cũng gây ra nguy cơ nghiêm trọng đối với an ninh và hòa bình thế giới. Với vụ thử tên lửa đạn đạo tầm trung mới nhất, việc Iran tiếp tục phát triển công nghệ tên lửa là coi thường Nghị quyết 2231 của HĐBA LHQ.

Xem xét toàn diện

Theo ông Tillerson, JCPOA đã không đạt được mục tiêu là phi hạt nhân hóa Iran, mà chỉ trì hoãn mục đích trở thành quốc gia hạt nhân của Tehran. Thỏa thuận này là một cách tiếp cận sai lầm khác giống như trong quá khứ đã dẫn đến mối nguy từ Triều Tiên hiện nay. Chính quyền Tổng thống Trump không có ý định sẽ trao cơ hội đó cho chính phủ tương lai của Iran. Trước đây, trong chiến dịch tranh cử Tổng thống, ông Trump đã chỉ trích thỏa thuận này. Hồi tháng 3-2016, ông nói với Ủy ban Hành động Chính trị Mỹ của Mỹ rằng "ưu tiên số một là dỡ bỏ thỏa thuận thảm khốc với Iran". "Thỏa thuận này là thảm khốc đối với Mỹ, cho Israel và cho toàn bộ Trung Đông", ông Trump cho biết.

Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố sẽ xét lại toàn diện chính sách với Iran, trong đó có thỏa thuận hạt nhân. "Chính quyền Tổng thống Trump đang xem xét toàn diện chính sách đối với Iran. Một khi đưa ra kết luận cuối cùng, chúng tối sẽ đối mặt với những thách thức từ phía Tehran một cách rõ ràng và thuyết phục", ông Tillerson khẳng định.

An Bình