Theo nguồn tin báo chí, Mỹ đang tìm kiếm các hành động trả đũa Trung Quốc liên quan tới công tác xử lý dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid-19 của quốc gia này, trong bối cảnh gần đây Tổng thống Donald Trump chỉ trích nhiều hơn về những phản ứng của Bắc Kinh đối với đại dịch, cáo buộc Trung Quốc che giấu thông tin về virus SARS-CoV-2.
Nguồn tin cho biết, các quan chức cấp cao của chính phủ Mỹ từ các cơ quan khác nhau, trong đó có cộng đồng tình báo, đã có cuộc gặp và thảo luận về những biện pháp có thể như yêu cầu bồi thường về tài chính. Ngoài ra, Tổng thống Trump cũng đã có cuộc nói chuyện riêng với các trợ lý về nỗ lực tước bỏ “quyền miễn trừ quốc gia” của Trung Quốc, một động thái cho phép chính phủ và các công dân Mỹ khởi kiện Bắc Kinh đòi bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý cho rằng, những biện pháp như vậy sẽ đối mặt với nhiều thách thức và có thể cần tới sự hỗ trợ của Quốc hội.
Ngoài ra, các quan chức Washington cũng đã thảo luận về việc hủy bỏ nghĩa vụ nợ của Mỹ đối với Trung Quốc, nhưng hiện chưa biết Tổng thống Trump có ủng hộ đề xuất đó hay không. Một số quan chức đã cảnh báo ông Trump không nên đưa ra hành động chống lại Bắc Kinh cho tới sau khi đại dịch bị đẩy lùi vì đối tác thương mại này là nguồn cung cấp y tế chính cho Mỹ. Nhà Trắng hiện chưa đưa ra bình luận về những thông tin trên.
Trong khi đó, hôm 1-5 (giờ Việt Nam), trong một cuộc họp báo, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng, có thể Trung Quốc hoặc không thể ngăn chặn được hoặc để mặc cho SARS-CoV-2 lây lan. Ngoài ra, Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh, thỏa thuận thương mại mà ông đã ký với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chỉ là thứ yếu so với những gì mà Bắc Kinh đã làm với đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã từ chối trả lời câu hỏi của phóng viên về khả năng ông có thể khiến Chủ tịch Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về những gì mà ông cảm thấy là thông tin sai lệch từ phía Bắc Kinh khi SARS-CoV-2 xuất hiện ở thành phố Vũ Hán, và nhanh chóng lây lan ra khắp thế giới.
Nhà lãnh đạo Mỹ cũng khẳng định rằng, với các bằng chứng cho thấy SARS-CoV-2 liên quan phòng thí nghiệm Vũ Hán và đe dọa áp thuế quan mới với Bắc Kinh. Trả lời các phóng viên tại Nhà Trắng, khi được hỏi liệu ông có thấy bằng chứng nào khiến bản thân tin rằng SARS-CoV-2 có mối liên hệ với Viện Virus học Vũ Hán hay không, Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Tôi có, và tôi cho rằng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phải tự cảm thấy hổ thẹn bởi vì họ giống như cơ quan quan hệ công chúng cho Trung Quốc”. Tổng thống Trump cũng lưu ý rằng vấn đề trên đang nằm trong quá trình điều tra.
Ông Trump đưa ra lời chỉ trích này trong bối cảnh Mỹ mất hơn 30 triệu việc làm trong 6 tuần khi các biện pháp phong tỏa gây thiệt hại kinh tế lớn nhất thế giới. Dù đã đạt được lệnh “ngừng chiến” vào tháng 1 năm nay trong cuộc chiến thương mại kéo dài nhiều năm, thuế quan vẫn được áp lên 2/3 lượng trao đổi thương mại giữa hai siêu cường kinh tế hàng đầu thế giới.
T.NGUYÊN
