(Cadn.com.vn) - Mỹ không cần thiết gây mối thù với Trung Quốc, nhưng cần phải nhấn mạnh năng lực, quyết tâm giải quyết và niềm tin có thể khống chế tham vọng quá lớn của Bắc Kinh.
Mỹ là cường quốc số 1 thế giới. Vì thế, đối với họ, dù biển Đông không nằm trong tuyên bố chủ quyền nhưng có vị thế đặc biệt: tuyến giao thông hàng hải quan trọng. Vì vậy, nhiệm vụ của quân đội Mỹ ở biển Đông hay ở Tây Thái Bình Dương và cả Ấn Độ Dương là giữ vững yếu tố sức mạnh hàng hải này.
Truyền đạt sức mạnh và mục đích này đến Trung Quốc là điều rất quan trọng. Làm thế nào để Washington thực hiện điều đó? Đó là: thẳng thắn với đối thủ tiềm tàng là điều cần thiết, nhưng quan trọng là phải tránh khoe khoang.
Cố Tổng thống Mỹ Theodore Roosevelt từng đúc kết toàn bộ vấn đề này trong câu châm ngôn súc tích:"Không khoe khoang, không khoe súng, và không bao giờ rút súng trừ khi bạn thật sự có ý định bắn". Ông Roosevelt còn khiến người Mỹ hiện nay phải sững sờ vì những tiên đoán quá đúng từ 100 năm trước.
Đó là Trung Quốc không chỉ ngoi lên như cường quốc kinh tế mà còn là sức mạnh quân sự đe dọa quyền lợi Mỹ. "Tương lai của chúng ta sẽ được quyết định từ vị trí ở Thái Bình Dương trực diện với Trung Quốc hơn là vị trí ở Đại Tây Dương đối mặt với Châu Âu", ông Roosevelt từng nói.
Trong nhiệm kỳ của mình, cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger đem câu châm ngôn này vào các hành động đối với Trung Quốc, nhưng lại bị hiểu theo cách khác. Nó khiến ông Kissinger trở thành một người thân Trung Quốc, thật sự "không khoe khoang, không rút súng". Vị cựu ngoại trưởng này nổi tiếng với mệnh danh "tình nhân vĩ đại" của Bắc Kinh.
Tuy nhiên, có lẽ, giờ ông đã thấy sai khi suy nghĩ về việc nên tạo ra "cộng đồng Thái Bình Dương", trong đó Mỹ, Trung và tất cả các nước trong khu vực đều cùng chung sống hòa bình và phát triển, chỉ mãi là ảo tưởng. Bắc Kinh đang dần giành lấy ảnh hưởng của Washingon ở khu vực này, liên tiếp có những hành động hung hăng, ngang ngược với tuyên bố chủ quyền muốn độc chiếm cả khu vực rộng lớn và giàu tiềm năng này cho riêng mình.
Không nên coi thường đối thủ, nhất là một đối thủ khó chịu chưa từng có như Trung Quốc. Và để ngăn chặn những bước tiến hung hăng của Bắc Kinh, Mỹ cần năng lực, quyết tâm và cả niềm tin. Bảo vệ các đồng minh, và tự do của các vùng biển và bầu trời là chiến lược lâu dài, không thể thương lượng lợi ích quốc gia. Nhưng thật khó để Washington có thể "thấm nhuần" lý tưởng này vào Bắc Kinh. Và do đó, Nhà Trắng đang rất cần sự chung tay của các bên cho một "sức mạnh Mỹ".
Thanh Văn
