Tuyên bố treo thưởng được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang tăng cường chiến dịch ngăn chặn xuất khẩu dầu từ Iran nhằm tạo áp lực để hạn chế chương trình hạt nhân và tên lửa của quốc gia Hồi giáo.

Siêu tàu chở dầu Adrian Darya 1 của Iran. Ảnh: AP

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 5-9 đã xác nhận, một quan chức cấp cao Nhà Trắng đã đích thân đề nghị trả hàng triệu USD cho chỉ huy người Ấn Độ của siêu tàu chở dầu Adrian Darya 1 của Iran bị nghi đang hướng đến Syria.

Phần thưởng triệu USD

Theo Financial Times, Đặc phái viên Mỹ về Iran Brian Hook đã gửi thư điện tử cho chỉ huy Akhilesh Kumar của tàu chở dầu Adrian Darya 1 đề nghị trả hàng triệu USD để ông này có thể sống thoải mái nếu ông đưa tàu tới một nước có thể bị bắt giữ. Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ xác nhận: “Chúng tôi đã thấy bài báo của tờ Financial Times và có thể xác nhận các thông tin là chính xác”. Theo giới quan sát, nữ phát ngôn viên ám chỉ tới Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).

Tuyên bố treo thưởng được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang tăng cường chiến dịch ngăn chặn xuất khẩu dầu từ Iran nhằm tạo áp lực để hạn chế chương trình hạt nhân và tên lửa của quốc gia Hồi giáo. Tàu Adrian Darya 1 bị chính quyền vùng lãnh thổ hải ngoại Gibraltar của Anh bắt giữ trong nhiều tuần vì nghi ngờ chuyển dầu cho Syria - hành động vi phạm lệnh trừng phạt của Liên minh Châu Âu (EU). Bất chấp áp lực từ Mỹ, Gibraltar đã thả con tàu này vào ngày 18-8. Ngay sau đó, Washington phát lệnh bắt siêu tàu dầu này và liên tục cảnh báo các nước không được tiếp nhận tàu này. Theo Washington, tàu chở dầu này phục vụ các lợi ích của IRGC vốn bị Mỹ liệt vào “danh sách tổ chức khủng bố”.

Theo dữ liệu theo dõi tàu biển của Cty Refinitiv đến ngày 3-9, tàu Adrian Darya 1 dường như tắt bộ phát đáp tín hiệu trong vùng biển Địa Trung Hải, phía tây Syria. Dữ liệu cho thấy, tàu Iran chở 2,1 triệu thùng dầu thô trị giá khoảng 130 triệu USD đã phát đi tín hiệu cuối cùng khi ở vị trí giữa đảo Cyprus và Syria và đang di chuyển theo hướng Bắc.

Không có phản hồi

Chính quyền Mỹ nói rằng, công dân mang quốc tịch Ấn Độ, ông Kumar, 43 tuổi là chỉ huy tàu Adrian Darya 1, và muốn ông đưa con tàu đến vùng nước thuộc một quốc gia có thể bắt giữ con tàu này.

Tuy nhiên, cho đến nay, vị thuyền trưởng này vẫn không phản hồi với lời đề nghị của Mỹ. Bộ Tài chính Mỹ hồi tuần trước áp đặt các biện pháp trừng phạt toàn bộ thủy thủ đoàn của tàu này và cho chính ông Kumar, đóng băng bất kỳ tài sản nào mà ông có thể giao dịch ở Mỹ và hình sự hóa bất kỳ giao dịch tài chính nào của các Cty Mỹ với ông này. “Bất kỳ người Mỹ hoặc người nước ngoài nào tham gia vào một số giao dịch nhất định với người hoặc tổ chức bị nêu tên đều có thể tự mình bị xử phạt”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói. Chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng đã treo thưởng 15 triệu USD cho thông tin giúp ngăn chặn các hoạt động tài chính của IRGC và lực lượng đặc nhiệm của IRGC cũng như ban hành khuyến cáo hàng hải quốc tế mới về các hành vi lừa đảo của IRGC vi phạm biện pháp trừng phạt của Mỹ. Bộ Tài chính Mỹ thông báo về các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào mạng lưới các Cty, tàu biển và cá nhân mà Washington cho là do IRGC điều hành để cung cấp cho Syria lượng dầu mỏ trị giá hàng triệu USD. Theo Washington, mạng lưới này đã vận chuyển bán được hơn 500 triệu USD tiền dầu vào mùa xuân này, chủ yếu ở Syria.

Tehran đã phản ứng gay gắt trước những động thái này của Washington. Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã chế giễu ý tưởng này, cho rằng Bộ Tài chính Mỹ không khác nào một “kẻ cai ngục”. Ông cũng lên án ý tưởng treo thưởng của Mỹ. “Thất bại khi làm cướp biển, Mỹ quay sang tống tiền - giao dầu của Iran cho chúng tôi và nhận lại hàng triệu USD hoặc không thì sẽ bị trừng phạt” - ông Zarif viết trên Twitter.

KHẢ ANH