Mỹ và “màn xiếc” ở Ai Cập

Thứ sáu, 23/08/2013 23:46

(Cadn.com.vn) - Những diễn biến rắc rối ở Ai Cập đang khiến LHQ và nhiều nước đau đầu nhức óc, đặc biệt là Mỹ - vốn là đồng minh thân cận của quân đội quốc gia Trung Đông này.

Mỹ “đau” cũng đúng. Bởi lẽ, “một đứa con cưng” bỗng nhiên hư đốn và không nghe lời như thế thì thật là mất mặt. Ngoài ra, cuộc khủng hoảng Ai Cập cũng làm nổi bật cái thế tiến thoái lưỡng nan của Mỹ – quốc gia đều đặn mỗi năm rót hơn 1,5 tỷ USD cho Cairo. Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên Washington phải vuốt mặt như vậy. Suốt nhiều thập kỷ ủng hộ chế độ độc tài của cựu Tổng thống Hosni Mubarak, cuối cùng người Mỹ cũng chẳng làm được gì khi nhà lãnh đạo quân sự này bị lật đổ từ phong trào biểu tình đòi dân chủ. Người ta đặt câu hỏi liệu Mỹ có đâm sau lưng ông Mubarak hay không? Họ ủng hộ dân chủ kia mà. Tại sao lại bối rối như thế.

Rồi dân chủ cũng đến với Cairo khi họ lần đầu tiên bầu được Tổng thống dân cử, ông Mohamed Morsi của Tổ chức Anh em Hồi giáo (MBO). Nhưng rồi... lịch sử lại lặp lại khi ông Morsi bị lật đổ trong một cuộc biểu tình tương tự. Nhưng tính chất vấn đề lại khác ở chỗ, ông Morsi là tổng thống đầu tiên được bầu cử đàng hoàng. Việc quân đội lật đổ ông này rõ ràng là một cuộc đảo chính đáng bị lên án.

Nhưng Mỹ thì khó quá. Họ rất thận trọng tránh né gọi việc lật đổ ông Morsi là một vụ “đảo chính”, chấp nhận trên thực tế tân chính phủ được quân đội dựng lên, và không muốn nói đến những cuộc xung đột và trấn áp đẫm máu đang diễn ra ở nước này. Rõ ràng, chính quyền Tổng thống Obama đang nằm giữa hai “chiến tuyến”: đó là vấn đề đạo đức (lên án hành động lật đổ ông Morsi) và chính sách thực dụng (vẫn viện trợ cho Cairo để giữ vững đồng minh trụ cột ở Trung Đông vốn luôn sóng gió). Nhưng ai cũng nhận thấy, Nhà Trắng rất coi trọng Ai Cập. Lý do thì ai cũng thấy rõ. Ai Cập là quốc gia đông dân nhất trong thế giới Arab, “sở hữu” kênh đào Suez chiến lược. Chỉ cần chi 1,55 tỷ USD mỗi năm, Mỹ có thể “tùy nghi” sử dụng Cairo.

Nói thế để chắc chắn rằng, Mỹ sẽ không cắt khoản viện trợ tỷ USD cho Ai Cập mà chỉ hù dọa thôi. Vì nếu không có Ai Cập, Mỹ dường như chẳng còn gì ở Trung Đông.

Thanh Văn