Các chính sách của chính quyền Mỹ hiện nay đang làm phức tạp tiến trình hòa bình giữa người Palestine và Israel, trong bối cảnh các bên liên quan vẫn nỗ lực hết mình cho một nền hòa bình thực sự ở Trung Đông.
Có thể thấy rằng, dưới thời Tổng thống Donald Trump, Mỹ không còn là một trung gian hòa bình trung lập và đang ngăn cản các những quốc gia muốn theo một nhà nước Palestine. Minh chứng rõ nhất là chính quyền ông Trump đã công nhận Jerusalem – thánh địa gây tranh cãi giữa Israel và Palestine - là thủ đô của Israel và chuyển đại sứ quán đến đây – một thành phố tranh chấp mà người Palestine gọi phần phía đông là thủ đô của quốc gia tương lai.
Ông Trump cũng đưa ra một loạt các quyết định chưa từng có, như việc đóng cửa văn phòng Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) ở Washington và chấm dứt hỗ trợ tài chính cho người Palestine và Cơ quan làm việc và cứu trợ LHQ cho người tị nạn Palestine (UNRWA). Đến nay, Washington “kiềm chế” đề xuất “kế hoạch hòa bình” được gọi là “thỏa thuận thế kỷ”, như đã cam kết trước đó, một kế hoạch đã bị người Palestine từ chối trước khi nhìn thấy “ánh sáng cuối đường hầm”.
Có thể, sai lầm lớn nhất của chính quyền Mỹ hiện tại là việc thay đổi lập trường quan điểm về tiến trình hòa bình Trung Đông, thậm chí về mặt lý thuyết, từ một hòa giải viên trở thành một bên trong cuộc xung đột giữa người Palestine và Israel. Các chính sách của Washington đã khiến tiến trình này thêm phức tạp, ngăn chặn các quốc gia khác đóng vai trò trung gian hòa giải và đóng nhiều cánh cửa đi đến hòa bình cho Trung Đông.
Israel cũng không tuân theo các thỏa thuận đã ký, trong khi các quyết định của Palestine thể hiện một thông điệp cho thế giới rằng, tình hình ở nước này khá là rắc rối, nguy hiểm và có thể dẫn đến căng thẳng trong khu vực. Giờ đây, giới lãnh đạo Palestine phải đối mặt với những khó khăn lớn trong việc đưa ra các quyết định kịch tính chống lại Washington và Tel Aviv.
Cho đến nay, Mỹ vẫn chưa đưa ra bất kỳ chi tiết chính thức nào về nội dung của “thỏa thuận thế kỷ”, nhưng các báo cáo của Israel đã nhiều lần nói rằng, nó sẽ không bao gồm bất kỳ đề xuất nào về việc Tel Aviv rút khỏi các khu định cư Do Thái. Các báo cáo cũng nói rằng khu vực Thung lũng Palestine vẫn sẽ nằm dưới sự kiểm soát của Israel với việc thành lập một nhà nước Palestine phi quân sự mà không có quân đội hoặc vũ khí hạng nặng.
Nếu những nội dung trên được chứng thực, tất nhiên, Palestine sẽ không bao giờ nhất trí. Và tiến trình hòa bình Trung Đông vẫn đi vào ngõ cụt.
THANH VĂN
