Vậy là nước Anh đã không thể “ly hôn” EU theo đúng thời hạn chót mà họ đề ra (31-10). London lại xin gia hạn vì không muốn ra đi mà không có thỏa thuận (tức là Brexit cứng), khi mà ở trong nước, các nghị sĩ Quốc hội vẫn không thể nhất trí với thỏa thuận mà Thủ tướng Boris Johnson đã ký với các nước EU.
Bởi vì nước Anh sẽ rất khó đoán nếu ra đi mà không thỏa thuận, nhất là lo ngại kinh tế Anh sẽ rơi vào một khoảng trống hậu Brexit với những hậu quả khó lường. Các nhà bán lẻ từng cảnh báo, nếu Brexit không thỏa thuận diễn ra, các kệ hàng trong các siêu thị sẽ trống rỗng bởi Anh phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu từ EU. Và nếu ra đi không thỏa thuận, Anh sẽ phải chuyển sang các quy tắc thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Mặc dù khi đó họ không còn bị ràng buộc bởi các quy tắc của EU, nhưng Anh sẽ phải đối mặt với các hàng rào thuế quan của khối này. Một loạt vấn đề khác từ con người, luật pháp, tài chính, vấn đề biên giới với Ireland sẽ nảy sinh khó khăn khi “ly hôn” không có thỏa thuận.
Với quyết định mới nhất này của các nghị sĩ Anh đang khiến cho cuộc khủng hoảng Brexit 3 năm qua tiếp tục rơi vào tình trạng bất ổn sâu sắc, như người mắc kẹt trong vũng lầy, càng cố rút chân càng lún sâu. Và trên thực tế, mặc dù đã được gia hạn đến tháng 1-2020, nguy cơ Brexit không có thỏa thuận vẫn chưa mất đi. Trong bối cảnh này, tuyên bố ngày 3-11, Thủ tướng Johnson đã khẳng định, thỏa thuận của ông đã ký với EU là cách duy nhất để hoàn tất Brexit. Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Sky News khi khởi động chiến dịch tranh cử cho cuộc bầu cử diễn ra vào tháng tới, Thủ tướng Johnson nêu rõ: “Hiện cách duy nhất để rời khỏi EU, cách duy nhất để hoàn tất Brexit là bằng thỏa thuận mà chúng ta đã có được”.
Tuy nhiên, một nhóm chuyên gia cố vấn của Anh đã chỉ trích thỏa thuận Brexit của Thủ tướng Johnson, cho rằng nền kinh tế nước này sẽ suy giảm 3,5% so với việc ở lại EU. Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu kinh tế và xã hội quốc gia mới công bố cho thấy thỏa thuận Brexit sẽ giáng đòn thiệt hại tới 70 tỷ bảng Anh (90 tỷ USD) đối với kinh tế Anh. Đã có nguồn tin cho rằng, chính phủ Anh có kế hoạch ký kết một thỏa thuận thương mại “tham vọng hơn” với EU so với thỏa thuận được các nhóm chuyên gia cố vấn xem xét.
Thanh Văn
