Nguy cơ chết yểu
(Cadn.com.vn) - Thỏa thuận hạt nhân lịch sử của Iran vẫn đang là tâm điểm của chính trị thế giới khi đang có "nguy cơ chết yểu vì các nghị sĩ Mỹ" như cảnh báo của Ngoại trưởng Iran Javad Zarif.
Trong bài trả lời với tạp chí danh tiếng Time của Mỹ hôm 10-12, ông Zarif tuyên bố, thỏa thuận bước ngoặt này sẽ chết nếu Quốc hội Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt mới ngay cả khi chúng không có hiệu lực trong vòng 6 tháng. Hôm 24-11, Iran và P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) đạt thỏa thuận hạt nhân mang tính đột phá, theo đó Tehran sẽ hạn chế làm giàu hạt nhân trong khi phương Tây giảm trừng phạt.
Thỏa thuận này vốn đánh dấu những sự nhượng bộ quan trọng của Iran và cả Nhà Trắng. Tuy nhiên, đây chỉ là thỏa thuận sợ bộ. Vì thế, cả hai đang nỗ lực tích cực đi đến thỏa thuận cuối cùng.
Tuy nhiên, các nghị sĩ theo trường phái diều hâu của Mỹ vẫn kiên quyết phải mở rộng trừng phạt Tehran. Hồi cuối tuần trước, Nhà Trắng phản đối nỗ lực mới của một số thành viên Thượng viện nhằm áp đặt các lệnh trừng phạt mới chống Iran, ngay cả khi các lệnh này sẽ chưa có hiệu lực trong những tháng tới.
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Robert Menendez và thượng nghị sĩ Mark Kirk đang gần đạt đến sự nhất trí về dự luật nhắm vào hoạt động xuất khẩu dầu mỏ, dự trữ ngoại hối và các ngành công nghiệp chiến lược Iran. Người ta cho rằng, động thái này là "chính sách đảm bảo nhằm đối phó với khả năng Iran lừa dối" các nước.
Trên thực tế, nếu Quốc hội Mỹ cứ kiên quyết mở rộng lệnh trừng phạt, thì chắc chắn thỏa thuận sẽ chết yểu. "Chúng tôi không muốn đàm phán dưới sự cưỡng ép. Nếu Quốc hội Mỹ thông qua các lệnh trừng phạt, điều đó thể hiện, Washington không nghiêm túc và không muốn đạt được một kết quả".
Trong khi đó, Israel cũng đang nỗ lực gây ảnh hưởng lên thỏa thuận cuối cùng mà Iran và Nhóm P5+1 sẽ thảo luận sắp tới. Trong đó, Thủ tướng Israel Netanyahu yêu cầu quốc gia Hồi giáo chấm dứt các hoạt động làm giàu, ngừng phát triển tên lửa đạn đạo và thay đổi chính sách của nước này đối với Nhà nước Do Thái.
Thanh Văn