Ngày 27-2, số ca nhiễm tại Iran tiếp tục tăng, trong đó tổng số trường hợp được chẩn đoán nhiễm bệnh tại Iran đã lên tới 141 người. Con số này khiến Iran và cả Trung Đông “đứng ngồi không yên” khi chỉ mới đầu tuần trước, chính quyền Iran còn khẳng định, đất nước này không có trường hợp nhiễm bệnh nào.

Điều đáng lo hơn nữa là số tử vong đã tăng lên 19 người. Tính số người tử vong, Iran đứng thứ hai, sau Trung Quốc. Nhưng tính theo tỷ lệ (tử vong/nhiễm bệnh) thì Iran đứng đầu thế giới. Tỷ lệ tử vong ở Iran là 16%, trong lúc Trung Quốc chỉ là 2%. Tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn cả tỷ lệ gần 10% của dịch SARS năm 2003. Tỷ lệ tử vong cao bất thường này đặt ra nhiều câu hỏi về cách thức chính quyền Iran đối phó với dịch bệnh và mối lo cho vùng Trung Đông, khu vực được cho là yếu kém về khả năng phòng chống.

Một số chuyên gia y tế cho rằng, tỷ lệ cao này có thể bắt nguồn từ việc số liệu thống kê các trường hợp nhiễm bệnh ở Iran đã thấp hơn rất nhiều so thực tế. Lý do là vì chính quyền Iran bỏ qua những ca ít nghiêm trọng do cách thức kiểm tra và chẩn đoán bệnh nhân. Theo một giáo sư tại Đại Học Mỹ Seton Hall, vấn đề có thể đến từ cách thức thống kê: chính quyền Iran “dường như chú ý nhiều hơn đến việc thông báo các trường hợp tử vong hơn là các ca nhiễm bệnh.

Giáo sư William Schaffner, chuyên về y tế dự phòng và bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt lại cho rằng, chính quyền Iran thiếu khả năng phát hiện đầy đủ số người đã bị nhiễm Covid-19. Theo ông, để làm được điều đó, chính quyền phải cử người đến mọi thị trấn và làng mạc để xét nghiệm chứ không chỉ đơn thuần dựa vào số người đến các bệnh viện lớn với các triệu chứng nghiêm trọng. Đối với chuyên gia này, Iran không có truyền thống điều tra trong hệ thống y tế công cộng của họ, và cách phát hiện người bệnh như kể trên sẽ là một điều rất mới đối với ngành y tế Iran. Một giả thuyết thứ ba về tỷ lệ tử vong quá cao vì virus Corona mới tại Iran là khả năng bệnh dịch ngay từ đầu đã bùng phát trong một cộng đồng chủ yếu bao gồm những người lớn tuổi, dễ bị tổn thương.

Bên ngoài các giả thuyết liên quan đến cách vận hành của nền y tế Iran, một câu hỏi khác cũng được nêu lên là phải chăng dịch bệnh gây nhiều tử vong tại nước này là vì virus đã chuyển hóa?  Về vấn đề này, tiến sĩ John Torres cho rằng, hiện không có bằng chứng về sự thay đổi trong hồ sơ di truyền của virus, và chưa có thông tin nào về việc virus gây nên dịch Covid-19 đã đột biến. Theo tiến sĩ Torres, lời giải thích hợp lý nhất cho vấn đề tỷ lệ tử vong cao tại Iran là cách thức chính quyền nước này theo dõi các trường hợp nhiễm bệnh.

T.N