Tỷ lệ sinh thấp kỷ lục

Tỷ lệ sinh tại Singapore giảm xuống còn 0,97 con/phụ nữ trong năm 2023, tiếp tục đà giảm so với mức thấp kỷ lục trước đó là 1,04 vào năm 2022 và 1,12 vào năm 2021. Đây là năm đầu tiên trong lịch sử tổng tỷ suất sinh của Singapore giảm xuống mức dưới 1. Sau hàng chục năm tăng mạnh, dân số Trung Quốc cuối năm 2023 là 1,409 tỷ người, giảm khoảng hai triệu người so với mốc 1,41175 tỷ người cuối năm 2022. Tỷ lệ sinh của Trung Quốc năm qua cũng giảm xuống mức thấp kỷ lục kể từ năm 1949. Tỷ lệ sinh tại Nhật Bản cũng đã giảm năm thứ tám liên tiếp xuống mức thấp kỷ lục mới vào năm 2023. Số lượng em bé sinh ra đạt 758,631, giảm 5.1% so với một năm trước đó. Đây là con số thấp nhất kể từ khi Nhật Bản bắt đầu cập nhật số liệu kể từ năm 1899.

Tại Hàn Quốc, quốc gia này cũng tự phá vỡ kỷ lục tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới trước đó của mình khi ghi nhận tỷ lệ sinh trong năm 2023 xuống còn 0,72, giảm 8% so với mức 0,78 vào năm 2022. Hàn Quốc cần tỷ lệ sinh đạt mức trung bình 2,1 trẻ em/phụ nữ để duy trì dân số hiện tại 51 triệu người. Kể từ năm 2018, Hàn Quốc là thành viên duy nhất của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) có tỷ lệ sinh dưới 1. Nếu tỷ lệ sinh tiếp tục thấp, dân số của nền kinh tế lớn thứ năm châu Á được dự đoán sẽ giảm gần một nửa xuống còn 26,8 triệu người vào năm 2100.

Không muốn sinh con

Nguyên nhân lớn nhất dẫn tới tỷ lệ sinh giảm ở các nước là các cặp đôi trì hoãn hoặc thậm chí không muốn kết hôn và sinh con.

Năm ngoái, Singapore đã ghi nhận 26.500 trường hợp kết hôn và 30.500 ca sinh. Trong 5 năm qua, số người tại quốc gia Đông Nam Á này kết hôn và sinh con trung bình hằng năm thấp hơn so với giai đoạn 5 năm trước đó. Tương tự, số lượng cuộc hôn nhân tại Nhật Bản năm 2023 đã giảm 5,9% xuống còn 489.281 cặp đôi, lần đầu tiên giảm xuống dưới nửa triệu cặp sau 90 năm. Chi phí nuôi dạy con cao, giá bất động sản tăng cao, thiếu việc làm lương cao, lo ngại về cân bằng giữa công việc và cuộc sống khiến những người trẻ suy nghĩ lại về mục tiêu lập gia đình. Giới trẻ ở Hàn Quốc cho hay chi phí sinh hoạt và giáo dục cao khiến họ ngại kết hôn và sinh con. Hàn Quốc là quốc gia đứng đầu trong bảng xếp hạng các quốc gia có chi phí nuôi trẻ đắt nhất thế giới. Theo báo cáo công bố hồi tháng 5-2023, chi phí nuôi dạy một trẻ đến tuổi 18 của Hàn Quốc cao gấp 7,79 lần so với mức thu nhập bình quân trên đầu người, là mức cao nhất thế giới.

Ngoài các yếu tố trên, những bất ổn gia tăng trên thế giới như xung đột leo thang, biến đổi khí hậu ngày một nghiêm trọng hơn cũng khiến nhiều người dè dặt chuyện con cái.

Nỗ lực giải quyết

Tỷ lệ sinh thấp đặt ra nhiều thách thức cho vấn đề nhân khẩu học trong bối cảnh già hóa dân số. Già hóa dân số diễn ra nhanh sẽ tác động mạnh đến thị trường lao động, dẫn đến khủng hoảng nguồn nhân lực cho thị trường lao động; gia tăng nhanh tỷ lệ dân số phụ thuộc và gia tăng gánh nặng cho hệ thống an sinh xã hội của một quốc gia. Do đó, các nước đang tăng tốc đảo ngược xu thế.

Kể từ năm 2006, chính phủ Hàn Quốc đã đầu tư hơn 270 tỷ USD cho các chương trình nhằm thúc đẩy các cặp đôi sinh thêm con, bao gồm trợ cấp tiền mặt, dịch vụ chăm sóc trẻ nhỏ và hỗ trợ các phương pháp điều trị vô sinh, hiếm muộn. Tại Nhật Bản, chính phủ nước này đang lên kế hoạch trình Quốc hội các đề xuất luật liên quan, trong đó có dự luật tăng trợ cấp cho trẻ em và có các chính sách thúc đẩy xây dựng môi trường sống thân thiện với trẻ em. Tại Singapore, để khuyến khích người dân sinh con, chính phủ đã cung cấp nhiều gói trợ cấp. Cụ thể, từ 14-2-2024, các cặp vợ chồng sẽ nhận được 8.000 USD khi sinh con đầu lòng và thứ 2, 9.500 USD cho con thứ 3.

AN BÌNH