Quan hệ Mexico - Mỹ lại chứng kiến diễn biến căng thẳng mới sau các tuyên bố của Tổng thống Donald Trump, trong đó nhấn mạnh việc sẽ chỉ định các băng đảng buôn lậu ma túy ở quốc gia láng giềng là các nhóm khủng bố.

3 phụ nữ và 6 trẻ em có hai quốc tịch Mỹ và Mexico đã thiệt mạng trong một vụ phục kích ở miền bắc Mexico hôm 4-11.    Ảnh: Reuters

Trong cuộc phỏng vấn trên đài KTSA, Tổng thống Trump để ngỏ khả năng tuyên bố các băng nhóm ma túy ở Mexico là khủng bố vì vai trò của những nhóm này trong việc buôn người và ma túy vào Mỹ. “Ông có gọi những nhóm tội phạm ma túy ở Mexico là tổ chức khủng bố và tấn công chúng bằng máy bay không người lái (UAV) hay không?”, người dẫn chương trình Bill O’Reilly hỏi. Trả lời, Tổng thống Trump nói điều đó là chắc chắn và chính quyền Mỹ đã chuẩn bị quy định để có thể thực hiện trong thời gian sắp tới. “Cứ nhìn đi, mỗi năm chúng ta mất ít nhất 100.000 người vì những thứ đang tràn qua biên giới từ Mexico. Các nhóm băng đảng ngập trong tiền bạc. Đó là tiền chúng buôn ma túy, buôn người vào Mỹ”, ông chủ Nhà Trắng nhấn mạnh.

Vì vậy, ông Trump khẳng định, Washington đã sẵn sàng “đi vào và dọn sạch” các băng nhóm. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận, đây không phải là việc dễ dàng. “Tôi đã theo vấn đề suốt 90 ngày qua. Nhưng việc đưa các băng đảng ma túy vào danh sách không phải chuyện dễ dàng, cần phải có quá trình thủ tục và các cơ quan của tôi đang trong tiến trình đó”, ông nhấn mạnh.

Căng thẳng bắt đầu từ đầu tháng này sau khi ông Trump tuyên bố sẽ “gây chiến với các băng đảng ma túy” sau cuộc tấn công kinh hoàng nhằm vào công dân Mỹ ở Mexico. Các nạn nhân gồm 3 phụ nữ và 6 trẻ em có hai quốc tịch Mỹ - Mexico - đã thiệt mạng trong một cuộc phục kích khi đi qua một khu vực hẻo lánh ở phía bắc Mexico vào ngày 4-11. Đây vụ tấn công đẫm máu nhất nhắm vào người Mỹ tại Mexico trong nhiều năm qua. Sau đó, phía Mexico cố gắng giảm nhẹ tính chất vụ việc khi cho rằng các nạn nhân bị phục kích nhầm, nảy sinh từ vụ mâu thuẫn giữa các băng nhóm tội phạm.

Mexico đã có phản ứng gay gắt trước tuyên bố này của ông Trump. Ngoại trưởng Mexico Marcelo Ebrard cho biết đất nước của ông sẽ không cho phép bất kỳ “vi phạm chủ quyền quốc gia” nào. Ông Ebrard khẳng định lại chính sách di cư tự do, và nhấn mạnh nước này không hành động dựa trên sự đe dọa sau khi Tổng thống Trump tuyên bố đóng cửa một phần hoặc hoàn toàn biên giới chung trong trường hợp Mexico không chặn đứng ngay lập tức dòng người di cư trái phép.

Ngoại trưởng Ebrard cũng cho biết sẽ liên hệ với người đồng cấp Mỹ Mike Pompeo để thảo luận về các tuyên bố của Tổng thống Trump liên quan tới việc coi những băng đảng ma túy Mexico là các tổ chức khủng bố. Ông Ebrard cho biết, dựa trên mối quan hệ truyền thống song phương, Chính phủ Mexico mong muốn tổ chức một cuộc gặp cấp cao giữa hai bên để đưa ra lập trường của mình, cũng như đánh giá các quan điểm của phía Mỹ về vấn đề trên.

Những tuyên bố mới nhất này của ông Trump thật sự làm dậy sóng khi chính nó sẽ cho phép Mỹ mở rộng hơn phạm vi hành động ở vùng biên giới. Khi một thực thể bị Washington liệt vào danh sách khủng bố, tất cả thành viên của nó đều bị cấm nhập cảnh vào Mỹ. Và bất kỳ cá nhân, tổ chức nào ở Mỹ cố tình hỗ trợ tài chính cho khủng bố sẽ bị xem là phạm pháp và bị trừng trị. Và điều trọng tâm là các tổ chức tài chính có trụ sở tại Mỹ phải làm rõ nguồn gốc tiền gởi và từ chối thực hiện giao dịch, thậm chí phong tỏa tài khoản của các tổ chức khủng bố.

KHẢ ANH