Những người yêu chuộng hòa bình Trung Đông chưa kịp vui mừng khi Tổng thống Donald Trump có thể từ bỏ yêu cầu chuyển Đại sứ quán Mỹ tại Israel từ Tel Aviv tới Jerusalem, thì lại trở nên lo âu khi ông chủ Nhà Trắng đang cân nhắc công nhận Jerusalem là thủ đô của quốc gia Do Thái này.
Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ 2016, tỷ phú Trump cam kết chuyển Đại sứ quán từ Tel Aviv về Jerusalem, mục tiêu dài hạn của các chính trị gia đảng Cộng hòa. Nhưng hồi tháng 6, Tổng thống Trump tạm gác kế hoạch này nhằm tránh gây thêm căng thẳng ở Trung Đông. Bởi theo tình hình thực tế, Mỹ không có tòa nhà nào tại Jerusalem để có thể chuyển các hoạt động ngoại giao tới đây, đồng nghĩa với việc sẽ mất rất nhiều thời gian để xây dựng một tòa đại sứ mới.
Trong cuộc chiến tranh Trung Đông 1967, Israel chiếm phần phía đông thành phố Jerusalem và sau đó sáp nhập vùng lãnh thổ này, động thái không được quốc tế công nhận. Israel coi toàn bộ thành phố này là thủ đô không thể chia cắt của mình. Trong khi người Palestine muốn phần đông Jerusalem là thủ đô của Nhà nước Palestine trong tương lai. Tại Jerusalem có các địa danh linh thiêng của các đạo Thiên chúa, Hồi giáo và Do Thái.
Nhưng rồi, ông chủ Nhà Trắng lại đang xem xét những bước đi khác mà ông có thể thực hiện, như tuyên bố Jerusalem là thủ đô của Israel. Tổng thống Trump vẫn chưa đưa ra quyết định về việc chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô Israel, nhưng nhiều ý kiến cho rằng, khả năng công nhận là cao hơn nhằm giúp ông hoàn tất cam kết khi tranh cử tổng thống.
Theo nguồn tin từ Nhà Trắng, một quyết định cuối cùng của Tổng thống Trump dự kiến sẽ được đưa ra vào ngày 6-12. Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đang tìm cách tập hợp sự ủng hộ của quốc tế để thuyết phục Tổng thống Trump không đưa ra tuyên bố trên. Và nếu trở thành sự thật, quyết định của ông chủ Nhà Trắng được xem như kích hoạt một “quả bom” phá hủy tiến trình hòa bình ở Trung Đông. Bởi lẽ, một động thái như vậy sẽ “hoàn toàn loại bỏ” bất kỳ cơ hội còn lại nào của nỗ lực giải quyết xung đột Palestine-Israel kéo dài hàng thập kỷ. Việc Tổng thống Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel cũng sẽ làm đảo lộn chính sách của Mỹ trong nhiều thập kỷ qua và có khả năng sẽ làm gia tăng căng thẳng tại khu vực Trung Đông.
THANH VĂN
