(Cadn.com.vn) - Mối lo Syria không chỉ gói gọn trong những trận nội chiến đẫm máu giữa phe chính phủ và phe nổi dậy. Người ta lo một viễn cảnh u ám hơn, đó là cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học (VKHH) và hủy diệt hàng loạt có biến Syria thành “Iraq thứ hai”.

Hiện các thanh sát viên LHQ đã có mặt tại Damascus với nhiệm vụ điều tra khả năng VKHH được sử dụng trong cuộc xung đột ở nước này. Đây thực sự là sứ mệnh đầy thử thách trong bối cảnh cả chính phủ Syria và quân nổi dậy đều cáo buộc nhau sử dụng loại vũ khí chết người này. Sự xuất hiện của đoàn LHQ khiến nhiều người Syria bắt đầu tự hỏi: liệu có phải cộng đồng quốc tế đang tìm kiếm một cái cớ để can thiệp quân sự ở Syria, tương tự như năm 2003 khi Mỹ xâm lược Iraq với lý do chính quyền Tổng thống Saddam Hussein sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt?

Một trong những nguyên nhân dẫn đến những lo ngại này là việc bổ nhiệm chuyên gia Thụy Điển Ake Sellstrom, cựu thanh tra vũ khí của LHQ tại Iraq, là người đứng đầu nhóm kiểm tra ở Syria. Tuy nhiên, điểm khác biệt của cuộc điều tra lần này  ở Syria là dựa trên một thỏa thuận giữa LHQ và chính phủ Syria. Thỏa thuận cho phép các thanh sát viên LHQ kiểm tra những cáo buộc phe nổi dậy sử dụng VKHH tại thị trấn phía Bắc Khan al-Assal. Tuy nhiên, phe đối lập Syria kêu gọi LHQ kiểm tra việc sử dụng VKHH tại 2 địa điểm khác nữa.

Từ năm ngoái, Mỹ và một số nước Châu Âu bày tỏ lo ngại việc thả nổi VKHH ở Syria có thể khiến loại vũ khí kinh hoàng này “rơi vào tay kẻ xấu”. Israel cũng cho biết có kế hoạch can thiệp để đảm bảo những kho vũ khí trong trường hợp chế độ Tổng thống Assad sụp đổ. Trong khi Washington cảnh báo việc chính quyền Syria sử dụng VKHH là hành động vượt “giới hạn đỏ” để kích hoạt sự can thiệp quân sự, Damascus nhiều lần nhấn mạnh “ngay cả khi chúng tôi có vũ khí như vậy chúng tôi cũng sẽ không sử dụng”, nhưng cảnh báo rằng quân nổi dậy có thể có được những quả bom hóa học và sử dụng nó chống lại dân thường.

Nhiều người lo sợ Mỹ có ý định lặp lại “kịch bản Iraq” cho Syria. Tuy nhiên, việc áp dụng một kịch bản tương tự là khó khả thi do “hoàn cảnh đặc biệt” của Syria. Bởi lẽ, Syria hiện vẫn còn rất mạnh và vẫn nhận được sự ủng hộ của nhiều đồng minh lớn.

Thanh Văn