Theo báo cáo mới nhất, các nhà điều tra vụ tai nạn máy bay Boeing 737 Max ở Ethiopia đã tìm thấy những điểm tương đồng đáng kinh ngạc với vụ rơi máy bay của hãng Lion Air ở Indonesia 6 tháng trước, gây áp lực rất lớn lên nhà chế tạo máy bay lớn nhất thế giới.

Nhiều điểm tương đồng trong hai vụ tai nạn ở Ethiopia và Indonesia gây áp lực lớn đối với Boeing.   Ảnh: Reuters

Bộ trưởng Giao thông vận tải Ethiopia xác nhận, dữ liệu sơ bộ thu được từ các hộp đen của vụ tai nạn cho thấy có sự tương đồng trong hai vụ tai nạn.

Tương đồng như thế nào?

Cả hai đều là máy bay Boeing 737 Max 8 và đều bị rơi chỉ vài phút cất cánh sau khi các phi công báo cáo gặp vấn đề trong việc kiểm soát máy bay. Boeing 737 Max 8 là một mô hình mới được Boeing công bố khoảng 2 năm trước. Hãng cũng sản xuất Max 9 và có kế hoạch cung cấp Max 7 và Max 10. Có khoảng 350 máy bay Boeing 737 Max 8 đang hoạt động trên toàn thế giới, thuộc 54 hãng hàng không. Trang mạng của Boeing cho biết, 737 Max là máy bay bán chạy nhất trong lịch sử của Cty, với khoảng 5.000 đơn đặt hàng từ hơn 100 khách hàng trên toàn thế giới.

Cả hai máy bay của Ethiopian Airlinesvà Lion Air đều được trang bị phần mềm bay tự động được gọi là Hệ thống tăng cường đặc tính cơ động (MCAS), tính năng tương đối mới đối với các máy bay Max của Boeing. MCAS là một hệ thống tự động hạ thấp mũi máy bay khi nhận được thông tin từ các cảm biến tấn công bên ngoài (AOA) mà máy bay đang bay quá chậm hoặc dốc và có nguy cơ bị chòng chành. Phi công của Ethiopian Airlines cho biết, ông gặp khó khăn và yêu cầu quay trở lại sân bay. Yêu cầu này được chấp nhận nhưng sau đó, máy bay biến mất khỏi màn hình radar. Một báo cáo sơ bộ của Indonesia cho biết, phi hành đoàn của Air Lion vật lộn để xử lý hệ thống tự động của máy bay trong vài phút trước khi nó lao xuống đại dương. Hệ thống kéo mũi máy bay xuống hơn 20 lần.

Phần mềm mới

Với uy tín của một trong những nhà xuất khẩu máy bay lớn nhất của Mỹ, Boeing cho biết, dòng Max là an toàn, và Cty có kế hoạch tung ra các bản nâng cấp phần mềm mới trong vài ngày tới.

Giám đốc điều hành Boeing Dennis Muilenburg cho biết, một bản cập nhật phần mềm và đào tạo phi công liên quan 737 Max sẽ sớm được công bố để giải quyết vấn đề dữ liệu cảm biến sai khiến hệ thống MCAS phản ứng thái quá và khiến máy bay khó kiểm soát. Canada đang kiểm tra lại việc xác nhận an toàn đối với máy bay 737 Max của Boeing, sau khi FAA cho biết hoàn toàn tin tưởng vào Boeing 737 Max 8 mà không yêu cầu đào tạo bổ sung. FAA và Boeing sẽ phải đối mặt với các câu hỏi của Quốc hội về lý do tại sao việc nâng cấp phần mềm mất quá nhiều thời gian và liệu Boeing có vai trò lớn trong quá trình chứng nhận hay không.

Sau khi cổ phiếu Boeing giảm 10% vào tuần trước, khiến Cty mất đi gần 25 tỷ USD thị phần, hôm 18-3, cổ phiếu tiếp tục giảm thêm khoảng 1,8%.

Mất đơn hàng tương lai

Ethiopia đang tiếp tục cuộc điều tra sau khi các hộp đen của chiếc máy bay xấu số đã được gửi đến Pháp và các chuyên gia của Mỹ cũng tham gia phân tích. Các nhà điều tra dự kiến sẽ sớm công bố một ít trong số khoảng 1.800 thông số dữ liệu chuyến bay trong đánh giá ban đầu của họ, bao gồm cả những thông tin được điều tra bởi Lion Air, trước khi phân tích phần còn lại trong vài tuần tới.

Hãng hàng không Na Uy đã cho biết họ sẽ yêu cầu bồi thường sau khi cho ngưng hoạt động các máy bay Max, trong khi nhiều Cty khác đang xem xét lại các đơn đặt hàng. Đối thủ chính của Boeing, Airbus, đã chứng kiến cổ phiếu tăng 5% kể từ sau vụ tai nạn. Một số hãng hàng không cũng đang điều chỉnh dự báo tài chính, do Max được coi là dòng máy bay có thể tiết kiệm 15% nhiên liệu.

AN BÌNH