Thất bại được dự báo

Thứ hai, 02/12/2013 11:04

(Cadn.com.vn) - Sau nhiều ngày liên tục ngồi lại với nhau, song cuộc đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)  Nhật Bản - Mỹ không đạt tiến triển.

Theo đó, nguyên nhân được cho là do mâu thuẫn lợi ích khi Tokyo không thể nhượng bộ thêm với Washington về các vấn đề nhạy cảm trong đàm phán. Theo đó, cả hai còn rất nhiều bất đồng, đặc biệt là trong cách đánh thuế đối với các sản phẩm nông nghiệp, vốn là thế mạnh xuất khẩu của Mỹ.

Washington muốn bãi bỏ tất cả các loại thuế trong khi Tokyo muốn duy trì việc áp thuế đối với 5 loại sản phẩm nông nghiệp, trong đó có gạo.

TPP kêu gọi dỡ bỏ toàn bộ hàng rào thuế quan, trong khi Nhật  tìm cách giữ nguyên thuế đối với các sản phẩm nhập khẩu như gạo, lúa mì, thịt bò và một số sản phẩm khác để bảo vệ nền nông nghiệp trong nước. Mỹ và các nước tham gia đàm phán TPP khác hiện đang gây sức ép mạnh mẽ yêu cầu Tokyo mở cửa hơn nữa thị trường nông nghiệp nhưng Tokyo luôn cho rằng, việc buôn bán gạo cũng như các nông sản chủ chốt khác là “giới hạn đỏ” vì cực kỳ nhạy cảm đối với họ.

Nhật Bản chính thức tham gia đàm phán TPP từ ngày 23-7 và trở thành thành viên đàm phán thứ 12 của TPP. Với sự tham gia của Tokyo, TPP trở thành một khối với thị trường khoảng hơn 790 triệu dân có GDP khoảng 27.000 tỷ USD và chiếm khoảng 1/3 thương mại toàn cầu.

Tuy nhiên, lúc đó, người ta cho rằng, việc Nhật Bản tham gia vào thời điểm này cũng làm gia tăng những khó khăn cho các nhà đàm phán. Và quả đúng như thế.

Kết quả thất bại này là đòn giáng mạnh lên uy tín của Thủ tướng Shinzo Abe trong bối cảnh ông đang đau đầu với những bài toán kinh tế và đối ngoại, nhất là khi Trung Quốc đang có những động thái yêu sách về chủ quyền ở biển Hoa Đông. Nhật-Mỹ và các nước tham gia có tham vọng sẽ hoàn tất TPP trước cuối năm 2013. Tuy nhiên, khả năng này chắc chắn là không thể.

Thời gian cộng với những bế tắc chưa tìm được lời giải, một TPP cho cả hai quốc gia đồng minh xem ra vẫn còn rất xa vời. Nói thế để thấy rằng, hai bên vẫn còn nhiều việc phải làm trước khi có thể đi đến thỏa thuận.

Thanh Văn