“Hộ chiếu vaccine” đang được xem là một trong những giải pháp giúp khơi thông du lịch, thương mại và vực dậy các nền kinh tế trên thế giới, nhưng vấn đề này lại làm gia tăng vấn nạn "hộ chiếu vaccine" giả.

Một người dân được tiêm vaccine ngừa COVID-19 tại Hartford, bang Connecticut, Mỹ.

 Globalnews dẫn lời các chuyên gia an ninh mạng cảnh báo, hộ chiếu vaccine COVID-19 giả đang được rao bán tràn lan trên mạng với giá “rất bèo”, động thái khiến giới chức các nước lo ngại bởi họ đều đặt cược vào “cuốn sổ” này để hồi sinh du lịch và nền kinh tế.

 Cho đến nay, nhiều quốc gia đã bắt đầu dỡ bỏ các quy định hạn chế đối với những người có thể chứng minh đã được tiêm chủng ngừa COVID-19. Khi có tấm hộ chiếu này, người đó được đến các địa điểm giải trí hoặc qua biên giới. “Mọi người đang cố phá vỡ điều bình thường đó khi tung ra thị trường những hộ chiếu giả và đặt mọi người vào tình thế nguy hiểm”, ông Beenu Arora, người sáng lập Cty tình báo mạng Cyble nhấn mạnh trong một cuộc phỏng vấn trực tuyến. Ông cho biết, hàng trăm trang web đen mọc lên khắp nơi chỉ để rao bán những tài liệu này với giá rẻ bèo.

 Web đen là một phần của thế giới Internet nằm ngoài phạm vi tiếp cận của các công cụ tìm kiếm, nơi người dùng chủ yếu ẩn danh và thanh toán bằng các đồng tiền điện tử như bitcoin. Ông Oded Vanunu thuộc Cty an ninh mạng Check Point cho biết, các nhà nghiên cứu tại Cty phát hiện nhiều quảng cáo web đen cung cấp các hộ chiếu vaccine giả ở Mỹ, Nga và các quốc gia khác. “Thế giới đang bùng nổ nhu cầu có hộ chiếu vaccine COVID-19”, ông nhận định.

 Ông Chad Anderson, chuyên gia bảo mật cấp cao thuộc Cty tình báo về mối đe dọa trực tuyến DomainTools, cảnh báo vấn nạn này cũng đã xuất hiện trên các trang web thông thường và các nền tảng thương mại điện tử. Thậm chí, ông Beenu Arora cho biết, giá công khai của hộ chiếu giả này chỉ 12USD, đồng thời cho biết thêm rằng, nhu cầu bùng nổ “như nấm sau mưa” kể từ lần đầu tiên “ra mắt” vào cuối tháng 2 vừa qua.

 Hồi tuần trước, 45 quan chức tư pháp hàng đầu tại Mỹ đã cùng ký thư tập thể kêu gọi những người đứng đầu các trang Twitter, eBay và Shopify nhanh chóng hành động nhằm ngăn chặn việc lợi dụng các nền tảng để bán “hộ chiếu vaccine” giả. Nội dung thư nêu rõ: “Việc tiếp thị và lừa đảo bán các tấm thẻ vaccine ngừa COVID-19 giả có thể đe dọa sức khỏe của cộng đồng, làm chậm tiến trình bảo vệ người dân khỏi bị virus SARS-CoV-2 và vi phạm luật pháp của nhiều bang. Ngay sau đó, EBay cho biết đang có những biện pháp quan trọng để ngăn chặn hoặc nhanh chóng dỡ bỏ các mặt hàng bị xác nhận là giả mạo. Về phần mình, Twitter cũng tuyên bố không cho phép việc bán các tấm thẻ ngừa COVID-19 giả và đã có “hành động cụ thể” khi phát hiện sai phạm.

 Vài ngày trước đó, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã kêu gọi người dân không đăng ảnh trên các tấm thẻ tiêm chủng lên mạng xã hội, vì lo ngại sẽ bị kẻ xấu lợi dụng để làm giả. Chuyên gia Chad Anderson của DomainTools cho rằng, ngày nay việc làm giả các tài liệu như thế này đã “quá dễ dàng”. Vanunu cho rằng để tránh bị làm giả, các tấm thẻ tiêm chủng nên chứa mã bảo mật trong tem QR, tương tự như giấy chứng nhận (“thẻ Xanh”) được áp dụng tại Israel. Sau khi được quét, các mã QR sẽ hiện lên các thông tin cần thiết - được đối chiếu với các giấy tờ nhận dạng. Nhưng, để áp dụng phương pháp này cho hoạt động đi lại quốc tế, một hệ thống như trên đòi hỏi các quốc gia phải sẵn sàng chia sẻ dữ liệu.

 Trung Quốc, Bahrain và một số quốc gia khác đã giới thiệu hộ chiếu vaccine, trong đó Hàn Quốc và Liên minh Châu Âu (EU) cũng đã công bố kế hoạch cho các tài liệu kỹ thuật số. Nhưng việc này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ ở các quốc gia khác, bao gồm cả Anh, nơi hơn 70 nghị sĩ nhấn mạnh, việc này chắc chắc sẽ “gây chia rẽ và phân biệt đối xử”.

KHẢ ANH