Thỏa thuận Nga-Iran

Reuters dẫn lời hai quan chức cấp cao và hai nhà ngoại giao Iran cho biết, các bên đã thống nhất một thỏa thuận vào ngày 6-10 khi Phó Tổng thống thứ nhất Iran Mohammad Mokhber, hai quan chức cấp cao Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran và một quan chức Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao đến thăm Moscow để đàm phán với Nga về việc chuyển giao vũ khí. Một trong hai nhà ngoại giao Iran nói trên cho biết: "Người Nga đã yêu cầu thêm máy bay không người lái và tên lửa đạn đạo đã nâng độ chính xác từ Iran, đặc biệt là dòng tên lửa Fateh và Zolfaghar".

Một quan chức phương Tây cũng xác nhận thông tin trên. Người này cho biết Iran và Nga đã đạt được thỏa thuận về việc cung cấp các tên lửa đạn đạo tầm ngắn đất đối đất cho Moscow, bao gồm cả Zolfaghar.

Một trong những loại UAV mà Iran đồng ý cung cấp là Shahed-136, một loại vũ khí có cánh tam giác được sử dụng như một máy bay tấn công không đối đất và thường được gọi là UAV cảm tử. Shahed-136 mang một đầu đạn nhỏ phát nổ khi va chạm. Trong khi đó, Fateh-110 và Zolfaghar là tên lửa đạn đạo đất đối đất tầm ngắn của Iran có khả năng tấn công mục tiêu ở khoảng cách từ 300 km đến 700 km.

Nhà ngoại giao Iran nói trên bác bỏ khẳng định của các quan chức phương Tây rằng việc chuyển giao vũ khí nói trên là vi phạm nghị quyết năm 2015 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Ông này nói: "Vũ khí được sử dụng ở đâu không phải là vấn đề của người bán. Chúng tôi không đứng về phía nào trong cuộc khủng hoảng Ukraine như phương Tây. Chúng tôi muốn chấm dứt cuộc khủng hoảng thông qua các biện pháp ngoại giao".

Theo một quan chức an ninh Iran, người Nga muốn mua hàng trăm tên lửa Iran, thậm chí cả những tên lửa tầm trung. Trước mắt, Iran có thể xuất xưởng sớm vài trăm tên lửa đất đối đất tầm ngắn Zolfaghar và Fateh 110 theo yêu cầu của Nga. Một quan chức Đông Âu theo dõi hoạt động vũ khí của Nga cho biết họ hiểu rằng thỏa thuận vũ khí này đang diễn ra, mặc dù ông không có bằng chứng cụ thể để chứng minh. Quan chức này nói rằng các nhà lãnh đạo Iran và Nga đã đưa ra quyết định để tiến hành giao vũ khí. Đợt chuyển vũ khí sẽ diễn ra trong tối đa 10 ngày nữa.

Nga bác thông tin sử dụng UAV của Iran tại Ukraine

Các quan chức Ukraine và Mỹ đã nhiều lần cáo buộc Nga nhận nhiều UAV từ Iran và sử dụng chúng trong cuộc xung đột đang diễn ra tại Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói Nga sử dụng máy bay không người lái cảm tử Shahed-136 do Iran sản xuất. Thị trưởng Kiev - ông Vitali Klitschko - nói Nga đã tấn công thành phố bằng 28 UAV trong sáng 17-10, và cho biết quân đội Ukraine đã xoay xở để chặn "hầu hết" số UAV này. Chính quyền Ukraine cũng thông tin thủ đô Kiev và các thành phố khác của nước này bị tấn công, chủ yếu nhằm vào hệ thống năng lượng và nước.

Bộ Ngoại giao Iran ngày 18-10 đã bác bỏ những báo cáo vô căn cứ về việc Iran cung cấp máy bay không người lái và các loại vũ khí khác cho Nga để sử dụng ở Ukraine, trong khi Điện Kremlin phủ nhận lực lượng của mình đã sử dụng máy bay không người lái của Iran để tấn công Ukraine. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định tất cả vũ khí quân đội Nga sử dụng đều từ các kho dự trữ trong nước, đồng thời bác bỏ thông tin Moscow dùng UAV của Iran để chống lại Ukraine. "Không, chúng tôi không có thông tin như vậy. Vũ khí của Nga đang được sử dụng. Tất cả câu hỏi xa hơn có thể được gửi tới Bộ Quốc phòng", ông Peskov nói.

Gia tăng căng thẳng

Tên lửa và máy bay không người lái Iran nếu xuất hiện trong kho vũ khí của Nga trong cuộc chiến với Ukraine sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa Iran với Mỹ và các nước phương Tây khác.

Liên minh châu Âu (EU) đã chuẩn bị một gói trừng phạt mới chống lại Iran với cáo buộc Tehran bán vũ khí cho Liên bang Nga. Gói trừng phạt mới sẽ nhắm vào các cá nhân và thực thể của Iran, bao gồm 5 cá nhân và 3 pháp nhân. Theo lời một nhà ngoại giao, gói trừng phạt mới được đánh giá là thông điệp "mạnh mẽ" chuyển tới Tehran.

Ngoài ra, các cuộc đàm phán giữa các quốc gia phương Tây để khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đang rơi vào bế tắc, và tranh cãi nào giữa Iran với phương Tây về việc bán vũ khí cho Nga hoặc chiến dịch trấn áp tình hình bất ổn trong nước cũng có thể làm suy yếu các nỗ lực nhằm đạt được thỏa thuận.

AN BÌNH