Bộ trưởng An ninh Anh Ben Wallace ngày 6-9 nói rằng, Tổng thống Nga Vladimir Putin có trách nhiệm “cuối cùng” về vụ tấn công bằng chất độc thần kinh nhằm vào cựu điệp viên hai mang người Nga Sergei Skripal tại Anh hồi tháng 3. Thủ tướng Anh Theresa May trước đó cũng nhấn mạnh, chính phủ Nga phải chịu trách nhiệm cho vụ việc.

London đang ráo riết tìm mọi chứng cứ có thể để buộc Moscow chịu trách nhiệm trong vụ đầu độc cựu điệp viên hai mang người Nga Sergei Skripal và con gái tại Anh hồi tháng 3, vụ việc mà Điện Kremlin luôn bác bỏ mọi liên quan, và đã gây ra một trong những rạn nứt Đông - Tây lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua.

Hôm 5-9, cơ quan công tố Anh công bố lệnh truy nã trên toàn Châu Âu đối với hai nghi phạm đứng sau vụ việc gây chấn động này. Hai nghi phạm này đều là công dân Nga có tên Alexander Petrov và Ruslan Boshirov. Theo người đứng đầu lực lượng cảnh sát chống khủng bố Anh, hai nghi phạm trên khoảng 40 tuổi và dùng bí danh để đến Anh. Hai người này đã đi từ Moscow đến London vào ngày 2-3, sau đó quay trở về Nga hôm 4-3.

Lỗi của GRU?

Điều gây chú ý là theo giới chức Anh, hai nghi phạm trên đều là sĩ quan thuộc Cơ quan tình báo quân sự Nga (GRU).

CNN dẫn nguồn tin cảnh sát Anh cho biết đã phát hiện chất độc Novichok ở phòng khách sạn City Stay trên đường Bow, nơi cả hai lưu trú trong 2 ngày ở London. Trợ lý Ủy viên Neil Basu, người đứng đầu nhóm Cảnh sát chống khủng bố quốc gia cho biết đã có nhiều cuộc kiểm tra vào ngày 4-5 tại căn phòng đó. Và nó được coi là “không an toàn”. Tuy nhiên, không có báo cáo nào cho thấy, liệu những người ở căn phòng đó từ tháng 3 đến tháng 5 có nhiễm bệnh hay không. “Mức độ chất Novichok tìm thấy trong phòng vào tháng 5 là không đủ để gây ra các ảnh hưởng sức khỏe trong ngắn hạn hoặc dài hạn cho bất cứ ai tiếp xúc tại thời điểm đó hoặc sau đó”, ông Basu nói.

Nhiều đánh giá trực tuyến về khách sạn cũng cho thấy một hình ảnh hỗn hợp, với một số người chỉ trích các phòng khách sạn không sạch sẽ trong khi nhiều người lại cho rằng, đây là nơi ở khá tốt tại một thủ đô đắt đỏ như London. Trong một tuyên bố, City Stay cho biết, họ vẫn hoạt động bình thường. “Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ việc điều tra của cảnh sát. Chúng tôi cam đoan, cảnh sát và Cơ quan Y tế công cộng Anh đã xác nhận rất rõ ràng không có rủi ro về sức khỏe đối với khách hàng hoặc nhân viên của chúng tôi”, tuyên bố của khách sạn nêu rõ.

Ông Basu còn cho biết, vụ đầu độc cựu điệp viên Skripals có liên quan vụ đầu độc hai công dân Anh Dawn Sturgess và Charlie Rowley, một cặp đôi sống ở Amesbury, gần Salisbury vào hôm 30-6. Bà Sturgess đã qua đời vào ngày 8-7 do tiếp xúc nhiều với chất độc Novichok – được cho là giấu trong một lọ nước hoa. “Chúng tôi điều tra chung. Tuy nhiên, chúng tôi không tin rằng Dawn và Charlie nằm trong mục tiêu bị nhắm đến. Họ chỉ là nạn nhân của một sự xử lý thiếu thận trọng của những kẻ tình nghi”, ông nói.

Anh nhắm vào Tổng thống Putin

Giới phân tích cho rằng, nếu những lời buộc tội của London trong vụ việc này là đúng, rõ ràng, các nhân viên tình báo của GRU đã quá sơ hở và Tổng thống Vladimir Putin có thể sẽ phải “lĩnh đủ” vì sai sót này.

Trong tuyên bố đưa ra hôm 6-9, Bộ trưởng An ninh Anh Ben Wallace nói rằng, Tổng thống Putin có trách nhiệm “cuối cùng” về vụ tấn công này. Phát biểu trên đài phát thanh BBC, ông Wallace nêu rõ: “Cuối cùng thì ông ấy phải chịu trách nhiệm vì ông ấy là Tổng thống Nga và chính phủ của ông ấy kiểm soát, tài trợ và ra lệnh cho tình báo quân sự”. Thủ tướng May trước đó cũng nhấn mạnh, hai người này là sĩ quan tình báo quốc gia Nga, và vụ tấn công “đã được chấp thuận ở cấp cao nhà nước Nga”. Theo bà, chính phủ Nga phải chịu trách nhiệm cho vụ việc. “GRU là một tổ chức có kỷ luật cao với một chuỗi lệnh được thiết lập tốt, vì vậy đây không phải là một hành động tự phát mà gần như chắc chắn đã được giới chức cao cấp của nhà nước Nga chấp thuận”, bà May nói trong một tuyên bố trước Hạ viện.

Nhưng vẫn còn rất nhiều hoài nghi về những tuyên bố của Anh. Hôm 6-9, trả lời phỏng vấn nhật báo Izvestia, bà Viktoria, cháu gái cựu điệp viên Skripal khẳng định không nên tin tuyên bố của giới chức London về nghi phạm thực hiện vụ đầu độc. Theo bà Viktoria, thông tin về hai công dân Nga bị nghi đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên Skripal và con gái Yulia có thể là trò đánh lừa. Bà Viktoria cho rằng, dường như Thủ tướng May đang cố “bào chữa” trước Quốc hội. Nhiều chuyên gia cũng đặt cau hỏi: đã 6 tháng trôi qua, và nếu người Anh biết ai là thủ phạm, sao họ không công bố sớm hơn? Và theo họ, giả thuyết của các nhà điều tra Anh rằng, hai công dân Nga sử dụng hộ chiếu giả gây nghi hoặc, và bức ảnh của nghi can có thể đã được chỉnh sửa. Điện Kremlin cũng ra tuyên bố hoài nghi trước những thông tin của Anh. Phụ tá Điện Kremlin Yuri Ushakov cho rằng, những thông tin này là rất đáng tranh cãi. Trong khi đó, cơ quan công tố Nga hối thúc Anh đưa ra những dữ liệu về mối liên quan của các công dân Nga trong vụ đầu độc.

KHẢ ANH