Trong phát biểu đầu tiên kể từ khi kết thúc chiến dịch sơ tán, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lên tiếng bảo vệ quyết định rút quân khỏi Afghanistan, đồng thời đổ lỗi cho người tiền nhiệm Donald Trump về sự hỗn loạn khi lực lượng của Mỹ rời quốc gia này.

Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: AP

“Cuộc chiến ở Afghanistan đã chấm dứt. Tôi là tổng thống thứ 4 của Mỹ phải đối mặt với câu hỏi liệu có nên và khi nào nên chấm dứt cuộc chiến này. Khi tranh cử, tôi đã đưa ra một cam kết với người dân Mỹ rằng tôi sẽ chấm dứt cuộc chiến này. Hôm nay tôi đã thực hiện cam kết đó… Tôi sẽ không bao giờ gia hạn một cuộc chiến không có hồi kết", Tổng thống Joe Biden phát biểu từ Nhà Trắng hôm 31-8 (1-9, giờ Việt Nam).

Ông chủ Nhà Trắng đương nhiệm cho biết, 90% công dân Mỹ muốn rời Afghanistan đã được đưa khỏi quốc gia Tây Nam Á, và Washington có thể đảm bảo 100 đến 200 công dân Mỹ khác cũng có thể rời Afghanistan nếu muốn. Bên cạnh đó, ông cũng khẳng định nước Mỹ còn xa mới kết thúc với Afghanistan, đặc biệt khi IS tự xưng đang hiện diện tại đây.Tổng thống Mỹ khẳng định đây là lựa chọn sẵn có tốt nhất sau khi một chính trị gia hàng đầu của đảng Cộng hòa đã mô tả động thái này như một vết thương tự gây ra khiến nước Mỹ không còn an toàn.

Liên quan đến chiến dịch sơ tán hơn 123.000 người khỏi Kabul bằng đường không của Mỹ và các đồng minh trong 2 tuần qua, Tổng thống Biden khẳng định chiến dịch sơ tán này là một thành công khác thường. "Chúng ta không còn mục đích rõ ràng trong một sứ mệnh không hồi kết ở Afghanistan... Tôi không muốn tiếp tục một cuộc chiến không còn phục vụ lợi ích quốc gia thiết yếu của người dân Mỹ", ông nói.

Chiếc C-17 cuối cùng đem theo những người lính Mỹ đã rời sân bay Kabul.

Ông cũng một lần nữa chỉ trích chính quyền bị lật đổ ở Afghanistan đã không thể kháng cự đợt tấn công chớp nhoáng của Taliban, buộc Mỹ và các đồng minh NATO rơi vào tình huống khó xử và vội vã, cũng như nêu bật vai trò của người tiền nhiệm. Ông Biden cho rằng, việc Taliban trở lại nắm quyền sau khi Mỹ đã mất hàng nghìn sinh mạng và hàng nghìn tỷ USD là hệ quả của những quyết định trước kia. Ông đổ lỗi cho người tiền nhiệm Donald Trump vì thỏa thuận với Taliban. "Người tiền nhiệm của tôi, cựu Tổng thống (Donald Trump) đã ký một thỏa thuận với Taliban nhằm rút lực lượng quân sự của Mỹ trước thời hạn 1-5, nghĩa là chỉ vài tháng sau khi tôi nhậm chức. Thỏa thuận không bao gồm điều khoản yêu cầu Taliban thành lập một chính phủ liên minh với chính quyền của Afghanistan”.

Ông nhấn mạnh, thỏa thuận cũng cho phép phóng thích 5.000 tù nhân hồi năm ngoái, trong đó gồm một số chỉ huy chiến tranh của Taliban, những thành phần đã tham gia vào chiến dịch giành kiểm soát Afghanistan vừa qua. “Thời điểm tôi nhận nhiệm sở, Taliban đã có lực lượng vũ trang mạnh nhất kể từ 2001", ông Biden nói.

Tổng thống Biden cam kết, ông sẽ buộc Taliban phải giữ lời hứa rằng tất cả những người có nguyện vọng rời Afghanistan phải được rời đi an toàn. Ông cũng nhấn mạnh, Mỹ sẽ tiếp tục đối phó với chủ nghĩa khủng bố ở Afghanistan hay bất cứ đâu trên thế giới. Với ISIS-K, nhóm khủng bố nhận trách nhiệm vụ đánh bom liều chết đẫm máu bên ngoài sân bay Kabul tuần trước, ông Biden nói: "Chúng tôi không để cho các người đươc yên". Ông tuyên bố, Washington sẽ tiến hành một chiến lược tấn công chính xác, không khoan nhượng để đáp trả vụ tấn công.

THANH VĂN