(Cadn.com.vn) - Quyết định tự cải tổ luật nhập cư cho phép hàng triệu người sống bất hợp pháp ở Mỹ được ở lại, đang đẩy Tổng thống Obama vào trận chiến khốc liệt hơn với Quốc hội trong 2 năm còn lại.

Việc qua mặt Quốc hội, tự ký sắc lệnh cải tổ luật nhập cư của Tổng thống Mỹ báo hiệu quan hệ căng thẳng giữa Nhà Trắng và Quốc hội, vốn sẽ do đảng Cộng hòa kiểm soát hoàn toàn vào tháng 1-2015 tới.

Đối với Tổng thống Obama, quyết định lần này là vì con người. Nhưng đối với đảng Cộng hòa, hành động của ông chủ Nhà Trắng đã vượt quyền. Hạ viện Mỹ, hiện do phe Cộng hòa kiểm soát (Thượng viện vẫn đang nằm trong tay phe Dân chủ) tuyên bố sẽ phản đối sắc lệnh này đến cùng.

Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ viện Boehner vẫn chưa nói rõ họ sẽ làm như thế nào. Trong khi đó, Tổng thống Obama nắm trong tay lợi thế lớn hơn trong cuộc đấu tranh khốc liệt này, với một cây bút phủ quyết sẵn sàng giết chết bất kỳ nỗ lực đảo ngược quyết định nào của đảng Cộng hòa.

Không những mở ra trận chiến đầy chông gai giữa Nhà Trắng và Quốc hội của phe Cộng hòa, sắc lệnh này còn gây ra làn sóng tranh cãi gay gắt trên toàn xã hội Mỹ. Người Mỹ đang tranh luận về quyết định bất ngờ của Tổng thống Obama, vốn được đưa ra để bảo vệ khoảng 5 triệu người nhập cư bất hợp pháp không bị trục xuất. Họ tự hỏi, liệu quyết định này có khuyến khích làn sóng di cư bất hợp pháp nhiều hơn đến Mỹ? Liệu Tổng thống Obama có vượt quá quyền hạn? Liệu người Mỹ sẽ mất việc? Nước Mỹ chia rẽ như thế nào qua vấn đề này?

Tuy nhiên, theo đánh giá ban đầu, quyết định của ông Obama là tốt cho nền kinh tế Mỹ - chỉ là gây lo ngại cho mối quan hệ hợp tác với Quốc hội trong những cải cách rộng lớn hơn. Bằng việc cấp giấy phép lao động cho khoảng 5 triệu người nhập cư, sắc lệnh ra đời hôm 21-11 này sẽ đòi hỏi lượng tiền lương cao hơn, khiến con đường giữa việc làm và tăng thu nhập thuế của chính phủ trở nên bằng phẳng hơn.

Những người ủng hộ vui mừng trước quyết định cải tổ luật nhập cư của Tổng thống Obama. Ảnh: Reuters

AP dẫn ước tính của Hinojosa-Ojeda cho biết, quyết định của ông Obama có thể tăng thu nhập cho lao động bất hợp pháp lên con số 6,8 tỷ USD, tạo ra 160.000 việc làm mới và 2,5 tỷ USD doanh thu thuế bổ sung.

Những ước tính này trùng khớp với nghiên cứu riêng biệt cho thấy, một biện pháp ân xá năm 1986 giúp tăng thu nhập cho người lao động bất hợp pháp trong những năm sau đó. Các quan chức Nhà Trắng ước tính, sắc lệnh này sẽ giúp tăng GDP trong nước khoảng 0,1%/năm trong thập kỷ tiếp theo.

Mặc dù vậy, giới phân tích cho rằng, nói theo cách nào đó, quyết định của ông Obama là rất bảo thủ dù nó mang ý nghĩa rằng, trục xuất hàng triệu người nhập cư sẽ gây rối loạn xã hội Mỹ. Tuy nhiên, đảng Cộng hòa cũng đang rất bảo thủ khi nói rằng, hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp này, từ lâu đã tách ra khỏi xã hội. Một trận chiến gay gắt đang mở ra.

Nhưng có lẽ ít ai biết rằng, bước đi đầy mạo hiểm của ông Obama cũng rất khôn ngoan. Thực tế cho thấy, quyết định sóng gió này được đưa ra khi người Mỹ chuẩn bị ăn mừng Lễ Tạ ơn (27-11). Thật đơn giản! Ngày lễ quan trọng này chắc chắn sẽ giúp ông Obama chuyển hướng chú ý của người dân ra khỏi quyết định về luật cải tổ nhập cư.

Khả Anh