Ông Đỗ Xuân Việt, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh (CCB) xã Triệu Long (H.Triệu Phong, Quảng Trị), Trưởng ban điều hành mô hình "Hội Cựu chiến binh chung tay giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng" vẫn còn nguyên cảm xúc về ngày ra mắt mô hình vào gần cuối tháng 6-2022. Bởi tất cả 14 "nhân vật" chính của ngày ra mắt đều có mặt từ sớm, kết quả hơn cả sự mong đợi. Họ giống nhau ở chỗ đều gặp phải những bỡ ngỡ trong hòa nhập cộng đồng sau tháng, năm dài cải tạo, trả giá cho lỗi lầm.

Chưa có việc làm, con đường hoàn lương trở nên gập ghềnh trong suy nghĩ của chính họ. Chia sẻ thêm về tình hình, Chủ tịch Hội CCB xã cho biết tổng số người chấp hành xong án phạt tù hiện đang cư trú tại địa phương là 17 người, trong đó số người thường xuyên có mặt tại địa phương là 14 người. Số người đi làm ăn xa ngoại tỉnh, có việc làm ổn định là 3, 12 người có việc làm nhưng bấp bênh, 2 người vẫn thất nghiệp. Nắm bắt được tình hình này, để chủ động trong công tác quản lý, giáo dục giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù phòng ngừa tái phạm tội, vươn lên trong cuộc sống…

Hội CCB xã với sự hỗ trợ tích cực của CAX vào cuộc triển khai xây dựng mô hình chung tay giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng. Đây cũng là một hành trình thể hiện sự quyết tâm của các CCB và CAX khi kiên trì tiếp cận các trường hợp, hỗ trợ thiết thực nhiều hoạt động trong cuộc sống như hướng dẫn thực hiện các thủ tục hành chính… Chính sự gần gũi này đã khiến họ cảm thấy có động lực hơn, tự tin hơn với nhiều kế hoạch cho tương lai và phấn khởi tham gia vào mô hình. Ngày ra mắt, 14 trường hợp trên đều hào hứng ký cam kết thực hiện quy ước, đặc biệt hơn là trường hợp thanh niên Đỗ Xuân Trực (1994) có bài phát biểu đầy xúc động.

Trước Tết Nguyên đán 2022, Trực chấp hành xong bản án 3 năm tù tại Trại giam Nghĩa An (thuộc Bộ Công an, đóng tại H.Cam Lộ, Quảng Trị) về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Trở về địa phương, Trực đã ấp ủ dự định cho tương lai nhưng vì e ngại, mặc cảm nên không dám bày tỏ. Đúng lúc này, cán bộ CAX và Hội CCB gặp gỡ, nắm bắt tâm tư. Theo Trung tá Nguyễn Hữu Hà- Phó trưởng CAX, Phó Trưởng ban điều hành mô hình cho biết thời gian chấp hành án, Trực được cán bộ trại dạy nghề làm đá và rất thành thạo. Khi trở về nhà, Trực muốn khởi nghiệp bằng chính nghề được dạy này và cần một số vốn để đầu tư mở xưởng đá. Đặc biệt là Trực chọn vị trí mở xưởng ở gần khu vực Trại giam Nghĩa An và đặt hàng, trở thành "đối tác" với cơ sở trại giam. Ý tưởng "trở lại" nơi không ai muốn đến này khiến nhiều người ngỡ ngàng nhưng sau khi tìm hiểu một cách thấu đáo, CAX nhận thấy đây là kế hoạch có cơ sở và khả thi.

CAX và Hội CCB cũng đã gặp gỡ, phân tích để gia đình giúp Trực vay vốn. Hành động thực tế, hơn mọi lời khuyên, sự "bảo lãnh" tin tưởng đến từ những cán bộ mẫn cán, tận tình khiến người thân của Trực không giấu được sự xúc động. Dự án của Trực đi vào hoạt động, các đơn hàng đều hoàn thành như ý, khách hàng ngợi khen. Chính vì điều đó, tại buổi lễ ra mắt, Trực đã bày tỏ những lời gan ruột thay cho những người "cùng cảnh": "Tôi xin chân thành cảm ơn các cơ quan tổ chức, Hội CCB đã tổ chức mô hình này để chúng tôi được lắng nghe và được giúp đỡ, có lời kiến nghị đến cơ quan, tổ chức, cá nhân và gia đình để biết được tâm tư nguyện vọng của người tái hòa nhập cộng đồng". Trực cũng bày tỏ nỗi niềm chung "Chúng tôi cần sự giúp đỡ như được vay vốn, học nghề, tạo việc làm, tư vấn tâm lý, hỗ trợ thủ tục pháp lý nhằm giúp đỡ, giải quyết khó khăn vướng mắc trong quá trình tái hòa nhập cộng đồng".

Vào thời điểm hiện tại, Ban điều hành mô hình đã giúp đỡ cho một số trường hợp vào công ty làm công nhân, có thu nhập ổn định. Cũng có người sau những lo lắng về quá khứ đã mạnh dạn để mở lòng đón nhận tình yêu và xây dựng hạnh phúc gia đình. Chúng tôi dường như cảm nhận ở họ sự đổi thay thực sự về vươn lên trong cuộc sống, chuộc lại lỗi lầm. Có lẽ câu nói "Thật tuyệt vời khi được tin tưởng" đối với họ chưa bao giờ ý nghĩa đến như thế.

Bảo Hà