Triển vọng ngừng bắn ở Ukraine

Thứ năm, 19/06/2014 10:40

(Cadn.com.vn) - Cuộc điện đàm bất ngờ giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Petro Poroshenko đem lại nhiều hy vọng cho một lệnh ngừng bắn ở miền đông Ukraine.

Ông chủ Điện Kremlin bất ngờ điện đàm với người đồng cấp Ukraine vào đêm 17-6, trong đó ưu tiên bàn về lệnh ngừng bắn sau khi phóng viên thứ 2 của Nga được xác nhận tử nạn ở miền Đông nước láng giềng.

Reuters dẫn tuyên bố của Điện Kremlin nhấn mạnh, Tổng thống Putin bày tỏ quan ngại về cái chết của hai phóng viên truyền hình Nga, vốn thiệt mạng trong vụ pháo kích từ các cuộc đụng độ ác liệt giữa các lực lượng chính phủ Ukraine và phe nổi dậy gần thành phố Luhansk. Ông chủ Điện Kremlin cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn cho các phóng viên tác nghiệp.

Tổng thống Ukraine tuyên bố có thể sẽ ra lệnh ngừng bắn tạm thời tại miền đông,
để tiến đến một giải pháp hòa bình. Ảnh: AFP

Đáp lại, Tổng thống Poroshenko gửi lời chia buồn sâu sắc, đảm bảo sẽ điều tra và thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ các phóng viên. Tân Tổng thống Poroshenko cũng tuyên bố sẽ sớm ra lệnh áp dụng lệnh ngừng bắn đơn phương ở khu vực miền Đông, một phần của kế hoạch lớn hơn nhằm chấm dứt cuộc nổi dậy kéo dài 10 tuần qua. “Kế hoạch hòa bình này bắt đầu bằng chỉ thị về lệnh ngừng bắn đơn phương. Sau đó, chúng ta phải nhận được sự ủng hộ từ tất cả các bên liên quan đối với kế hoạch hòa bình. Điều này sẽ sớm diễn ra”, Interfax dẫn lời ông Poroshenko nêu rõ.

Nhưng Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng, tại miền Đông Ukraine đang thai nghén kịch bản thanh lọc sắc tộc. “Thay vì ngừng bắn như cam kết - Tổng thống Poroshenko cho rằng sẽ ban bố một lệnh ngừng bắn tạm thời để “những kẻ nổi dậy” có thể rời lãnh thổ Ukraine. Đây không phải là đối thoại dân tộc, không phải đàm phán với sự tham gia của tất cả các khu vực. Đây là sự thanh lọc sắc tộc”, ông Lavrov nhấn mạnh đồng thời hy vọng Kiev không đi theo kịch bản như vậy.

Cuộc điện đàm đầy triển vọng lần này diễn ra sau khi phóng viên truyền hình Nga thứ 2 bị sát hại khi đang tác nghiệp tại miền Đông Ukraine, khiến Moscow phản ứng dữ dội và cáo buộc Kiev tiến hành chiến dịch “khủng bố”. Hai phóng viên này là những người Nga đầu tiên được xác nhận thiệt mạng kể từ khi bùng nổ xung đột hồi giữa tháng 4. Mới đây nhất, phóng viên tự do Italia Andrea Rocchelli cùng người phiên dịch Andrey Mironov bị giết hại do đụng độ giữa phe nổi dậy và chính phủ bên ngoài thành phố Slaviansk.

Tổ chức Phóng viên không Biên giới (RSF) cho biết, bạo lực ảnh hưởng đến các phóng viên ở Ukraine đạt đến “mức độ chưa từng có” và kêu gọi Kiev mở cuộc điều tra “đầy đủ và khách quan”. HĐBA LHQ ngày 18-6 cũng kêu gọi mở cuộc điều tra về hành vi bạo lực nhằm vào các nhà báo ở Ukraine, đồng thời bày tỏ quan ngại trước tình trạng bắt bớ và quấy rối các phóng viên.

Thật sự, 10 tuần xung đột ở miền đông không những cướp đi sinh mạng của hàng trăm con người mà còn đe dọa sự sống còn của nền kinh tế vốn èo uột của Ukraine và đặt mối quan hệ Đông-Tây dưới áp lực chưa từng thấy kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Mối quan hệ Ukraine-Nga cũng xuống mức thấp kỷ lục và làm bùng nổ cuộc chiến khí đốt giữa hai nước. Moscow hôm 16-6 cắt nguồn cung cấp khí đốt cho Kiev sau khi quốc gia láng giềng không thanh toán khoản tiền nợ đúng thời hạn và cuộc đàm phán về khí đốt hai bên thất bại trong khi việc cung cấp khí đốt cho Châu Âu qua trung gian Ukraine vẫn diễn ra bình thường.

Tuy nhiên, mọi việc có vẻ đang diễn biến tồi tệ khi một đường ống dẫn quan trọng ở Ukraine được sử dụng để vận chuyển khí đốt từ Nga đến các khách hàng Châu Âu bất ngờ  phát nổ đêm 17-6. Theo các nhà điều tra Ukraine, tuyến đường ống Urengoi-Pomary-Uzhgorod, hay còn gọi là Đường ống xuyên Siberia tại khu vực đông bắc Lokhvytsia, đã bị phá hoại. Kiev đổ lỗi cho Moscow. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, vụ nổ không làm gián đoạn dòng chảy khí đốt từ Nga tới Châu Âu.

Khả Anh