(Cadn.com.vn) - Những vụ tấn công chết người bùng nổ trên khắp đất nước đang đặt ra mối lo ngại mới cho Trung Quốc: khủng bố.

Chính quyền Trung Quốc ngày 18-5 chính thức cáo buộc nhóm cực đoan ở nước ngoài – Phong trào Hồi giáo Đông Thổ (ETIM) đứng sau vụ tấn công nhà ga ở Tân Cương hôm 30-4, củng cố tuyên bố của Bắc Kinh rằng, các chiến binh nước ngoài đang kích động bất ổn trong nước.

Cảnh sát tuần tra quanh nhà ga Nam Urumpi ở Tân Cương hôm 18-5. Ảnh: Reuters

Theo Tân Hoa Xã, đây là lần đầu tiên nhóm ETIM liên quan trực tiếp đến một vụ tấn công đẫm máu như thế này. “Nhóm ETIM đứng đằng vụ tấn công này”, Tân Hoa Xã dẫn tuyên bố của cảnh sát cho biết. Hãng tin này khẳng định, thành viên chủ chốt của ETIM Ismail Yusup đã lên kế hoạch cho các cuộc tấn công từ bên ngoài Trung Quốc. “Ngày 22-4, y ra lệnh cho 10 đối tượng ở Tân Cương chuẩn bị tấn công”, Tân Hoa Xã viết. 10 đối tượng này đặt chất nổ và chém điên cuồng vào những người dân ở ngay lối ra của nhà ga Nam Urumqi, khiến 3 người chết và 79 người bị thương.

Cũng theo hãng tin chính thức của đảng Cộng sản Trung Quốc, hai trong số những kẻ tấn công là Saderdin Sawut và Memetabudula Ete đã thiệt mạng, trong khi 8 kẻ khác bị bắt giữ. Trong khi đó, tờ Global Times - vốn luôn có những bài bình luận theo tư tưởng “diều hâu” – hôm 17-5 cho biết, 7 người bị bắt giữ trong vụ việc này. Theo báo này, những đối tượng trên bị bắt giữ tại một nông trại ở thành phố Changji, trong đó có 2 người là anh em trai, một người họ hàng và vợ của một trong những kẻ tấn công đã bị tiêu diệt. Cảnh sát Trung Quốc hiện đang truy lùng kẻ chủ mưu Ismail Yusup qua phối hợp với Tổ chức Cảnh sát hình sự Quốc tế (Interpol).

Theo điều tra, các thành viên ETIM bắt đầu rao giảng chủ nghĩa cực đoan Hồi giáo vào năm 2005. Năm 2013, Ismail Yusup chạy trốn ra nước ngoài sau khi bị cảnh sát truy nã vì tội tàng trữ, sản xuất chất nổ và gia nhập ETIM. Mặc dù Bắc Kinh gọi những kẻ tấn công là “các phần tử khủng bố”, thuật ngữ dùng để chỉ phiến quân Hồi giáo và những phần tử ly khai ở Tân Cương song các quan chức Tân Cương chưa đưa ra bình luận gì.

Khu vực Tân Cương xa xôi ở phía tây, nơi chủ yếu người thiểu số Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi sinh sống, gần đây liên tiếp chứng kiến những vụ khủng bố đẫm máu. Bắc Kinh cũng thừa nhận đang đối mặt với sự gia tăng chủ nghĩa khủng bố từ khu vực tự trị này, trong đó phải kể đến vụ  những kẻ khủng bố cầm dao tấn công điên cuồng ở nhà ga Côn Minh, giết chết 29 người hồi tháng 3. Vụ việc gây chấn động đến nỗi báo chí nước này ví như là “vụ 11-9 của Trung Quốc”. Tiếp sau đó, chỉ riêng trong tháng 5, Bắc Kinh phải loay hoay giải quyết 3 vụ khủng bố khác ở những nơi khác. Mới đây nhất, hôm 16-5, một người ở huyện An Khánh, tỉnh An Huy, xông vào cuộc họp đảng ủy tại địa phương, kích hoạt khối thuốc nổ mang trên người khiến 2 người chết, trong đó có chính đối tượng tấn công, và 4 người bị thương.

Không những lo ngại về ETIM, nhóm chiến binh Đảng Hồi giáo Turkestan (TIP) cũng khiến Bắc Kinh dè chừng. Nhóm này thậm chí chọc giận chính quyền Bắc Kinh khi vừa công bố đoạn băng cho thấy họ đang chế tạo bom xách tay vốn được cho là sử dụng trong các cuộc tấn công ở Tân Cương - nhóm tình báo SITE có trụ sở tại Mỹ, chuyên giám sát các tổ chức cực đoan, cho biết.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích tỏ ra nghi ngờ rằng liệu TIP có khả năng để khởi động các cuộc tấn công như vậy hay không, hay đoạn băng này chỉ nhằm mục đích khuếch trương uy thế của TIP.

Khả Anh