Tổng thống Donald Trump bị bủa vây bởi các cuộc điều tra và tranh cãi kể từ khi trở thành tổng thống nhưng việc bị Hạ viện điều tra luận tội lần này thật sự là một mối đe dọa mà ông chưa từng đối mặt và cũng chưa từng nghĩ đến.

Ngày càng có nhiều người dân Mỹ ủng hộ điều tra luận tội Tổng thống Trump.   Ảnh: AFP

Hạ viện - hiện do phe Dân chủ nắm quyền kiểm soát - đang lên kế hoạch cho một khởi đầu suôn sẻ và nhanh chóng trên con đường luận tội Tổng thống Donald Trump, với các phiên điều trần bắt đầu từ tuần này.

Các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ đã chỉ thị các ủy ban nhanh chóng thúc đẩy quá trình luận tội sau những tiết lộ rằng, Tổng thống Trump đã yêu cầu người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky điều tra về ứng viên số 1 của phe Dân chủ trong cuộc đua năm 2020, ông Joe Biden và gia đình ông. Đảng Dân chủ cáo buộc ông Trump tìm kiếm sự giúp đỡ của nước ngoài để bôi nhọ đối thủ chính trị của mình. Và họ đã đẩy nhanh các cuộc điều tra ngay cả khi các nghị sĩ nghỉ ngơi trong 2 tuần, bắt đầu từ hôm 28-9.

Thế khó của phe Cộng hòa

Trong dấu hiệu cho thấy phe Dân chủ không bỏ phí thời gian trong việc điều tra luận tội chính thức ông Trump, Ủy ban Đối ngoại Hạ viện đã yêu cầu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ra điều trần về những tài liệu liên quan đến các thỏa thuận của chính quyền Tổng thống Trump với Ukraine.

Thông báo triệu tập nói trên, đã có sự tham vấn Ủy ban Tình báo Hạ viện và Ủy ban Giám sát và Cải cách Hạ viện, cáo buộc ông Pompeo từ chối cung cấp thông tin cho Quốc hội khi được yêu cầu. Thông báo triệu tập viện dẫn rõ ràng cuộc điều tra luận tội mà phe Dân chủ vừa khởi động nhằm vào ông Trump, ngụ ý rằng, các lãnh đạo của đảng này sẽ nghiêng hẳn về việc luận tội như một lý do của việc thu thập các tài liệu gây tranh cãi. Các ủy ban này cảnh báo ông Pompeo rằng, việc ông không cung cấp tài liệu sẽ là bằng chứng của hành vi cản trở công vụ. Họ đặt ra thời hạn chót một tuần để Ngoại trưởng Mỹ nộp những thông tin này. Các nghị sĩ cho biết, trước đó họ đã yêu cầu ông Pompeo giao các tài liệu này từ ngày 9 đến 23-9.  Trong một bức thư khác, các nghị sĩ này cũng thông báo với ông Pompeo rằng, họ có kế hoạch đối chất 5 quan chức Bộ Ngoại giao từ ngày 2 đến 10-10 tới, trong đó có cựu Đại sứ Mỹ tại Ukraine Marie Yovanovitch, đặc phái viên Mỹ về Ukraine Kurt Volker.

Trong khi đó, đảng Cộng hòa chỉ trích các động thái lần này của Hạ viện là “một cuộc điều tra lại” trong cuộc điều tra kéo dài 2 năm về khả năng Nga can thiệp bầu cử năm 2016. Nghị sĩ Devin Nunes của đảng Cộng hòa cho rằng, đảng Dân chủ “không muốn những câu trả lời, họ muốn có một cảnh tượng công khai”. Lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện Kevin McCarthy chỉ trích đảng Dân chủ “cố gắng đảo ngược kết quả của cuộc bầu cử năm 2016 kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức”.

Ai là người tố giác ông Trump?

Tổng thống Donald Trump bị bủa vây bởi các cuộc điều tra và tranh cãi kể từ khi trở thành tổng thống nhưng việc bị Hạ viện điều tra luận tội lần này thật sự là một mối đe dọa mà ông chưa từng đối mặt và cũng chưa từng nghĩ đến. Trước đó, với mỗi cáo buộc chống lại mình, ông Trump lại nhanh chóng đánh lạc hướng dư luận và sau đó là thoát nạn an toàn. Nhưng giờ đây, mối nguy thật sự đang hiện hữu.

“Cơn bão” điều tra và luận tội ập vào ông Trump nhanh chóng từ một đơn tố giác của quan chức tình báo Mỹ. Cho đến nay, hầu hết bằng chứng được công khai, trong đó có cả bản ghi chép toàn bộ cuộc điện đàm giữa ông Trump và người đồng cấp Ukraine. Vậy người tố giác ông Trump là ai? Theo các nguồn thạo tin, đó là một sĩ quan Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) và có một thời điểm đã được phân công làm việc trong Nhà Trắng. Tuy nhiên, Mark Zaid, một luật sư ở Washington đại diện cho người tố cáo này đã từ chối xác nhận danh tính hay nghề nghiệp của khách hàng vì lo ngại: sẽ đặt cá nhân đó vào tình huống càng nguy hiểm hơn”.          

Nhưng trong tuyên bố hôm 30-9, Tổng thống Trump khẳng định muốn gặp người tố giác này, vốn là nguồn cơn đang đe dọa vị trí lãnh đạo của ông. Ông Trump viết trên Twitter: “Giống như mọi người Mỹ, tôi đáng được gặp người tố cáo mình, nhất là khi người này, được gọi là “Người tố giác”, đã thể hiện một cuộc hội đàm hoàn hảo với một lãnh đạo nước ngoài theo một cách hoàn toàn không chính xác và lừa dối”.

Các nghị sĩ Quốc hội đang trong kỳ nghỉ kéo dài 2 tuần. Nhưng phe Dân chủ tại Quốc hội vẫn miệt mài với công việc điều tra của họ và đặt cược lớn vào ván bài này. Rõ ràng, số phận của Tổng thống Trump đang mong manh hơn bao giờ hết khi ông phải đối mặt với một “khoảnh khắc hoàn toàn khác trong lịch sử”. Tuy nhiên, “sự thờ ơ và lưỡng lự” của phe Cộng hòa khiến kịch bản, trong đó Thượng viện do đảng này kiểm soát sẽ kết tội ông Trump nếu bị Hạ viện do đảng Dân chủ nắm giữ luận tội tổng thống, rất khó xảy ra.

KHẢ ANH