(Cadn.com.vn) - Ngày 26-6, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi lần đầu tiên có cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Washington. Đây là cuộc gặp rất được chờ đợi trong bối cảnh cả hai mong muốn thúc đẩy mối quan hệ Mỹ-Ấn bất chấp những khác biệt về thương mại, hiệp định khí hậu Paris và nhập cư.
Còn nhớ, năm 2008, Thủ tướng Ấn Độ lúc đó Manmohan Singh đã khiến các phóng viên tại phòng Bầu dục giật mình khi thì thầm lời khen ngợi Tổng thống Mỹ George.W.Bush. “Người dân Ấn Độ rất yêu ông”, ông Singh nói với ông Bush, một nhân vật hoàn toàn không được yêu thích ở Ấn Độ. Nhưng Thủ tướng Singh có lý do chính đáng: Tổng thống Bush đã làm tốt lời hứa của mình đối với một thỏa thuận hạt nhân đặc biệt của Ấn Độ, chấm dứt những năm phân biệt đối xử bởi chế độ không phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu.
Lần này, trước cuộc họp, Tổng thống Donald Trump đã chào đón Thủ tướng Narendra Modi như một “người bạn thật sự”. Ông Modi cảm ơn ông Trump vì “sự chào đón nồng hậu” qua Twitter. Nhưng ngoài các giao thức và những hồng ân ngoại giao, Thủ tướng Modi rõ ràng không thể truyền tải tình cảm phóng đại của người dân Ấn Độ với ông Trump, như người tiền nhiệm Singh đã làm với ông Bush.
Trong thời gian ngắn, những người ủng hộ ông Modi đã tán dương những điểm tương đồng dường như giữa hai nhà lãnh đạo: cả ông trump và Modi đều có chủ trương “Ưu tiên nước Mỹ” và “Ấn Độ trên hết”. Hai nhà lãnh đạo này đều có mâu thuẫn lớn với các phương tiện truyền thông chính thống, cứng rắn đối với những nhà biện giải Hồi giáo.
Chuyến đi đến Nhà Trắng của ông Modi lần này xảy ra dưới những hoàn cảnh rất khác biệt so với chuyến thăm đầu tiên khi còn ở vị trí Thủ tướng trong năm 2014 sau một năm bị cấm đến Mỹ. Sau đó, với sự có mặt của nhiều quan chức được bầu ở Mỹ, ông Modi thể hiện sức mạnh tại Madison Square Garden ở New York. Buổi ra mắt chính thức trên sân khấu thế giới được so sánh như một buổi hòa nhạc rock. Nhưng lần này, với tình cảm tiêu cực đối với ông Trump xung quanh vấn đề người nhập cư, thị thực và công việc, không có đất cho sự trình diễn như thế này.
Washington bị tiêu hao bởi các cuộc xung đột chính trị trong nước và các cáo buộc liên quan đến việc Nga can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Và tính sáng tạo và sự biến động của ông Trump đã khiến cho ông Modi tức giận. Sự mềm dẻo của ông Trump với Trung Quốc, đối thủ số 1 của Ấn Độ tại Châu Á, cũng khiến New Delhi không mong đợi gì nhiều từ Mỹ.
Có thể thành công duy nhất cuộc họp Modi-Trump là thương vụ mua 22 máy bay không người lái Guardian cho hải quân Ấn Độ, thỏa thuận trị giá hơn 2 tỷ USD và là thỏa thuận đầu tiên kiểu này từ một nước không phải thuộc NATO. Tập đoàn vũ kí khổng lồ Lockheed Martin của Mỹ cũng đã ký hợp đồng với Tata để sản xuất máy bay tiêm kích F-16 Block 70 ở Ấn Độ. Nhưng Ấn Độ không tin vào ngoại giao hầu bao kiểu này. Đối diện với một chính sách “Ưu tiên nước Mỹ”, Thủ tướng Modi cũng nhấn mạnh “Ấn Độ trên hết”.
THANH VĂN
