Mọi con mắt đang đổ dồn vào Quốc hội Mỹ, để chờ quyết định cuối cùng của cơ quan quyền lực này trong việc luận tội Tổng thống Trump.

Nhưng bất kể kết quả như thế nào, vị thế của ông Trump đang thật sự bị lung lay khi trở thành trung tâm của một cuộc thách đấu hiếm hoi và mang tính lịch sử khi chỉ là tổng thống thứ 4 trong lịch sử chính trị Mỹ đối mặt với mối đe dọa thực tế của việc luận tội. Nhưng nói cho cùng, chính bà Pelosi mới là nhân vật đang chơi ván bài mạo hiểm lớn hơn.

Bà Pelosi từng có thái độ miễn cưỡng trước nỗ lực khởi động quy trình luận tội Tổng thống trong những tháng trước đây. Hồi tháng 3, một ủy ban của Hạ viện đã khởi động cuộc điều tra chính thức ông Trump về những hành động trong cáo buộc Nga can thiệp bầu cử nhưng nỗ lực luận tội chưa bao giờ được sự hậu thuẫn của những nhân vật chủ chốt như bà Pelosi. Nhưng bà thay đổi thái độ sau khi có tin tức ông Trump “chơi xấu” ứng viên Biden của đảng Dân chủ.

Thực tế đó phản ánh canh bạc nhất thời của nữ Chủ tịch Hạ viện khi bà đang sử dụng công cụ hiến pháp cuối cùng để mở một trận chiến chính trị không được xác định rõ ràng cũng như không được bảo đảm để kết thúc theo cách có lợi cho đảng  Dân chủ của bà. Nếu luận tội thất bại, bà có thể vô tình khiến ông Trump trở nên mạnh mẽ hơn. Và bà cũng có thể mở đường cho cơn ác mộng cuối cùng của đảng Dân chủ - một nhiệm kỳ thứ hai cho Tổng thống Trump.

Một vấn đề nữa là, Hạ viện không có quyền quyết định cuối cùng việc luận tội tổng thống. Ngay cả khi cuộc điều tra của Hạ viện kết thúc với các điều khoản luận tội và bỏ phiếu được đa số thông qua, không ai tin rằng, Thượng viện (hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát) sẽ có đủ số phiếu cần thiết để “hất cẳng” ông Trump ra khỏi Nhà Trắng.

Trên thực tế trong 223 năm lịch sử hiện đại của Mỹ, chỉ có hai Tổng thống từng bị luận tội - đó là Andrew Johnson và Bill Clinton. Nhưng không một tổng thống nào rời khỏi Nhà Trắng vì hệ quả trực tiếp của tiến trình luận tội. Các tổng thống Andrew Johnson vào năm 1868 và Bill Clinton năm 1998 cũng bị hạ viện luận tội nhưng không bị thượng viện kết án. Tổng thống Richard Nixon năm 1974 cũng đã từ chức trước khi ông có thể bị luận tội.

THANH VĂN