(Cadn.com.vn) - Bê bối nghe lén của Cơ quan Tình báo Quốc gia Mỹ (NSA) đang dẫn lối đến một sự thay đổi trong cách các cơ quan an ninh xem xét sự khác biệt giữa con người.
Còn nhớ, ngay khi vừa bước chân vào Nhà Trắng, Tổng thống Obama tuyên bố với thế giới: "Những lợi ích mà chúng ta chia sẻ với tư cách là một con người mạnh hơn rất nhiều so với các lực lượng muốn đẩy chúng ta ra xa". Đó là một cảm giác hy vọng, nhằm đảo ngược xung đột dựa trên cách suy nghĩ vốn tràn ngập trên nền chính trị cũng như chính sách đối ngoại Mỹ.
Tuy nhiên, một thực tế rõ ràng, những khóa học tâm lý con người do các cơ quan gián điệp của Mỹ tổ chức bắt đầu từ rất lâu trước thời đại Obama. Vì thế, xét về mặt nào đó, tiết lộ của cựu nhân viên tình báo Edward Snowden cáo buộc rằng NSA nghe lén các điện thoại di động 35 nhà lãnh đạo thế giới, ngay cả Thủ tướng quyền lực nước Đức Angela Merkel, một đồng minh thân cận, là không có gì quá bất ngờ.
Dù vậy, những lời bào chữa cho hoạt động gián điệp cấp cao không phù hợp với việc"mỗi quốc gia đều làm". Rõ ràng, việc nghe lén điện thoại cá nhân của "đồng đội" đặc biệt quan trọng như bà Merkel trong thời gian quá lâu là hành động xâm lấn và không cần thiết. Nó là minh chứng cho sự hoang tưởng, bi quan, ngay cả trong môi trường bị đe dọa hậu 11-9. Nó khiến người ta nhớ lại những ngày u ám của vụ Watergate - vốn khuấy động nước Mỹ trong những năm 1970.
Ông Obama đang cố gắng khôi phục lòng tin ở Mỹ. Nhưng có lẽ, trước tiên, ông phải khuyên các quan chức an ninh cần cẩn thận hơn trong việc "không chấp nhận quan điểm cho rằng tất cả mọi người nên được đóng khung vào một nhóm, chẳng hạn như bạn hay thù".
Điều này có thể dễ dàng dẫn đến việc "quá đơn giản hóa", theo kiểu "đen ra đen, trắng ra trắng". Con người vốn rất phức tạp và đa dạng, vốn được nhồi vào "nhãn hiệu" gọi là quyết tâm về cách hành xử. Chẳng hạn, đàn ông không phải luôn luôn đến từ sao Hỏa và cũng không phải phụ nữ là đến từ sao Kim.
Vì vậy, khi Tổng thống Obama tìm cách thay đổi cách các cơ quan tình báo Mỹ chọn các mục tiêu giám sát, ông phải nhấn mạnh đến yếu tố tối quan trọng này, nếu không hậu quả chắc chắn sẽ khôn lường.
Thanh Văn
